جالپىۇلتتىق سوسيال-دەموكراتيالىق پارتياسى فراكسيانىڭ دەپۋتاتتارىنا باسپاناسىنان ايىرىلعان ءبىر توپ زەينەتكەرلەر كەلىپ جۇگىنگەن. بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە الاياقتار حالىقتىڭ باسپاناسىن الداپ نە تارتىپ الاتىن جاڭاشا قىلمىستىق ارەكەتكە كوشكەن. دەپۋتاتتار جاعداي بۇدان ءارى ۋشىقپاي تۇرعاندا ازاماتتاردى قورعاۋدىڭ جەدەل شارالارىن قابىلداۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
دەپۋتاتتارعا جۇگىنگەن قاريالاردىڭ دەنى ونلاين-الاياقتاردىڭ قۇربانى بولىپ وتىر. ولارعا الاياقتار تەلەفون ارقىلى پسيحولوگيالىق قىسىم كورسەتىپ، ءتىپتى قورقىتىپ، جىمىسقى ىستەرىن جۇزەگە اسىرۋدا. وسىلايشا ولار ازاماتتاردىڭ جالعىز باسپاناسىن جالعان قۇجات ارقىلى سىبايلاستارىنا ساتىپ جىبەرۋدە.
جاپا شەككەندەردىڭ كوپشىلىگى 60 پەن 80 جاس ارالىعىنداعى قاريالار. باسىم بولىگى جالعىز باستى. الاياقتار قورعانسىز قارتتاردى ىزدەپ تاۋىپ، سان سوقتىرۋدا.
"ءتىپتى قىلمىس جاساۋشىلار قارتتاردىڭ جەكە دەرەكتەرى مەن دەنساۋلىعىنا بايلانىستى قۇپيا اقپاراتتاردى دا تۇگەل ءبىلۋى ءبىزدى تاڭ قالدىرىپ وتىر. دەمەك الاياقتار جەكە دەرەكتەر ساقتالاتىن سيفرلىق بازانىڭ دا قۇپياسىن بىلەدى دەگەن كۇدىك بار. قازىرگى تاڭدا جابىرلەنۋشىلەردىڭ كوپ بولىگى ءوز پاتەرلەرىنەن كۇشتەپ شىعارىلعان. ءقازىر ولاردىڭ كەيبىرى جالدامالى پاتەردى پانالاسا ەندى بىرەۋلەرى ساياجايلاردا كۇنولتۋدە"، - دەيدى دەپۋتات ناۋرىز سايلاۋباي.
ءتىپتى باسار جەر-باسار تاۋى قالماعان قارتتىڭ ءبىرى جانۋارلارعا ارنالعان پريۋتتا تۇرىپ جاتقانى تۋرالى دا اقپارات كەلىپ تۇسكەن.
ەندى ەرەكشە ءبىر ايتا كەتەتىن دۇنيە، كوپ جاعدايدا سوت ورگاندارى پاتەردى ساتۋ مەن ساتىپ الۋ ماملەلەرىندە كۇماندى جاعداي بولسا دا، ونى جارامسىز دەپ تانىمايدى. وسىلايشا باسپاناسىز قالعان تۇلعاعا زاڭعا ساي، ۋاقىتشا بولسا دا پانالايتىن ورىن ۇسىنبايدى. بۇل جاعداي نەگە ەسكەرىلمەي قالىپ وتىرعانى تاعى دا بەيمالىم.
دەپۋتاتتارعا كەلگەن زەينەتكەرلەردىڭ قاتارىندا قاتاردىڭ كەيبىرىنە پاتەرىنەن بولەك نەسيە راسىمدەلىپ، اتتارىنا ءتۇرلى اشەكەي-بۇيىمدار دا الىنعان. مىسالى: پوپوۆا ت. ا. ەسىمدى ازامات — 43 ملن تگ شىعىن كورگەن. شايحييەۆا ر. ا. II توپ مۇگەدەگى ونكولوگيالىق ەسەپتە تۇرعانىنا قاراماستان — 38 ملن تگ شىعىن كورگەن. ال نارايەۆتار وتباسى شامامەن — 60 ملن تەڭگەدەن استام قاراجاتىنقايتارا الماي قينالىپ ءجۇر. بۇل جاعداي قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن پروكۋرورلىق قاداعالاۋدىڭ جەدەل رەاكسياسىن تالاپ ەتەدى. ءبىزدىڭ ويىمىزشا كوبىنەسە قىلمىستىق فاكتىلەرگە جەتكىلىكتى نازار بولىنبەۋىنەن جانە قىلمىستارعا دەر كەزىندە ارەكەت ەتپەۋدەن جوعارىداعى جاعدايلار تۋىنداپ وتىر.
ۇسىنىس
دەپۋتات وسى ماسەلەگە بايلانىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋرورىنا بىرنەشە ۇسىنىس جاسادى:
- ماسەلەگە بايلانىستى سوت شەشىمدەرىنىڭ زاڭدىلىعىن كەشەندى تەكسەرىپ،
- جابىرلەنۋشىلەردىڭ قىلمىستىق ىستەرىن باقىلاۋعا الۋ جانە توقتاتىلىپ ارحيۆكە جىبەرىلگەن ىستەردى زەردەلەۋدى؛
- ەكىجاقتى رەستيتۋسيانى جان-جاقتى قامتاماسىز ەتۋ.
سونىمەن قاتار، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ىشكى ىستەر مينيسترىنەن:
- جەدەل ارەكەت ەتۋدى قامتاماسىز ەتۋ:
- ىستەردى نەگىزسىز الەۋمەتتىك جانجالعا اينالدىرۋ:
- دروپپەرلەردىڭ ەسەپشوتتارىن جىلدام انىقتاۋ جانە بۇعاتتاۋ شارالارىن كۇشەيتۋدى سۇرادى.
"كيبەرقاۋىپسىزدىك جانە ۇيىمداسقان قىلمىسپەن كۇرەس بويىنشا ۇقك باسشىسىنىڭ جۇيەلى شارالار قابىلداۋ ارەكەتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، قىلمىستىق ىستەردى تەرگەۋدە جانە ازاماتتاردى كيبەرقىلمىسكەرلەردەن قورعاۋعا باعىتتالعان شەشىمدەر ازىرلەۋگە ىقپال ەتۋدى سۇرايمىز. جاسىرىن ارنايى وپەراسيا" دەگەن جالعان جەلەۋلەرمەن جاسالاتىن قىلمىستاردىڭ جەدەل الدىن الۋ جۇمىستارىن تاعى دا كۇشەيتۋدى تالاپ ەتەمىز"، - دەيدى دەپۋتات.
وسىعان سايكەس، جسدپ فراكسياسى كەلەسىدەي ۇسىنىستار بەرەدى:
- مەملەكەتتىك وتەماقى قورىن قۇرۋ: وندا الاياقتىڭ كەسىرىنەن سوت شەشىمى شىعىپ، باسپاناسىنان ايرىلعان جانە كىنالى تۇلعالاردان قاراجاتتى وندىرە الماعان جاندارعا وتەماقى تولەۋ مەحانيزمىن ازىرلەۋ.
- جالعىز باسپاناعا قاتىستى مامىلەلەردى مىندەتتى نوتاريالدىق كۋالاندىرۋ مەحانيزىمىن ەنگىزۋ: نوتاريۋس ساتۋشىنىڭ ارەكەت قابىلەتتىلىگىن تەرەڭ تەكسەرىپ، پسيحياتر/ناركوديسپانسەر انىقتامالارىن سۇراۋدى تالاپ ەتۋ جانە تاراپتاردىڭ مامىلەرىن تولىق بەينەجازبا ارقىلى تىركەۋدى ەنگىزۋ.
- كۇتۋ مەرزىمىن ەنگىزۋ: اسىرەسە جالعىز باسپاناسىن نەمەسە قارت ادامدار ساۋدالايتىن جىلجىمايتىن مۇلك بويىنشا مامىلەلەرگە 7–30 كۇندىك كۇتۋ مەرزىمىن ەنگىزۋ. وسى كەزەڭدە زاڭسىز تىركەۋ ارەكەتتەرى نەمەسە قاراجات اۋدارۋ توقتاتىلۋى ءتيىس.
- دروپپەرلەر ارقىلى قاراجاتتى شىعارۋ ىستەرىن ءتيىمدى تەرگەۋدى قامتاماسىز ەتۋ: ازاماتتىق كودەكستىڭ 953-بابىن قولدانا وتىرىپ، قاراجاتتى قايتارۋ مۇمكىندىگىن ارتتىرۋ ماسەلەسىن وڭتايلاندىرۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز.
