ادەتتە «ونەر قۇرباندىقتى قاجەت ەتەدى» دەپ ايتقانىمىزبەن، بۇل ءسوزدىڭ تەرەڭىنە بويلاي بەرمەيمىز. كوپشىلىگىمىز ءۇشىن بۇل وي ادەمى ءسوزدى تۇزدىقتايتىن جاي «تىركەس» بولۋى دا مۇمكىن. ونەر ءۇشىن نەنى قۇرباندىققا شالۋىمىز كەرەك؟ ءتىپتى، بۇل جايىندا باس قاتىرىپ، ويلانعان جاندى كورمەدىك. ءقازىر، كەرسىنشە، اقشا مەن كارەرا ءۇشىن ونەردى قۇرباندىققا شالىپ جىبەرۋ ادەتكە اينالىپ بارادى. كوپتەگەن ەسترادا جۇلدىزدارى مۇنى ورەسى جەتپەگەننەن كەيىن بىلمەي ىستەپ جۇرگەنىن تۇسىنەمىز. ال كينو، تەاتر، وپەرا، ءداستۇرلى ونەردىڭ اينالاسىندا جۇرگەندەر وزدەرىن مۇمكىندىگىنشە تازا ۇستاعانى ءلازىم.

[caption id="attachment_9237" align="alignright" width="262"] اكتەر نۇرلان ءالىمجان نازاربايەۆتىڭ رولىندە[/caption]

«ونەر قۇرباندىقتى قاجەت ەتەدى» دەگەن ءسوزدىڭ استارىندا – دۇنيەنىڭ جالت-جۇلت ەتكەن قىزىعىنا بوي الدىرماي، ونەرىڭدى تازا ۇستا دەگەن ەمەۋىرىن جاتاقانى انىق. بويداعى دارىن – قۇدايدان بەرىلگەن سىي. سوندىقتان جاراتۋشىنىڭ جۇرەككە قۇيىپ، ساناعا سىڭىرگەن ونەرىن تازا ۇستاۋ ءاربىر ونەر ادامى ءۇشىن سىن. ءپالساپا سوعۋدى دوعارىپ، نەگىزگى اڭگىمەمىزگە كوشسەك. «ءقازىر شوۋ-بيزنەس پەن توي-بيزنەس دامىپ، انشى-ارتىستەردەن اسكەر جاساقتايتىن دەڭگەيگە جەتتىك» دەپ گوي-گويلەسەك تە، رۋحاني ومىرىمىزدە دارىندى ءانشى، تالانتتى ارتىستەر ءالى دە از. كەيدە دىردۋ-دۋماننان مەزى بولعاندا «اسپاننان تالانت جاۋعان زامان بولدى» دەگەندى كۇيىنىشپەن ايتامىز.

تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ كەلبەتىن سومداعان مۇنداي اكتەردىڭ باسقان-تۇرعان قادامى مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ نازارىندا بولۋى ءتيىس. مۇنداي شەبەر اكتەردىڭ كۇنى ەرتەڭ جۇرتتىڭ كوڭىلىن كوتەرەتىن سايقىمازاققا اينالۋىنا استە جول بەرۋگە بولمايدى. كەزىندە لەنيننىڭ ءرولىن سومداعان بوريس ششۋكينگە كەڭەستىك سەنزۋرا جاعىمسىز كەيىپكەرلەردى سومداۋىنا ۇزىلدى-كەسىلدى تىيىم سالعانىن ەستىگەنىم بار.

قازىرگى تاڭدا ءانۋار بورانبايەۆ، ءاسانالى ءاشىموۆ، نۇرمۇحان ءجانتورين سىندى كوريفەيلەردىڭ ورنىن باساتىن تالانتتى جاس اكتەردىڭ ءبىرى – نۇرلان ءالىمجانوۆ. سوڭعى ۋاقىتتارى بىلايعى جۇرت نۇرلاندى ءانشى، جۇرگىزۋشى رەتىندە تاني باستادى. ءبىراق ونەردى قادىرلەيتىن كوپشىلىك ءۇشىن نۇرلان اقان ساتايەۆتىڭ «اعايىندىلار» فيلمىندەگى بىلەك كۇشى بىلەۋلەنگەن، بىربەتكەي قۋانىشتىڭ كەيپىندە قالعانداي... سوڭعى ۋاقىتتارى بۇل بەينە كومەسكى تارتىپ، ءانشى، جۇرگىزۋشى نۇرلاننىڭ بەينەسى بۇلدىراپ كوز الدىمىزعا كەلەتىنىن جاسىرىپ قايتەمىز. «اعايىندىلار» باسقا اكتەرلەردىڭ تانىلۋىنا قانشالىقتى اسەر ەتكەنىن بىلمەيمىن. باسقا-باسقا، بۇل فيلم نۇرلان ءالىمجاننىڭ باعىن اشىپ، اكتەرلىك قۋاتىن كوپشىلىككە تانىتقان تۋىندى بولدى. جاماندىققا جانى قاس، ادىلدىك ءۇشىن وت پەن سۋعا تۇسۋگە دايار تۇراتىن قۋانىشتىڭ وبرازى توقسانىنشى جىلدارداعى كۇڭگىرت تىرلىككە ساۋلە تۇسىرگەن بەينە ەدى. بۇل وبرازدا سول كەزدەگى جاھاندانۋدىڭ ارباۋىنا تۇسپەگەن، ازات ەلدىڭ  ۇلاندارىنىڭ  بەت-بەينەسى انىق بايقالادى.

[caption id="attachment_9238" align="alignright" width="282"] پرەزيدەنت نازاربايەۆتىڭ جاس شاعى[/caption]

سوندىقتان بولسا كەرەك، نۇرلان ءالىمجان دەگەندە «اعايىندىلارداعى» ورتانشى ۇلدىڭ بەينەسى كوز الدىمىزعا كەلە بەرەدى. ەگەر سول كەزدە نۇرلان شوۋ-باعدارلامالار جۇرگىزىپ، قىزىل-جاسىل دۇنيەگە مالىنعان ءانشى قىزداردىڭ اراسىندا جۇرەدى دەسە، سەنە قويماس ەدىك. قايتا م. بويارسكيي سياقتى ا. ساتايەۆ جاساپ بەرگەن تارتىمدى وبرازدى ارى قاراي ۇشتايدى دەپ قارسى ءۋاج ايتار ما ەدىك، كىم ءبىلسىن. ەڭ دۇرىسى، ءوزىن ونەر ادامى دەپ ەسەپتەيتىن كينو، تەاتر اكتەرلەرى ءمانسىز-ماعاناسىز شوۋ-باعدارلامالاردان اۋلاق ءجۇرۋى كەرەك. نۇرلانسىز-اق ءانشى مەن جۇرگىزۋشىلەر جەتكىلىكتى. جاس اكتەر «جۇلدىزدى دودانى» جۇرگىزىپ، شەبەرلىگىن شىڭداۋى مۇمكىن ەمەس (اقشا مەن تانىمالدىقتى ەسەپكە الماعاندا). كەرىسىنشە، مۇنداي باعدارلامالار نۇرلان ءالىمجاننىڭ ىشكى قۋاتىنا دەگراداسيا ءتۇسىرىپ، رۋحاني جان-دۇنيەسىن جۇتاڭداندىرىپ، اكتەرلىك قابىلەتىنە كەسىرىن تيگىزۋى مۇمكىن.

«اعايىندىلاردان» كەيىن جاس اكتەر مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بەينەسىن سومداپ، جۇرتتىڭ كوزايىمىنا اينالدى. تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ كەلبەتىن سومداعان مۇنداي اكتەردىڭ باسقان-تۇرعان قادامى مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ نازارىندا بولۋى ءتيىس. مۇنداي شەبەر اكتەردىڭ كۇنى ەرتەڭ جۇرتتىڭ كوڭىلىن كوتەرەتىن سايقىمازاققا اينالۋىنا استە جول بەرۋگە بولمايدى. كەزىندە لەنيننىڭ ءرولىن سومداعان بوريس ششۋكينگە كەڭەستىك سەنزۋرا جاعىمسىز كەيىپكەرلەردى سومداۋىنا ۇزىلدى-كەسىلدى تىيىم سالعانىن ەستىگەنىم بار. بۇل رەتتە نۇرلان ءالىمجانعا جاعىمسىز كەيىپكەرلەردى سومداۋعا مەملەكەتتىك تۇرعىدان تىيىم سالسىن دەپ ايتۋدان اۋلاقپىز. ءبىز نۇرلاننىڭ «اعايىندىلارداعى» قۋانىشتىڭ دەڭگەيىندە قالعانىن قالايمىز. بۇل ءۇشىن، جوعارىدا ءسوز ەتكەنىمىزدەي، نۇرەكەڭ ونەر ءۇشىن ءبىراز قۇرباندىققا بارۋى ءتيىس.

نۇرلان جۇماحان.