ماسەلەن سوڭعى 3 جىلدا سىبايلاس جەمقورلىق دەرەكتەرى ءۇشىن 168 ادام قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعان. ولاردىڭ 15ء-ى وبلىستىق ماڭىزى بار باسشىلار. 110 ادام – ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى.
نۇروتاندىقتاردىڭ ەڭ ۇلكەن سىنىنا مەديسينا سالاسىنداعى الاياقتىق سەبەپ بولدى.
جۇمىس توبىنىڭ جەتەكشىسى تالعات نارىكبايەۆتىڭ ايتۋىنشا وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ وكىلدەرى پاندەميانى "ءتيىمدى" پايدالانعان.
"مەديسينالىق جابدىقتار جوعارى باعامەن ساتىپ الىندى. مىسالى، وبلىستىق جەدەل جاردەم اۋرۋحاناسى 22،3 ملن تەڭگەگە ءوجج اپپاراتىن ساتىپ الدى. ەڭ جوعارى نارىقتىق باعامەن ساتىپ الۋدىڭ ناقتى باعاسى اراسىنداعى ايىرماشىلىق 5 ملن تەڭگەنى قۇرايدى.
ەكىنشى مىسال: جوعارىدا كورسەتىلگەن اۋرۋحانا ەڭ جوعارى نارىقتىق قۇنى 32 ملن تەڭگە بولعان كەزدە 69،5 ملن تەڭگە سوماسىنا ۋلترادىبىستىق دياگنوستيكالىق مەديسينالىق جۇيەنى ساتىپ الدى. وتكەن جىلى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ءىس جۇرگىزۋ شارالارىن قابىلداۋ ءۇشىن 23 ماتەريال جىبەرىلدى، - دەدى تالعات نارىكبايەۆ.
سونىمەن قاتار، كەڭەستىڭ جۇمىس توبى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىن سالۋ ءۇشىن ورىنداردى قيسىنسىز تاڭداۋعا نازار اۋداردى. بىلايشا ايتقاندا ءبىلىم وردالارى مەكتەپكە باراتىن وقۋشىسى جوق جەرگە سالىنعان.
"ايتالىق اقتوبە قالالىق اكىمدىگىنە قاراستى ۋكراينكا اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ قۇرىلىسىنا 1،1 ملرد تەڭگە بولىنگەن. ءىس جۇزىندە بۇل اۋىلدا ۇلكەن مەكتەپكە سۇرانىس جوق. اقتوبە قالالىق اكىمدىگىنە قارايتىن ءشيلىساي اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ قۇرىلىسىنا 1،4 ملرد تەڭگە باعىتتالعان. بۇل اۋىلدا دا بالا سانى از. ءدال وسى وڭىردەگى "اسەم" ساۋىقتىرۋ لاگەرىنىڭ وقۋ كورپۋسىن سالۋعا 800 ملن تەڭگە بولىنگەن. اشىعىن ايتقاندا بيۋدجەت قاراجاتى بەت الباتى جۇمسالىپ جاتىر."، – دەدى تالعات نارىكبايەۆ.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى مەرۋەرت قازبەكوۆانىڭ ايتۋىنشا، مەمقىزمەتكەرلەردىڭ ءبىرازى كوروناۆيرۋس كەزىندە حالىققا بولىنگەن اقشانىڭ قىزىعىن كورگەن.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ بولاشاعىن ويلايتىن باسشىلاردا، مەمقىزمەتكەرلەردە مورالدىق-ەتيكالىق قاسيەتتەردىڭ جوقتىعى تاڭ قالدىرادى. ولار وزدەرىن قورعاي المايتىن قوعامنىڭ ءالسىز توپتارىن، بالالار مەن ناۋقاستاردى تونايدى. بۇل ۋاقىتشا قيىندىق ەمەس، بۇل اپات، – دەپ مالىمدەدى مەرۋەرت قازبەكوۆا.
كەڭەس مۇشەلەرى "اقتوبە "الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراسياسى" اق-دا قالىپتاسقان جاعدايدى قوسىمشا تالقىلادى.
شامامەن 700 ملن تەڭگە – بۇل كورپوراسيا قارىزدارىنىڭ كولەمى، ال تاعى 1،5 ملرد تەڭگە-مەرزىمى وتكەن دەبيتورلىق بەرەشەك. سونىمەن قاتار، كورپوراسيانىڭ ءوزى ءۇشىن دە، وبلىس ەكونوميكاسى ءۇشىن دە پايداسىز قارجىلىق وپەراسيالار دەپ تانىلعان پايىزسىز قارىزدار بەرۋ. "اقتوبە" اكك تاراپىنان باقىلاۋ بولمادى جانە بولىنگەن قارىز قاراجاتىن ۋاقتىلى قايتارۋ جانە ينۆەستيسيالانعان جوبالاردى تولىق ىسكە اسىرۋ بويىنشا جۇيەلى شارالار قابىلدانبادى.
"اكك باسشىلىعى بۇل تۋرالى نە ويلايدى؟ ولار قايىرىمدىلىق قورى رەتىندە ارەكەت ەتتى، اقشانى وڭعا جانە سولعا شاشتى، ەندى ولاردى قالاي قايتارۋعا بولادى، وعان كىم جاۋاپ بەرەدى؟!
"اقتوبە" يندۋستريالىق ايماعىنىڭ قىزمەتى دە كۇمان تۋدىرادى، وبلىس بيۋدجەتىنەن ولارعا 5 ملرد تەڭگەگە جۋىق قاراجات بەرىلدى، ولار وسىنشاما قاراجاتتى قايدا جۇمسادى، قالاي يگەردى؟ 300 جۇمىس ورنىنا 5 ءوندىرىس قۇردىق دەپ ەسەپ بەرگەن ەكەن. بار بولعانى وسى ما؟ وبلىس اكىمدىگى تاراپىنان باقىلاۋ قايدا؟ - دەپ ساۋال قويدى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق كەڭەس ءتوراعاسى ومارحان وكسىكبايەۆ.
وتىرىستى قورىتىندىلاي كەلە كەڭەس مۇشەلەرى اقتوبە وبلىستىق ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ باسقارماسىنىڭ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ باسقارماسىنىڭ، ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىلارىن، سونداي-اق اقتوبە قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارىن پارتيالىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى رەسپۋبليكالىق قوعامدىق كەڭەس باسشىسى اقتوبە وبلىستىق پروكۋراتۋراسىنىڭ جۇمىسىن سىنعا الدى.
"70-كە جۋىق قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، بارلىعى جابىلدى. پروكۋرور مىرزا، ورىنباسارى؟ جاقىندا عانا مەملەكەت باسشىسى زاڭ ۇستەمدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە جانە قىلمىسقا قارسى كۇرەستە پروكۋراتۋرانىڭ ەرەكشە ءرولىن اتاپ ءوتتى. ال سىزدەر ۇيىقتاپ جۇرسىزدەر! ءسىز تەكسەرۋشىلەر بولساڭىز دا، قاداعالاۋ ورگانى بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ قالاي پايدالانىلاتىنىن دا قاداعالاۋى ءتيىس، - دەدى ومارحان وكسىكبايەۆ.
سونداي-اق، پارتيا كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى باس پروكۋراتۋراسىنا سەنىپ تاپسىرىلعان بوتەن مۇلىكتى يەمدەنۋ جانە جۇمساۋ فاكتىلەرى بويىنشا اقتوبە وبلىسى بويىنشا بۇرىن توقتاتىلعان قىلمىستىق ىستەرگە تەكسەرۋ جۇرگىزۋدى جانە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ بويىنشا پارمەندى شارالار قابىلداۋدى ۇسىندى.
جەمقورلىقپەن كۇرەستە ءبىر "Nur Otan" ءوز كۇشىمەن جەڭە المايدى. قوعام، ازاماتتىق بەلسەندىلەر، بارلىق حالىق قوسىلۋى كەرەك، ال ءبىز ساياسي پارتيا رەتىندە بۇل كۇشتەردى بىرىكتىرۋىمىز كەرەك، – دەپ تۇيىندەدى كەڭەس ءتوراعاسى.
