مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ بۇگىن كولىك سالاسى قىزمەتكەرلەرىن كاسىبي مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاپ، ولاردى ەلىمىزدىڭ دامۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ جاتقان ناعىز ەڭبەك ادامدارى دەپ اتادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz اقورداعا سىلتەمە جاساپ.
"مەملەكەت ءۇشىن كولىك سالاسىنىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى ايرىقشا. بۇل – ايقىن نارسە. كولىك جۇيەسى – ءاربىر ەلدىڭ دامۋىنىڭ كورىنىسى. ونسىز ەكونوميكانىڭ العا باسۋى مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان بۇل سالاعا ءبىز اسا ماڭىزدى باسىمدىق رەتىندە قارايمىز. كولىك قۇرالدارى – ەكونوميكانىڭ قوزعاۋشى كۇشى، وسىپ-وركەندەۋ كەپىلى دەسەك، ارتىق بولمايدى. ەلىمىزدىڭ وسى سالاداعى مۇمكىندىكتەرى مول، ءتىپتى، بىرەگەي دەۋگە بولادى. قازاقستان – ەۋرازياداعى نەگىزگى ترانزيتتىك حابتىڭ ءبىرى. ءبىز ءقازىر ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعدارىن بەلسەندى تۇردە دامىتىپ جاتىرمىز. بۇل – جۇڭگو، ورتالىق ازيا جانە ەۋروپا اراسىندا تاۋار جەتكىزۋدىڭ توتە جولى. بىلتىر سيان قالاسىندا كولىك-لوگيستيكا ورتالىعىن اشتىق. ونى "ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول" اتتى جاھاندىق باستاما اياسىندا جۇڭگو ەلىمەن بىرلەسىپ جۇزەگە اسىردىق. بۇل قادام حالىقارالىق جۇك تاسىمالىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزۋدە"، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
پرەزيدەنت قازاقستان اۋماعى ارقىلى وتەتىن دالىزدەردىڭ ينفراقۇرىلىمىن بىرتىندەپ جاقسارتۋ قولعا الىنعانىن ايتتى.
"لوگيستيكا ورتالىقتارى جانە قويمالار سالىنۋدا. تەمىر جول قۇرىلىسى جاندانىپ جاتىر. وسىنداي ماڭىزدى شارالار سىرتقى ساۋدا اينالىمىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، ەكونوميكانى وركەندەتۋگە ىقپال ەتەدى. بيىل "دوستىق – مويىنتى" تەمىر جولىنىڭ ەكىنشى جەلىسى سالىنىپ بىتەدى. سونىڭ ارقاسىندا جۇك كولەمى بەس ەسە ارتادى. وسى اۋقىمدى جوبانى، نەگىزىنەن، ءوز جۇمىسشىلارىمىز جۇزەگە اسىرىپ جاتقانىن دا اتاپ ءوتۋ قاجەت. سونداي-اق جىل سوڭىندا الماتى بەكەتىن اينالىپ وتەتىن تەمىر جول ىسكە قوسىلادى. ناتيجەسىندە جۇكتەمە ازايىپ، جۇك جەتكىزۋ مەرزىمى قىسقارماق. كولىك-تاسىمال سالاسى وزىق، زاماناۋي جانە باسەكەگە قابىلەتتى بولۋى كەرەك. سول سەبەپتى، الداعى ۋاقىتتا ەلىمىزدەگى تەمىر جولدىڭ ۇزىندىعىن ەداۋىر ارتتىرۋ كوزدەلىپ وتىر. ون ءبىر مىڭ شاقىرىم تەمىرجولدى جوندەۋ جۇمىسى جالعاسادى. جاڭادان 5 مىڭ شاقىرىم جول سالۋ جانە ونى جاڭعىرتۋ جوسپارلانۋدا. ءقازىر ترانس-قازاقستان تەمىرجول ءدالىزى اۋقىمدى جوباسى قولعا الىندى. مەنىڭ تاپسىرماممەن ۇزىندىعى 323 شاقىرىم بولاتىن "مويىنتى – قىزىلجار" تەمىرجولى سالىنىپ جاتىر. بۇدان بولەك، "داربازا – ماقتاارال" جانە "اياگوز – باقتى" تەمىرجول وتكەلىنىڭ قۇرىلىسى قارقىندى جۇرۋدە"، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ پىكىرىنشە، تاعى ءبىر ماڭىزدى باعىت – ماشينا جاساۋ سەكتورى. الەمنىڭ ەڭ وزىق كومپانيالارىن تارتا وتىرىپ، جەرگىلىكتى ءوندىرىستى دامىتۋ وزەكتى.
"ءقازىر قازاقستاندا شەتەلدىك ۇزدىك كومپانيالار جۇمىس ىستەيدى. مەن جىل باسىندا استاناداعى ەلەكتروۆوز قۇراستىرۋ كاسىپورنىنا باردىم. وندا جۇك جانە جولاۋشىلار تاسىمالدايتىن ەلەكتروۆوز بەن قوسالقى بولشەكتەر شىعارىلىپ جاتىر. ەڭ باستىسى، وسىنداي ماڭىزدى جۇمىستى ءوز ماماندارىمىز اتقارۋدا. مەملەكەت مۇنداي جوبالارعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتە بەرمەك"، – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى اۋە قاتىناستارىن دامىتۋ كولىك ساياساتىنداعى باسىم مىندەتتەردىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
"بۇكىل ەل بويىنشا اۆياسيا ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ ءۇشىن كەشەندى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. مىسالى، وتكەن جىلى الماتى، شىمكەنت جانە قىزىلوردا قالالارىندا جاڭا تەرمينالدار ىسكە قوسىلدى. اۋەجايلاردىڭ وتكىزۋ قابىلەتى ايتارلىقتاي ارتتى. بۇرىن الماتى اۋەجايى جىلىنا 2،5 ميلليون جولاۋشىعا عانا قىزمەت كورسەتە الاتىن. بۇگىندە بۇل كورسەتكىش 14 ميلليونعا دەيىن ۇلعايدى. مەنىڭ تاپسىرماممەن زايساندا، كاتونقاراعايدا جانە كەندىرلىدە ءۇش جاڭا اۋەجاي سالىنىپ جاتىر. ارقالىق اۋەجايى قالپىنا كەلتىرىلە باستادى. مۇنداي جوبالاردىڭ جۇزەگە اسۋى جولاۋشىلار ءنوپىرىن كوبەيتىپ قانا قويمايدى. سونىمەن قاتار لوگيستيكا، تۋريزم، ساۋدا جانە باسقا دا قوسالقى سالالاردىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرەدى. اۋە رەيستەرىنىڭ گەوگرافياسىن كەڭەيتۋ ماقساتىندا تۇراقتى تۇردە جۇيەلى شارالار قابىلداپ جاتىرمىز. قازىرگى كەزدە قازاقستاننىڭ 30-دان استام ەلمەن تىكەلەي اۋە قاتىناسى بار. ءبىراق بۇل از. اتالعان باعىتتاعى جۇمىس جالعاسادى"، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، الداعى ماڭىزدى مىندەت – اۋە ارقىلى جۇك تاسىمالىن دامىتىپ، قازاقستاندى ايماقتاعى جەتەكشى اۆياسيالىق حابقا اينالدىرۋ.
"ۇكىمەت ۇلتتىق جۇك تاسىمالداۋشى اۋە كومپانياسىن قۇرۋ تۋرالى جوسپارىن مالىمدەدى. جالپى، ەلىمىزدەگى ازاماتتىق اۆياسيا مەن اۋە ارقىلى جۇك تاسىمالىن دامىتۋ ماسەلەسى تەك كولىك قىزمەتى رەتىندە قاراستىرىلمايدى. ونىڭ اۋقىمى ودان الدەقايدا كەڭ. بۇل – ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق وسىمىنە، حالىقارالىق ارەناداعى ورنىنا جانە ەگەمەندىگىنە تىكەلەي اسەر ەتەتىن ستراتەگيالىق ۆەكتور"، – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى اۆتوكولىك جولدارىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋعا قاتىستى اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىنا نازار اۋداردى.
"بىلتىر 7 مىڭ شاقىرىم اۆتوكولىك جولى پايدالانۋعا بەرىلدى. تالدىقورعان – وسكەمەن، قاراعاندى – الماتى، اقتوبە – اتىراۋ – استراحان باعىتىنداعى كۇرە جولدار جاڭعىرتىلدى. جەرگىلىكتى اۆتوكولىك جولدارى دا جوندەلىپ جاتىر. مۇنداي اۋقىمدى جۇمىس ەل تاريحىندا ءبىرىنشى رەت ىسكە اساتىن بولدى. بۇدان بولەك، باسقا دا ءىرى جوبالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. وتكەن جىلى حالىق كوپتەن كۇتكەن بۇقتىرما سۋ قويماسىنداعى كوپىر اشىلدى. بۇل – قازاقستانداعى ەڭ ۇزىن كوپىر. وسى وتكەل ەكى وبلىستى جانە جەتى اۋداندى بايلانىستىرادى، سونداي-اق جۇڭگو مەن رەسەيدى جالعايدى. شاقپاق بابا اسۋىندا ەلىمىزدەگى ەڭ العاشقى تۋننەل ىسكە قوسىلدى. شىن مانىندە، "جول – تىرشىلىك كوزى، جول بار جەردە قايناعان ءومىر بار" دەپ بەكەر ايتىلماعان. وسى نىسانداردىڭ يگىلىگىن ەڭ الدىمەن حالىق كورەدى. ساپالى جول ازاماتتاردىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەدى. جالپى، قازاقستاندا كولىك-ترانزيت سالاسى قارقىندى دامۋدا. بۇل – وزدەرىڭىز سياقتى ازاماتتاردىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. ءقازىر وسى سالادا 770 مىڭنان استام ادام جۇمىس ىستەيدى. سىزدەر ادال قىزمەت ەتىپ، ەلىمىزدى كوركەيتۋگە مول ۇلەس قوسىپ جۇرسىزدەر. مەن بۇگىن بارلىق كولىك سالاسى قىزمەتكەرلەرىنە شىنايى ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. ءبىز ءبىر ەل بولىپ زاڭ مەن تارتىپكە باعىناتىن ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرىپ جاتىرمىز. بۇل – مەملەكەتىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن وتە ماڭىزدى جۇمىس، ونى مىندەتتى تۇردە ورىنداۋىمىز كەرەك. كولىك سالاسى ماماندارى ءوز مىندەتتەرىن ءمىنسىز اتقارىپ، مەملەكەتتىك ماڭىزى بار ىسكە بەلسەندى تۇردە اتسالىسىپ كەلەدى. الداعى ۋاقىتتا دا ەل يگىلىگىنە قىزمەت ەتەسىزدەر دەپ سەنەمىن. "ەڭبەك ەتكەن ەلدەن ىرىس كەتپەيدى" دەيدى حالقىمىز. ەڭبەكقورلىق پەن كاسىبيلىك – وركەنيەتتى قوعامعا ءتان قاسيەتتەر. ەڭبەك ادامى ەڭ جوعارى ماراپاتقا لايىقتى"، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
سالتاناتتى جيىندا "قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى" اتاعى "قازاقستان تەمىر جولى" كومپانياسىنىڭ ارداگەرى قالتاي سامبەتوۆكە بەرىلدى
ول 66 جىل ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەپ، تەمىرجول سالاسىن جانە كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا زور ۇلەس قوسقان. ەڭ جوعارى مەملەكەتتىك ناگرادا كولىك سالاسىنىڭ وكىلىنە العاش رەت تابىستالىپ وتىر.
