بۇگىن استانادا يادرولىق تەحنولوگيالار مەن اتوم ەنەرگەتيكاسىنا ارنالعان KazAtomExpo حالىقارالىق كورمەسى اشىلدى. ءىس شارا اياسىندا قاتىسۋشىلارعا قازاقستاننىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسى مەن عىلىم سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى، سونداي-اق ەلىمىزدىڭ وسى سالاداعى مۇمكىندىكتەرى تانىستىرىلدى. كورمە سونداي-اق اتوم سالاسىنا ماماندار دايىندايتىن قازاقستاننىڭ جەتەكشى ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ عىلىمي جانە كادرلىق الەۋەتىن كورسەتتى.
KazAtomExpo-2024 كورمەسىنىڭ ەرەكشەلىگى قازاقستاندا اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋعا ارنالعان تەحنولوگيالاردى جەتكىزۋشىلەر رەتىندە قاراستىرىلاتىن الەمدىك جەتەكشى كومپانيالاردىڭ قاتىسۋى بولدى. ولاردىڭ قاتارىندا «جۇڭگو ۇلتتىق يادرولىق كورپوراسياسى» (CNNC)، «كورەيانىڭ سۋ جانە يادرولىق ەنەرگەتيكالىق كورپوراسياسى» (KHNP)، «Électricité de France» (EDF)، سونداي-اق رەسەيلىك «روساتوم» مەملەكەتتىك كورپوراسياسى بار. بۇل كومپانيالار وزدەرىنىڭ يننوۆاسيالىق ازىرلەمەلەرىمەن تانىستىرىپ، تاجىريبەلەرىمەن جانە اتوم ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ جوسپارلارىمەن ءبولىستى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەنەرگەتيكا ءمينيسترى الماسادام ساتقالييەۆ «قازاتومەكسپو» كورمەسىنىڭ ەلىمىزدىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋداعى ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ول اتوم ەنەرگەتيكاسى قازاقستان ءۇشىن نەگىزگى قۋات كوزىنە اينالىپ، ەنەرگەتيكالىق جۇيەنىڭ تۇراقتى دامۋىنا ىقپال ەتە الاتىنىن اتاپ ءوتتى. مينيستر سونداي-اق، اتوم ەنەرگياسىن پايدالانۋ كەزىندە ەكولوگيالىق اسپەكتىلەردىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالىپ، اتوم ەلەكتر ستانسياسىن سالۋ بويىنشا جوسپارلانعان رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمدى ەسكە سالدى.
«ەڭ ماڭىزدى مىندەت – جالپى ۇلتتىق رەفەرەندۋم وتكىزۋ. ءبىز ءاربىر ازاماتقا ءوز پىكىرىن ءبىلدىرىپ، ەنەرگەتيكالىق جۇيەمىزدىڭ بولاشاق دامۋ جولىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرگىمىز كەلەدى. بۇل رەفەرەندۋم قازاقستاننىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ بولاشاعىن ايقىنداۋداعى ماڭىزدى قادام بولماق»، - دەدى الماسادام ساتقالييەۆ.
سونداي-اق مينيستر حالىقارالىق جانە وتاندىق سەرىكتەستەرگە كورمەگە قاتىسقاندارى ءۇشىن العىسىن ءبىلدىردى. «ءبىز بۇگىن قاتىسۋشىلارىمىزعا قازاقستانعا كەلىپ، قازاقستاندىقتاردىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسى تۋرالى سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋگە كەلىسكەندەرى ءۇشىن العىس ايتامىز. ولاردىڭ قاتىسۋى مەن ماڭىزدى ماسەلەلەردى تالقىلاۋعا دايىندىعى ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن اشىلىپ جاتقان مۇمكىندىكتەردى تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە جانە باعالاۋعا ىقپال ەتەدى»، - دەپ قوستى مينيستر.
الماسادام ساتقالييەۆ سونداي-اق: «بۇگىندە ءبىزدىڭ ەلىمىز تومەن كومىرتەگىن دامىتۋ جانە كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرقاتار ستراتەگيالىق قۇجاتتاردى قابىلدادى. بۇل قۇجاتتاردا بالامالى جانە جاسىل ەنەرگيا تەحنولوگيالارىنا ينۆەستيسيانى ۇلعايتۋ، كومىر ءوندىرۋ ۇلەسىن كەزەڭ-كەزەڭمەن قىسقارتۋ جانە 2060 جىلعا قاراي جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى مەن بالامالى ەنەرگيا ۇلەسىن ارتتىرۋ قاجەتتىگى تۋرالى ايتىلادى».
مينيستر قازاقستاننىڭ الدىندا اتوم ونەركاسىبىنىڭ بولاشاعىنا جانە ەلىمىزدىڭ بۇكىل ەنەرگەتيكالىق جۇيەسىنىڭ تۇراقتى دامۋىنا ەلەۋلى اسەر ەتەتىن تاڭداۋ الدىندا تۇرعانىن اتاپ ءوتتى. «بۇل تاڭداۋلار بولاشاقتا ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىك پەن تۇراقتى ەنەرگيا ءوندىرۋدى قالاي قامتاماسىز ەتەتىنىمىزدى انىقتايدى. ءاربىر قادام عىلىمي دەرەكتەرگە، حالىقارالىق تاجىريبەگە جانە تۇراقتى دامۋ قاعيداتتارىنا نەگىزدەلگەنى ماڭىزدى»، - دەپ تۇيىندەدى مينيستر.
كورمەنىڭ ماڭىزدى وقيعالارىنىڭ ءبىرى پلەنارلىق وتىرىس بولدى، وندا قاتىسۋشى كومپانيالاردىڭ دەلەگاسيالارىنىڭ باسشىلارى ءسوز سويلەدى. كەزدەسۋ بارىسىندا اتوم سالاسىنىڭ جاي-كۇيى مەن قازاقستاندا اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ پەرسپەكتيۆالارى، سونداي-اق اتوم ەنەرگياسىن بەيبىت ماقساتتا پايدالانۋدى دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
