بەلگىلى ساراپشى، Dalanews.kz سايتىنىڭ تۇراقتى اۆتورى ايبار ولجاي قازاقستان مەن ازەربايجان اراسىنداعى بايلانىستىڭ سوڭعى ناتيجەلەرىنە قاتىستى پايىمىن جازدى.
ول قازاقستاندىق Airbus 330 ۇشاعى باكۋ باعىتىنا ەكى جىلدان بەرى ءجيى قاتىنايتىنىن ايتىپ، اۋە لاينەرىنىڭ كومانديرى گەيدار الييەۆ اتىنداعى اۋەجايعا كوزدى جۇمىپ قونا الاتىنداي جاعدايعا جەتكەنىن اتاپ وتكەن.
"2022 جىلدىڭ اقپان ايىنان كەيىن ەۋروپاعا رەسەي ارقىلى شىعار جول تارىلا باستاعاندىقتان، الەمدىك تاۋار تىزبەگىنىڭ تاڭداۋى قازاقستانعا، ال قازاق ەلىنىڭ تاڭداۋى ازەربايجانعا تۇسكەنى جاسىرىن ەمەس. زانگەزۋر ءدالىزى رەتتەلسە، ۇلكەن تۇران كوريدورى: قازاقستان-ازەربايجان-تۇركيا باعىتى جۇڭگو مەن وڭتۇستىك-شىعىس ازيا تاۋارلارىن ەۋروپاعا ەڭ تەز جانە ءقاۋىپسىز جەتكىزە الاتىن جول ستاتۋسىن الادى. وسى ورايدا، اتالعان ءۇش ەلدىڭ ۇندەستىگى اسا ماڭىزدى. جانە وسى ۇندەستىك 2024 جىلى ودان سايىن كۇشەيمەك. انكارا باتىستا، استانا شىعىستا، ارامىزدا باكۋ تۇر. كاسپيي جاعاسىنداعى اسەم قالاداعى كوڭىل-كۇيلەر ءبىز ءۇشىن اسا ماڭىزدى. وندا بىزگە دەگەن ىقىلاس جاقسى ەكەنىن بىلەمىز"، - دەيدى جازبا يەسى.
سەبەبى قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتى شىعىس ديپلوماتياسىنىڭ وزىق تاجىريبەسى اياسىندا 2022-2023 جىلدارى وسى كوڭىل-كۇيدىڭ تۇراقتى بولۋىنا بار ەرىك-جىگەرىن جۇمساعان ەدى.
ايبار ولجاي اتاپ وتكەندەي، قاسىم-جومارت توقايەۆ ساپار بارىسىندا الدىمەن ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام الييەۆپەن كەلىسسوز جۇرگىزىپ، قازاقستان مەن ازەربايجاننىڭ جوعارى مەملەكەتارالىق كەڭەسىنىڭ العاشقى وتىرىسىنا قاتىستى. كەلىسسوز بارىسىندا تاراپتار ەكى ەل ءۇشىن ماڭىزى بار ءبىرشاما سالالارعا توقتالدى. ونىڭ قاتارىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق، كولىك-ترانزيتتىك، ەنەرگەتيكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق، سونداي-اق سيفرلاندىرۋ، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى مەن جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى سالالارىنداعى ىقپالداستىق ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
سونداي-اق ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ جۇمىستارى دا قاراستىرىلدى.
"2020 جىلى استانا-باكۋ اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 100 ميلليون دوللار ەدى. 2023 جىلى 500 ميلليونعا جەتتى. 2026 جىلعا دەيىن ميلليارد دوللار اسۋىن باعىندىرۋعا ابدەن بولادى.
الييەۆ قازاقتارعا ريزا. قاراباق سوعىسىنان كەيىن ءبىز فيزۋلي قالاسىندا قۇرمانعازى اتىنداعى بالالار شىعارماشىلىعى ورتالىعىن سالىپ بەردىك. ءقازىر ول جەرگىلىكتى حالىق جاقسى پايدالانىپ جۇرگەن نىسان بولدى"، - دەيدى ساراپشى.
ونىڭ پايىمىنشا، ساپار اياسىنداعى مىقتى كەلىسىم - ءبىزدىڭ قازمۇنايگاز بەن ءازىربايجان قازمۇنايگازى - SOCAR اراسىنداعى قۇجات. تاراپتار اقتاۋ – باكۋ – تبيليسي – جەيحان باعىتى بويىنشا تاسىمالداناتىن قازاقستان مۇنايىنىڭ كولەمىن جىلىنا 2،2 ميلليون تونناعا ۇلعايتپاق.
"باكۋ ءبىز ءۇشىن تاسىمالداۋ ءتاريفىن تومەندەتەدى جانە "باكۋ – سۋپسا" مۇناي قۇبىرىندا قوسىمشا ورىن بەرەدى. ودان بولەك SOCAR-دى بىزدەگى گەولوگيالىق بارلاۋعا شاقىردىق. گاز، نە مۇناي تاۋىپ بەرسە، ولارعا دا جاقسى شارتتار بولادى. ال ءبىز ازەربايجانداعى مۇناي وڭدەۋ زاۋىتتارىنا ەسىك اشىپ وتىرمىز. وسىلايشا كاسپييدىڭ ارعى جاعىندا رۋمىنياداعى زاۋىتتان بولەك قوسىمشا وڭدەۋ قۋاتتارىنا قول جەتكىزەمىز.
باكۋ 2024 ساپارى وتە جايلى ءوتتى. ناتيجەلەرى اۋقىمدى. ونىڭ جەمىسىن 2025 جىلدارى كورە باستايمىز"، - دەپ تۇجىرىم جاسايدى ايبار ولجاي.
