قازاقستاندىق قارجى ساراپشىسى ايبار ولجاي كەيىنگى كۇندەرى كوپشىلىك اراسىندا تالقىعا تۇسكەن تاقىرىپ — Kaspi اكسيالارىنىڭ ارزانداعانىن جان-جاقتى ساراپتادى. اتالعان كەيسكە ۇقساس جاعداي قاشان بولعانىن، نەمەن اياقتالعانىن جانە الداعى ۋاقىتتا نە بولۋى مۇمكىن ەكەنىنە ەكسپەرتتىك پىكىرىن ءبىلدىردى دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
قازاقستان سىندى بەيتانىس ەلدەن بەيتانىس كومپانيالار Nasdaq سىندى امەريكالىق بيرجاعا شىعىپ جاتقاندا ەڭ الدىمەن «ايۋلار» قاتتى قۋانادى. ايۋلار دەگەندە ورماندا جۇرگەن اڭ تۋرالى ايتىپ وتىرعان جوقپىن. بيرجاداعى سپەكۋليانتتاردىڭ اكسيا قۇنىنىڭ ارزانداۋىنان پايدا تاباتىن توبىن «ايۋلار» دەيدى. ال اكسيا قىمباتتاسا پايدا تاباتىندار — «بۇقالار».
ايۋلاردىڭ ىشىندە «شورتسەللەر» دەگەن توپ بار. ولار اكسيا قۇنىنىڭ قۇلدىراۋىن باسقالار سياقتى كۇتىپ جۇرمەي، ءتۇرلى اقپارات، فەيك زەرتتەۋ، قاۋەسەت جاساپ، تاراتۋ ارقىلى وسى قۇلدىراۋعا بارىنشا ىقپال ەتەدى. امەريكالىق شورتسەللەرلەر جۇرت بىلە بەرمەيتىن ەلدەردەن كەلگەن، اقش ينۆەستورلارى تانىمايتىن كومپانيالاردى نىساناعا الادى. رەسەيگە سانكسيا سالىنعالى بەرى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلىنەن شىققان كەز-كەلگەن كومپانيا تۋرالى «قايتالاما سانكسيا الدىندا تۇر» دەپ اقپارات تاراتساڭ، بيرجا ءدۇر ەتە قالاتىنى انىق. شورتيستەرگە قىزمەت ەتەتىن Culper Research تا وسى ءادىستى پايدالانىپ كاسپيدى جاۋكەمدەمەك بولدى. العاشقى ەكى كۇندە كاسپي اكسيالارىنىڭ باعاسىن ءتىپتى 16 پايىزعا تۇسىرە الدى. بيرجاداعى باسقالار اقىماق ەمەس، سوندىقتان ارتىنان اكسيا قۇنى تەز قالپىنا كەلدى.
گيندەنبۋرگ وقيعاسى
ساراپشى وسى رەتتە Hindenburg Research شورتيستەر توبىنىڭ فريدوم فينانسقا جاساعان شابۋىلىن ەسكە الدى. 2020 جىلى Hindenburg Research Tesla-عا باسەكەلەس بولۋعا ءتيىس دەپ سانالعان، كاپيتاليزاسياسى 28 ميلليارد دوللارعا جەتكەن Nicola ستارتاپىن زەرتتەۋ جاساۋ ارقىلى اشكەرەلەپ، ونىڭ اكسيالارىن 75 پايىزعا قۇلاتقان ەدى. سونىڭ ارقاسىندا 263 ملن دوللار پايدا كورگەن. ايبار ولجايدىڭ ەسەبىنشە، Hindenburg Research قانجىعاسى كەم دەگەندە 50 ميلليون دوللارعا مايلانعان بولسا كەرەك.
«2023 جىلى Hindenburg Research اتاقتى مينوريتارلىق اكسيونەر كارل ايكاننىڭ Icahn Enterprises، Twitter نەگىزىن قالاۋشى دجەك ءدورسيدىڭ Block تولەمدەر كومپانياسى مەن ءۇندى ميلليونەرى گاۋتام ءادانيدىڭ Adani Group الپاۋىتىنا شابۋىل جاسادى. سول كەزدە اتالعان كومپانيالاردىڭ ورتاق كاپيتاليزاسياسى 99 ميلليارد دوللار جوعالتقان. S3 Partners مالىمەتتەرى بويىنشا، Icahn-دەگى بارلىق اشىق شورتتار يدەال جاعدايدا 56 ميلليون تابىس بەرە العان. بۇدان Hindenburg Research جارتىسىن تاپتى دەپ توپشىلاساق، Adani Group بويىنشا 50 ميلليون دوللاردىڭ شاماسىندا تابىس، Block پەن Twitter جاعدايىندا شامامەن 5 ميلليون دوللار پايدا كەلگەن. بيرجادا ءار نارسەنىڭ تەگىن جاسالمايتىنىن ءىشىڭىز سەزەتىن شىعار» دەيدى ساراپشى.
وسىدان سوڭ الەمدىك الپاۋىتتاردى شەرتىپ جۇرگەن Hindenburg Research Nasdaq بيرجاسىندا ليستينگتەلگەن، قازاقستاندىق Freedom Holding Corp. تۋرالى زەرتتەۋ شىعارۋدى دۇرىس دەپ تابادى. ءبىراق وسى جولى Hindenburg Research وڭباي قاتەلەستى. زەرتتەۋ ماتەريالى جارىق كورگەن كۇنى نارىقتاعى كوتيروۆكالار ءسال قۇبىلدى دا، ارتىنان Freedom وسە باستادى. شورت-سكۆيز سەنارييى ورىن الىپ، شورتشىلار كەمىندە 8 ميلليون دوللار جوعالتقان. «كاسپي كەيسىندە دە شورتيستەر تۇك تاپپاعان سياقتى. بەكەر ۋاقىت پەن ەنەرگيا قۇرتتى» دەيدى قارجى ساراپشىسى.
Kaspiء-دى قۇلاتۋ مۇمكىن بە؟
«Kaspi اكسيالارىنىڭ قۇنىندا تۇرعان ەشتەڭە جوق. ەكوجۇيە ءۇشىن باستىسى اكتيۆتەر كولەمى مەن بيزنەستىڭ رەنتابەلدىلىگى، ياعني تيىمدىلىگى مەن تابىستىلىعى. بۇل جونىنەن كاسپيدە پروبلەما جوق.
بۇگىنگى تاڭدا Kaspi.kz كومپانياسىنىڭ اكتيۆتەرى 7،1 تريلليون تەڭگەنى قۇرايدى. بۇل ءبىر جىل بويى بۇكىل قازاقستان بويىنشا جينالاتىن سالىقتىڭ تەڭ جارتىسى. ماسشتابتى ەلەستەتتىڭىز بە؟ ەندى قاراڭىز. جىل باسىنان بەرى Kaspi.kz تاپقان تازا تابىس 460 ميلليارد تەڭگەگە جەتتى. ياعني 9 ايدا 460 ميلليارد بولسا، جىل سوڭىنا دەيىن 600 ميلليارد تەڭگەگە جەتۋى ءتيىس. بۇل 1 ميلليارد دوللاردان اسادى. وتىمدىلىك رەزەرۆى مول مۇنداي قارجى ۇيىمىن قۇلاتۋ مۇمكىن ەمەس. ەكىنشى جاعىنان مەملەكەت تە وعان جول بەرمەيدى.
باسشىسى ميحەيل لومتازدە وسىمەن التىنشى رەت ۇزدىك سەو اتاعىن العان جانە بۇگىن اكسيونەرلەرىنە كەزەكتى ديۆيدەند تولەگەن Kaspi.kz قازاق ەلىندەگى ەڭ تۇراقتى ءۇش كومپانيانىڭ تىزىمىنە كىرەدى.
سوندىقتان، ۋايىمداماي، كاسپي قوسىمشاسىن اشىپ، QR ارقىلى تولەپ، باياعىداي الاڭسىز ءومىر سۇرە بەرىڭىز. ولار ءسىز ءۇشىن ىستەيتىن نارسەنى ىستەيتىنىنە كۇمان جوق. تەك باسى-كوزى جوق كرەديت الا بەرمەڭىزدەر» دەپ ءتامامدادى ساراپشى.
ەسكە سالا كەتسەك، بۇعان دەيىن Kaspi.kz اكسيالارىن قۇلدىراتقان زەرتتەۋدە نە ايتىلعانى تۋرالى جازعان ەدىك.
جازبا اۆتوردىڭ رۇقساتىمەن باسىلدى.
