كسرو قۇلاعالى بەرى ءبۇتىن ءبىر بۋىن الماسسا دا رەسەي وزگەرگەن جوق. وزەگىن ورتەگەن وكىنىشى بار. ونىسىن جيرينوۆسكييدىڭ اۋزىمەن ايتقىزادى اراكىدىك. ولگەن يمپەريانىڭ جۇرتىندا قالعان جالعىز ەل كەلمەسكە كەتكەن ءداۋىردى اڭسايدى دا تۇرادى ءاردايىم.
ارمەنياداعى تولقۋلاردىڭ اۋانىنان سەزىكتەنسە كەرەك كەزەكتى رەت جيرينوۆسكييدى سويلەتىپتى كرەمل.
"ءبىر كەزدەرى قىزىل يمپەريانىڭ قول استىندا بولعان مەملەكەتتەر رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىلىڭدار. ءبىز سەندەردى "ىشكى قانتوگىستەن قۇتقارامىز". بۇل ءبىرىنشى كەزەكتە – گرۋزيا، ءازىربايجان، ارمەنياعا قاتىستى"
– دەپ شاتىپ-بۇتىپتى جيرينوۆسكيي.
بالكىم، الجىعان ادامنىڭ اڭگىمەسى دەرسىز. ءبىراق بۇل ءجاي جيرينوۆسكيي ەمەس قوي. ليبەرالدى-دەموكراتيالىق پارتيانىڭ جەتەكشىسى، مەملەكەتتىك دۋما دەپۋتاتى. جۇيەنىڭ ادامى اربىردەن سوڭ.
"ارمەنياداعى وقيعالار بۇل ءسوزسىز مەملەكەتتىك توڭكەرىس"، – دەيدى ول تاعى دا.
توڭكەرىس؟ رەسەيدىڭ فوبياسى. نارازىلىقتىڭ كەز-كەلگەن فورماسى كرەملدىڭ ۇستانىمىنا قايشى. ولەردەي قورقادى بۇدان. بيلىككە قارسى باعىتتالعان كەز-كەلگەن نارازىلىقتى تەرىسكە شىعارعىسى كەلەدى كرەمل. وزگەرىستەن ولەردەي قورقادى كرەمل.
"ارمياندار دا ءبىز سياقتى عوي. ولاردا دا جەمقورلىق بار، بولا دا بەرەدى، كەدەيشىلىك، باسقا دا ماسەلەلەرى باستان اسادى. قازىرگى بيلىكتى توڭكەرگەنمەن، ونىڭ ورنىنا كەلگەندەر جاعدايدى جاقسارتادى دەيسىزدەر مە؟ قۇداي بىلەدى، ارمياندار بۇدان بۇرىنعى بيلىككە زار بولىپ قالۋى مۇمكىن" – دەيدى كرەملدىڭ داۋىلپازى.
مۇنىمەن تىيىلسا ءبىر ءجون.
"تمد اۋماعىنداعى مەملەكەتتەردى ىشكى قانتوگىستەن قۇتقاراتىن جالعىز ەل – رەسەي. ۋاقىت بار، ويلانىڭدار. قاراشاڭىراققا قايتىپ ورالىڭدار ءوز ەرىكتەرىڭمەن. رەسەي فەدەراسياسىندا تبيليسي، باكۋ، ەريەۆان، كييەۆ، ودەسسا گۋبەرنيالارى پايدا بولۋى ءتيىس. سوندا عانا تىنىشتىق تابامىز... "، – دەپتى جيرينوۆسكيي.
ول قازاقستانعا دا تالاي سوقتىققان. ۇمىتشاقتىق اۋرۋى بار. ايتپادىم دەيدى ارتىنشا. ارانداتتى دەيدى.
ءبىر سۇحباتىندا: "قازاقستان مەنىڭ كىشى وتانىم. الماتىداعى ماسانچي كوشەسىن مەنىڭ اتىما بەرسە قارسىلىعىم جوق. مەن وقىعان №25 مەكتەپكە مەنىڭ اتىمدى بەرسە ءتىپتى قاتىپ كەتەر ەدى. مەن تۇرعان ءۇيدى مۇراجايعا اينالدىرسا…بولاشاقتا دەگەنىم عوي. ەسەسىنە سىزدەرگە تۋريستەر كەلەدى. بۇل سىزدەرگە پايدا" – دەپ بوسكەن ەدى ول.
قوسانوۆ نە دەيدى؟
اۋزىنا قاقپاق قويا الماسىمىز بەلگىلى ونىڭ. جاۋاپ قاتا الامىز ءبىراق.
ايتالىق، ساياساتكەر ءامىرجان قوسانوۆ الەۋمەتتىك جەلىدەگى ءبىر جازباسىندا بىلاي دەگەن:
ماسكەۋدە جيرينوۆسكييگە ەسكەرتكىش قويىلىپتى. سوعان قاتىستى ءبىر وي.
نەگە ءبىزدىڭ بيلىك ءوز قولىمەن جيرينوۆسكييدىڭ قازاقستانعا قاتىستى ايتقان ويلارىن ءدال سول ستيلدە رەسەيگە قاتىستى ايتا الاتىن ءوزىمىزدىڭ «جيرينوۆسكييلەردى» قالىپتاستىرمايدى؟
ونىڭ پيارىنا كرەمل سەكىلدى ىشتەي رۇقسات بەرىپ وتىرسا، نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.
اناۋ ەسۋاس «ءا!» دەسە، بىزدىكىلەر «ءما!» دەپ وتىرار ەدى عوي.
ەڭ بولماعاندا، ايىزىمىز قانىپ وتىرار ەدى. رەسەي جاعى دا ويلانىپ قالار ەدى…
قولدان جاسالعان ءارى تۇك پايداسى جوق قۋىرشاق پارتيالارعا اقشا شىعىنداعانشا، وسىلاي ىستەمەي مە؟!”.
ازىرلەگەن، دۋمان بىقاي
