2019-2021 جىلدىڭ ارالىعىندا جۇزەگە اسقان اۋقىمدى جوبا اداسقاننىڭ الدى ءجون، ارتى سوقپاق دەپ، يت ولگەن جەردەگى سيرياعا اتتانىپ، ارتىنان بارماعىن تىستەگەن قانداستارىمىزعا قول ۇشىن سوزدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ كەڭەسشىسى، "جۋساننىڭ" كۋراتورى ەرلان ءقاريننىڭ اتاپ وتكەنىندەي وسىناۋ وپەراسياعا اتسالىسقان ازاماتتار باسىن قاتەرگە تىككەن.
"سيرياعا بارىپ، وڭباي وپىق جەگەن، ءارى سول ارەكەتىنە وكىنەتىن قانداستارىمىزدى ىزدەۋ وڭايعا سوقپادى. ولاردىڭ ورنالاسقان جەرىپ انىقتاپ، ارتىنان ۇشاققا جەتكىزۋ ءۇشىن ساۋاتتى جوسپار قۇرۋ قاجەت بولدى. وپەراسيا اياسىندا نەگىزىنەن ايەلدەر (188 ادام) مەن بالالاردىڭ قۇتقارىلعانى بەلگىلى، الايدا جولداسىنىڭ كوزىنە تۇسسە، ولاردىڭ ەلگە ورالۋى نەعايبىل ەدى. سول سەبەبى ولاردى ۇشاققا سىرت كوزدەن تاسالاپ جەتكىزۋگە تۋرا كەلدى..."، – دەگەن بولاتىن بۇعان دەيىن Dalanews.kz-كە پىكىر بىلدىرگەن قارين.
ءدىن ىستەر كوميتەتى: "پروپاگانداعا پروپاگاندامەن جاۋاپ قايتارۋ قاجەت"
ءبىزدىڭ بۇل تاقىرىپتى قاۋزاۋىمىز بەكەر ەمەس. جۋرناليستەرمەن جۇزدەسكەن ءدىن ىستەرى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ەرجان نۇكەجانوۆ "جۋسان" وپەراسياسىنىڭ تالاي وتباسىعا (ونىڭ ىشىندە انا مەن بالاعا) سەپتىگىن تيگىزگەنىن ايتتى.
كۇيەۋىنىڭ سوڭىنان ەرىپ، توزاققا تۇسكەندەي بولعان ايەلدەردىڭ كوپشىلىگى ەلگە ورالعاسىن ورتاعا ءسىڭىسىپ، زايىرلى ومىرگە بەيىمدەلە باستاعان. ءسوي دەگەن كوميتەت ءتوراعاسى قازاقستاننىڭ راديكالدانعان اۋديتوريانى دۇرىس جولعا سالۋ تاجىريبەسىنە اقش پەن باتىس ەلدەرىنىڭ نازار اۋدارعانىن ايتتى.
ەكسترەميزم يدەولوگياسىمەن ۋلانعان ازاماتتى قالىپتى ومىرگە قايتا ورالۋ سىرت كوزگە جەڭىل كورىنگەنمەن، شىن مانىندە ۇلكەن قاجىر-قابىلەتتى قاجەت ەتەتىن مەحنات جۇمىس. سەبەبى، دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمداردىڭ پروپاگانداسى تىنىمسىز جۇرگىزىلەدى.
بۇعان توتەپ بەرۋ ءۇشىن ءدىن ىستەرى كوميتەتى پروپاگانداعا پروپاگاندامەن جاۋاپ قاتۋدى كوزدەپ وتىر.
"بيىلعى جىلدىڭ العاشقى شيرەگىندە الەمجەلى مەن عالامتور كەڭىستىگىنە جات اعىمداردىڭ تەرىس پيعىلىن اشكەرەلەيتىن مىڭداعان اقپاراتتىق، تانىمدىق ماتەريال جۇكتەدىك. وتكەن ۋاقىتپەن سالىستىرعاندا ەكى ەسە كوپ. تەرىس ءدىني اعىمدارعا قارسى سوققى بەرىپ، قارىمتا قايتارۋدامىز. دۇرىس باعىتتاعى كونتەنت ءازىردىڭ وزىندە ناتيجەسىن بەرۋدە. ءبىز اتقارعان جۇمىستىڭ ارقاسىندا وسىناۋ كونتەنتتى كورىپ شىققان جۇزدەگەن، مىڭداعان قازاقستاندىق الەمجەلىدەگى راديكالدىق توپتاردان شىقتى"، – دەيدى كوميتەت باسشىسى.
نۇكەجانوۆتىڭ پىكىرىنشە "جۋسان" وپەراسياسىنىڭ اياسىندا ەلگە ورالعان قىز-كەلىنشەكتەردىڭ دەرلىگى العاشقىداعى ويىنان اينىپ، ەكسترەميستىك پروپاگاندا مەن يدەولوگيادان تۇپكىلىكتى باس تارتقان. جاسىرارى جوق، ءدىني پروپاگاندا ساناسىن تۇمشالاپ، اقىل-ەستەن اداستىرعان جاعداي دا كەزدەسەدى.
"جۋساننىڭ" كومەگىمەن ەلگە ورالعان، الايدا ەكسترەميستىك كوزقاراسىنان قايتپاعان 30-عا جۋىق ەر-ازامات پەن 20-عا تارتا قىز-كەلىنشەك ءقازىر ءتۇرلى لاڭكەستىك ۇيىمداردىڭ قاتارىندا سوعىسقانى ءۇشىن تۇرمەدە جازاسىن وتەۋدە.
ءدىن ىستەرى كوميتەتى الەۋمەتتىك جەلىمەن قالاي جۇمىس ىستەۋدە؟
ىلگەرىدە 20-عا جۋىق قىز-كەلىنشەكتىڭ ەكسترەميستىك ارەكەتى ءۇشىن اباقتىعا قامالعانىن ايتتىق. ولاردى رايىنان قايتارۋدىڭ امالى بار ما؟ ءدىن ىستەرى كوميتەتى ولاردى قالىپتى ومىرگە ورالتۋدىڭ جولدارىن ىزدەۋدە مە؟
ءقازىر ەلىمىزدىڭ ءبىرقاتار وڭىرلەرىندە جۋسان Zoom باعدارلاماسى جۇزەگە اسىپ جاتىر. سول ارقىلى ەلىمىزدەگى ءدىن پروبلەماسىن زەرتتەۋ ورتالىقتارىنىڭ ماماندارى ەكسترەميزم مەن تەرروريزم ءۇشىن اباقتىدا وتىرعان ازاماتتارمەن Zoom ارقىلى پىكىرلەسىپ، ولاردى ويىنان اينىتۋعا تىرىسۋدا. تۇرمەدەگى قىز-كەلىنشەكتەرمەن ءدىني ماسەلە توڭىرەگىندە تىلدەسەتىن ساراپشىلار وسىناۋ جوبانىڭ قايىرى بولارىنا سەنىمدى.
ءازىردىڭ وزىندە جۋسان Zoom جوباسىنا سيرياعا ساپار شەككەنى ءۇشىن تۇرمەدە جازاسىن وتەپ جاتقان 60-قا جۋىق قىز-كەلىنشەك قوسىلعان.
"ەكسترەميزم بابى بويىنشا اباقتىدا وتىرعان ايەلدەر كوبىنە-كوپ بالالارىنىڭ تاعدىرىنا الاڭدايدى.
سيرياداعى سوعىستى كورگەن سابيلەر اتىلعان وق پەن جارىلعان بومبىنىڭ سالدارىنان تۇتىعىپ سويلەيتىن اۋرۋعا شالدىققان.
كوپشىلىگىنىڭ ءتىلى كەش شىققان. دامۋىندا دا كەشىگۋ بار. ساراپشىلارمەن پىكىرلەسكەن ايەلدەر وسى ماسەلەگە الاڭدايتىنىن ايتادى. ءبىز ءوز تاراپىمىزدان ولاردىڭ ۇل-قىزدارىنا جاردەم بەرۋگە تىرىسامىز"، – دەيدى الەۋمەتتانۋشى ءارى وسى جوبانىڭ جەتەكشىلەرىنىڭ ءبىرى گۇلناز رازدىقوۆا.
تۇتاستاي العانداعى ەكسترەميزم ءۇشىن سوتتالعان اباقتىداعى ازاماتتارمەن جۇمىس بەلسەندى جۇرۋدە.
"جۋسان" وپەراسياسى: اقش پەن باتىس ەلدەرى قازاقستان تاجىريبەسىنەن ۇلگى الۋدى كوزدەيدى
ايتقانداي "جۋسان" وپەراسياسىنىڭ جاڭعىرىعى شارتاراپقا تاراسا كەرەك. تۇنەۋكۇنى اتىراۋ وڭىرىنە كەلگەن اقش عالىمدارى وسىناۋ جوبانىڭ قالاي ازىرلەنگەنىن بۇگە-شۇگەسىنە دەيىن سۇراپتى. ماسەلەن يللينوي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بەلدى عالىمى ستيۆەن ۋەين مەن ۆاشينگتون اتىنداعى وقۋ ورنىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى نوا تەكەر مىرزا "جۋساننىڭ" كومەگىمەن ەلگە ورالعان ازاماتتارمەن تىلدەسكىسى كەلگەن ەكەن. بۇدان بولەك ولاردى ورتاعا بەيىمدەۋ تاجىريبەسىنە قۇمبىل كوڭىل بولگەن. امەريكا مەن باتىس عالىمدارى "جۋسان" جوباسىنا قىزىعىپ وتىرعانىن جاسىرماپتى.
امەريكا ساراپشىلارى "سيريادان ورالعان ازاماتتاردىڭ بالالارى قانداي كۇيدە؟ ولار مەكتەپكە بارىپ ءجۇر مە؟ قاتارلاستارىنان ءجابىر كورمەي مە؟" دەگەن ساۋالدى دا توتەسىنەن قويىپتى.
قادىرمەندى مەيمانداردى قارسى قالعان اتىراۋ وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ب.حامەنوۆا "جۋساننىڭ" ارقاسىندا وتانىنا ورالعان بالالاردىڭ تولىققاندى ءبىلىم الىپ جۇرگەنىن ايتادى، ولاردىڭ وقۋ ۇلگەرىمى دە قاتارلاستارىنان كەم ەمەس. بۇدان بولەك مۇنداي وتباسىدان شىققان وقۋشىلار مەكتەپتە تەگىن تاماقپەن قامتىلعانىن ايتا كەتۋ كەرەك.
ازىرلەگەن، اياۋلىم شايماردان
https://dalanews.kz/kogam/65647-zhusan-operaciiasy-siriiadan-oralganda
