جاس بولىپ تا كورگەن كۇنىڭ قۇرىسىن».
ءابدىراحمان ءجامي وسى ءبىر اۋىز سوزىمەن-اق، جاس اتاۋلىعا قاراتىلا ايتىلار ءسوزدىڭ بارلىعىن جەتكىزىپ قويعانداي. راسىمەن، ءومىر جولىندا قاي باعىتقا بەت بۇرساق، سوعان جەتەرىمىز ءسوزسىز. «جاسىندا تىرىسقان، قارتايعاندا قۋانادى» دەپ تە بەكەر ايتىلماسا كەرەك.
جالپى، جاستار ماسەلەسى وتە كولەمدى تاقىرىپ. جاستار – ەل بولاشاعى، مۇنى بارلىعى جاقسى بىلەدى. ولاردىڭ بولاشاعى وزدەرىنىڭ عالىم، جازۋشى، ساياساتكەر، اتاقتى ادام نەمەسە كاسىپورىنداردا مىقتى مامان بولا ما، قيىندىقتاردى قالاي جەڭە الاتىنىنا بايلانىستى. وسى ورايدا ءبىلىم، ادەت-عۇرىپ، نورمالار مەن داعدىلاردى، قۇندىلىقتاردى كىم، قالاي جەتكىزەتىنى دە اسا ماڭىزدى. جاستار مەن جاسوسپىرىمدەرگە قوعام بولىپ قولداۋ كورسەتۋ وتە ماڭسىزدى. كوپتەگەن قۇندىلىقتاردىڭ ءوزى وزەكتىلىگىن جوعالتىپ جاتقان قازىرگى زاماندا جاستاردى «بۇرىن بىلاي ءومىر سۇرگەن» دەپ، وتكەنمەن سالىستىرا المايمىز. كەڭەستىك كەزەڭدەگى جانە قازىرگى تاڭداعى جاستار بۇل الەمگە دەگەن جاڭا كوزقاراستارىمەن عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە قۇندىلىقتارىمەن دە ەرەكشەلەنەدى. سوندىقتان جاستارمەن جۇمىس بارىسىندا تاپتاۋىرىن، جاتتاندى جۇيەمەن ەمەس، جاڭاشا، تىڭ باعىتتا، جاڭا جۇيەمەن جۇمىس ىستەگەن ابزال.
بۇگىندە ەلىمىزدە جاستارعا قولداۋ كورسەتۋ – ەل بيلىگىنىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى. سولاردىڭ ءبىرقاتارىنا توقتالار بولساق، ستۋدەنتتەردىڭ شاكىرتاقىسى ءار جىلدا 20 پايىزعا ارتىپ كەلەدى. ال دوكتارانتتار مەن ماگيسترۋتۋرا وقيتىنداردىكى 15 پايىزعا كوتەرىلدى. ستۋدەنتتەر ءۇيى – جاتاقحانا تاپشىلىعىن جويۋ ءۇشىن كەيىنگى ءۇش جىلدا 30000 ورىن بەرىلگەن. اعىمداعى جىلى 31 جاتاقحانانىڭ قۇرىلىس جۇمىستارى اياقتالىپ، وعان 10 مىڭ ستۋدەنت قونىستانباق.
سونداي-اق، «حالىق تابىسىن ارتتىرۋ» باعدارلاماسى شەڭبەرىندە 4 جىلدا «جاستار تاجىريبەسى»، «العاشقى جۇمىس ورنى» جوبالارى بويىنشا 160000-نان استام جاس 400 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش مولشەرىندە گرانت يەگەرى اتانباق. مۇنىمەن قوسا، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى نەگىزىندە، جاستار پراكتيكاسىنا قاتىسۋدىڭ مەرزىمى 6 ايدان 12 ايعا دەيىن، «العاشقى جۇمىس ورنى» جوباسى بويىنشا ءبىر جىلدان 18 ايعا دەيىن ۇزارتىلدى. باعدارلاماعا قاتىسۋشىلاردىڭ جالاقىلارى دا سايكەسىنشە 20 اەك-تەن 30 اەك-كە دەيىن ۇلعايتىلدى. جاستارعا قولداۋ تىزبەگى مۇنىمەن ءتامامدالمايدى.
ولاردىڭ كاسىپ اشىپ، ءىس باستاۋىنا قولداۋ ءۇشىن قارالاتىن قايتارىمسىز گرانتتىڭ كولەمى 600 مىڭ تەڭگەدەن 1 ميلليون 200 مىڭ تەڭگەگە دەيىن كوبەيتىلدى. باعدارلاما شەڭبەرىندە 2025 جىلعا دەيىن 2 ميلليون جاڭا جۇمىس ورنىن اشۋ جوسپارلانسا، ونىڭ باسىم بولىگىنە جۇمىسسىز جاستار قابىلدانباق. ماسەلەن، اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى ينۆەستيسيالىق جوبالار بويىنشا جۇمىسقا تارتىلعان 100 مىڭ ادامنىڭ ىشىندە 50 پايىزعا جۋىعى، ناقتىراق ايتساق، 44 مىڭى جاستاردىڭ قاتارىنان بولعان. كوپ جاستار جۇمىسقا ورنالاساردا تاجىريبەسى جەتپەي ءارى سۇرانىستىڭ ازدىعىنان ءتۇرلى قيىندىقتارعا تاپ بولعاندىقتان، جۇمىسپەن قامتۋدىڭ تاعى ءبىر باعىتى – كرەاتيۆتى يندۋستريا باعىتى قولعا الىنۋدا. ءبىز ماقالادا كەلتىرگەن مىسالدار جاستارعا كورسەتىلىپ جاتقان قولداۋلاردىڭ ءبىر پاراسى عانا.
الايدا، جاستارعا جاسالىپ وتىرعان بۇل جاعدايلار مەن قولداۋلار، مۇمكىندىكتەردىڭ ءبارى وزدەرىنىڭ ىزدەنۋىن، ەڭبەك ەتۋىن تالاپ ەتەتىن ارەكەتتەر. جاستار – قوعام دامۋىنىڭ نەگىزگى قوزعاۋشى كۇشى، الەم ارەناسىندا باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ ءۇشىن، قازاقتىڭ ءداستۇر-سالتىن بولاشاققا جەتكىزىپ، كەشەگى مەن بۇگىنگىنى بايلانىستىراتىن التىن كوپىر. سول كوپىردىڭ بەرىك بولىپ سالىنۋى – وعان بولىنگەن قاراجاتقا، ساپاعا دا تىكەلەي بايلانىستى. الدىڭعى بۋىن ساپالى قولداۋ بىلدىرسە، ارتقى بۋىن، ياعني، جاستار سول بەرىلگەن مۇمكىندىكتەردى دۇرىس پايدالانىپ، جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن سەزىنە وتىرىپ ارەكەت ەتسە، قۇبا-قۇپ.
https://dalanews.kz/news/84510-turkiia-zhyl-aiagyna-deyin-1-mln-kolik-yeksp
