جالعان اقپارات پەن مانيپۋلياسيا: جىلانبايەۆ ءىسىنىڭ توڭىرەگىندەگى داۋ

Dalanews.kz 18 تام. 2025 12:32

سوڭعى اپتادا الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن كەيبىر مەديا الاڭدارىندا قۇقىق قورعاۋشى باقىتجان تورەعوجينا تاراپىنان مارات جىلانبايەۆتىڭ «ءولىم اۋزىندا جاتقانى» جايلى اقپارات بەلسەندى تۇردە تاراتىلدى. ەموسياعا قۇرىلعان جازبالار، حالىقارالىق ۇيىمدارعا ۇندەۋلەر جانە ءتۇرلى پوستتار قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋعىزدى. الايدا كولونيادان جاريالانعان بەينەجازبالار ونىڭ شىن مانىندە سپورتپەن اينالىسىپ، قالىپتى جاعدايدا ەكەنىن كورسەتتى،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz 

ساياساتتانۋشى ءادىل سەيفۋلليننىڭ ايتۋىنشا، بۇل جاعداي كلاسسيكالىق اقپاراتتىق مانيپۋلياسيانىڭ مىسالى.

«قوعامعا «قاتەرلى حالدە» دەگەن وبراز ۇسىنىلىپ، كەيىن ونى ساياسي كامپانياعا پايدالانۋعا تىرىسقان. ال اقيقات بەينەجازبالار ارقىلى اشىلدى»، – دەيدى ول.

قۇقىق قورعاۋشىلارعا سەنىم داعدارىسى

جۋرناليست گۇلبانۋ ابەنوۆا دا بۇل وقيعادان ءتۇڭىلىسىن جاسىرمايدى. ونىڭ پايىمداۋىنشا، ەلىمىزدەگى كەيبىر «قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ» باستى ماقساتى – شەتەلدىك گرانتتارعا تاۋەلدى اقپاراتتىق سەبەپتەر جاساۋ.

«ءبىز ولاردى شىنايى كۇرەسكەر دەپ سەنىپ جازدىق. ال شىن مانىندە ءاربىر «شۋلى وقيعا» – دونورلارعا ەسەپ بەرۋدىڭ امالى ەكەن. بۇل قوعامدى اداستىرادى، جۋرناليستەردى دە پايدالانعانداي اسەر قالدىرادى»، – دەيدى ول.

«دۇمشە-بەلسەندىلەر» فەنومەنى

ال جۋرناليست ورال الىمبەكتىڭ پىكىرىنشە، بۇل جاعداي – حالىقارالىق قارجىلاندىرۋدىڭ توقتاۋى سالدارىنان تۋعان قۇبىلىس.

«USAID بار كەزدە جالعاندى جالپاعىنان باسقان بەلسەندىلەر ءقازىر جاڭا اقشا كوزىن تابا الماي، قوعامنان قارجى جيناۋ ءۇشىن وتىرىكتى كۇشەيتتى. شىندىعىندا، ولاردىڭ قازاققا پايداسى شامالى. قالتاسىنا اقشا تۇسسە بولعانى»، – دەپ اتاپ ءوتتى ول.

جەكە سەنىمنىڭ جوعالۋى

ساياسي شولۋشى يلياس مىنجاساروۆ بولسا، تورەعوجيناعا سەنىمنىڭ الدەقاشان جوعالعانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، بەلسەندى بۇرىن دا «شىنايىلىقتان الشاق تەوريالار» ۇسىنعان.

«جىلانبايەۆتىڭ دەنساۋلىعى شىن مانىندە ولاردى الاڭداتىپ وتىرعان جوق. كەيدە ولاردىڭ وزدەرى «جاقسى بولار ما ەدى، شىنىمەن اۋىر حالدە بولسا» دەگەن وي تۋدىرادى. ويتكەنى سول ارقىلى وزدەرىنىڭ «دۇرىس ەكەندىگىن» دالەلدەۋگە تىرىسادى»، – دەيدى ول.

جىلانبايەۆ ءىسى اقپاراتتىق سوعىستىڭ قۇرالىنا اينالعانى بايقالادى. ءبىر جاعىندا – ەموسياعا قۇرىلعان اڭىزدار، ەكىنشى جاعىندا – ناقتى فاكتىلەر. بۇل جاعداي قازاقستاندىق قوعام ءۇشىن ماڭىزدى ساباق: ءاربىر رەزونانستى اقپاراتتى تەكسەرىپ، مانيپۋلياسياعا ەرمەي، فاكتىگە سۇيەنگەن دۇرىس.

وقيعا تاعى دا كورسەتكەندەي، ازاماتتىق بەلسەندىلىكتىڭ باستى قۇنى – ادالدىق پەن شىنايىلىق. ال ولار بولماعان جەردە، قۇقىق قورعاۋشىلىق ميسسياسى سەنىمسىزدىك پەن كۇماننىڭ كولەڭكەسىندە قالادى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار