ءماجىلىس دەپۋتاتى ابزال قۇسپان پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، تۇزەۋ مەكەمەلەرىنىڭ جايىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"2023 جىلى دەپۋتات بولىپ سايلانعان ساتتەن بەرى ەلىمىزدەگى بارلىق نەگىزگى تۇزەۋ مەكەمەسىن ارالاپ شىقتىم. جۋىردا عانا باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى جاعدايمەن تانىسىپ قايتتىم. ايتارىم جاعداي اۋىر ەمەس، وتە اۋىر. قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسىنىڭ (قاج) سوزىلمالى قارجىلاندىرىلماۋىنا بايلانىستى بۇل سالاداعى نەگىزگى مىندەتتەر ورىندالۋى قاتەرگە ۇشىراپ وتىر"، - دەدى ول.
دەپۋتاتتىڭ سوزىنشە، 2025 جىلعا ءىىم قاج كوميتەتى 151،4 ملرد تەڭگە سوماسىندا شىعىن جوسپارلاعانىمەن، تەك 88،3 ملرد تەڭگە ماقۇلدانعان. بۇل - 63 ملرد تەڭگە نەمەسە 42% دەفيسيت دەگەن ءسوز.
"ەڭ وسال باعىتتاردىڭ قاتارىندا ارنايى كونتينگەنتتى ازىق-تۇلىكپەن، كيىم-كەشەكپەن، كوممۋنالدىق قىزمەتتەرمەن قامتاماسىز ەتۋ بار. جاعدايدى ودان ءارى قيىنداتىپ تۇرعان – سوتتالعاندار سانى ارتۋى (2024 جىلى – 36 923، 2025 جىلى – 40 364) جانە قىزمەت كورسەتۋ تاريفتەرى كوتەرىلۋى"، - دەدى ول.
ابزال قۇسپان بۇگىندە شۇعىل تۇردە 14،1 ملرد تەڭگە كولەمىندە قوسىمشا قارجى قاجەت ەكەنىن ايتتى، ونىڭ ىشىندە:
- 8،7 ملرد تگ – تاماقتاندىرۋعا (سونىڭ ىشىندە 2،3 ملرد تەڭگە بەرەشەكتى وتەۋگە)؛
- 3،4 ملرد تگ – كوممۋنالدىق قىزمەتتەردى تولەۋگە؛
- 2 ملرد تگ – كيىم-كەشەك جانە توسەك-جابدىق الۋعا.
"سوتتالعان شەتەل ازاماتتارىن ءوز ەلدەرىنە قايتارۋ ماسەلەسى دە ءالى شەشىمىن تاپپاي وتىر. جىل باسىنان بەرى 1 000-نان اسا شەتەلدىك سوتتالعاننىڭ نەبارى 45ء-ى عانا ەلدەرىنە قايتارىلعان. كەيبىر مەملەكەتتەر ءوز ازاماتتارىن قابىلداۋدان باس تارتىپ وتىر. وسى باعىتتاعى حالىقارالىق كەلىسسوزدەر مەن ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ قاجەت"، - دەدى ول.
ونىڭ سوزىنشە، ەلدەگى تۇرمەلەردىڭ ينفراقۇرىلىمى دا مۇلدە ەسكىرگەن.
"قازاقستانداعى تۇزەتۋ مەكەمەلەرىنىڭ 75%-ى وتكەن عاسىردىڭ 30–70 جىلدارى، ءتىپتى كەيبىرى پاتشالىق رەسەي زامانىندا، 200–300 جىل بۇرىن سالىنعان. بۇگىنگى تالاپقا ساي كەلمەيتىن باراق ۇلگىسىندەگى تۇرمەلەردى كامەرالىق تيپتەگى زاماناۋي مەكەمەلەرمەن الماستىرۋ – كەزەك كۇتتىرمەيتىن مىندەت. باراقتا، 80–100 ادام بىرگە تۇراتىن ورتادا تاربيە جۇمىستارىن جۇرگىزۋ مۇمكىن ەمەس. ونداي جەردە وزىندىك قىلمىستىق سۋبمادەنيەت قالىپتاسادى. وسى ورتادا ءدىني ەكسترەميزمنىڭ دە تامىرى جايىلىپ بارادى"، - دەدى ول.
