Halyk Finance اناليتيكالىق ورتالىعى 3 اقپاندا ۇلتتىق بانكتىڭ ۆاليۋتا نارىعى بويىنشا 2025 جىلدىڭ قاڭتارىنا ارنالعان مالىمدەمەسىنە قاتىستى ءوز پىكىرىن ۇسىندى، دەپ جازادى Dalanews.kz.
ايتا كەتسەك، قاڭتار ايىندا تەڭگە سوڭعى ءتورت اي ىشىندە ايتارلىقتاي نىعايدى. بۇعان قاتىستى ۇلتتىق بانك جاريالاعان اقپاراتقا كەيبىر ساراپشىلاردىڭ كوڭىلى تولماعان بولاتىن. "نەگە ۇلتتىق بانك بۇل رەتتە قابىلداعان شارالارىن اشىپ ايتپايدى" دەگەن سيپاتتا سۇراقتار بولعان. مىنە، وسى سۇراقتى Halyk Finance بىلايشا ەگجەي-تەگجەي زەرتتەپ كورىپتى:
ايدىڭ سوڭىندا تەڭگە باعامى 1،3%-عا نىعايىپ، ءبىر اقش دوللارى 518،2 تەڭگەنى قۇرادى. KASE ساۋدا-ساتتىق كولەمىنىڭ تومەندەۋ ديناميكاسى جالعاسىپ، ول 4،5 ملرد دوللاردى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ ءتورتىنشى توقسانىنداعى كولەمدەردەن ايتارلىقتاي تومەن. قاڭتاردا ۇلتتىق بانك وتاندىق التىن ءوندىرۋشى كاسىپورىنداردان بۇرىن ساتىپ الىنعان التىندى ساتۋدان تۇسكەن اقش دوللارىن ىشكى ۆاليۋتا نارىعىندا ساتۋ كوزدەلەتىن تەڭەستىرۋ تەتىگىن ەندىرۋگە شەشىم قابىلدادى. وسىلايشا 244 ملرد تەڭگە (ورتاشا ايلىق باعام بويىنشا 465 ملن دوللار) كولەمىندە قوسىمشا ۆاليۋتا ساتىلدى. سونىمەن قاتار، قاڭتاردا ترانسفەرتتەردى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن 850 ملن دوللار ايىرباستالدى، ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ ۆاليۋتالىق تۇسىمدەرىنىڭ جارتىسىن ساتۋ تاجىريبەسى جالعاستى جانە بجزق ءۇشىن ۆاليۋتا ساتىپ الىنبادى، بۇل تەڭگەنىڭ نىعايۋىنا بىرگە ىقپال ەتتى.
قاڭتاردا 2024 جىلدىڭ ءتورتىنشى توقسانىنداعى كورسەتكىشتەرمەن سالىستىرعاندا KASE ساۋدا-ساتتىق كولەمىنىڭ ايتارلىقتاي تومەندەۋى بايقالدى. وسىلايشا، ايدىڭ اياعىندا ساۋدا كولەمى جەلتوقسانداعى 5،3 ملرد دوللارمەن جانە قاراشاداعى 5،5 ملرد دوللارمەن سالىستىرعاندا 4،5 ملرد دوللاردى قۇرادى، بۇل ۆاليۋتاعا سۇرانىستىڭ ودان ءارى تومەندەۋى مەن تۇراقتانۋىن كورسەتەدى. ۇلتتىق بانكتىڭ قور بيرجاسىندا ۆاليۋتانى تازا ساتۋى شامامەن 1،3 ملرد دوللاردى قۇرادى.
ونىڭ ءبىر بولىگى بيۋدجەتكە ترانسفەرتتەردى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ۆاليۋتا ساتۋعا، ءبىر بولىگى "سامۇرىق-قازىنا" اق وبليگاسيالىق نەسيەسى ارقىلى ءتالدىقورعان-ۇشارال ماگيسترالدىق گاز قۇبىرىنىڭ قۇرىلىسىن قارجىلاندىرۋعا قاتىستى. وسى ەكى ماقساتتا ۇلتتىق بانك قاڭتاردا ۇلتتىق قوردان 850 ملن اقش دوللارىن ساتتى. ۇلتتىق قوردان تۇسكەن ساتۋ ۇلەسى جالپى ساۋدا كولەمىنىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن قۇرادى. ءۇشىنشى بولىك وتاندىق التىن ءوندىرۋشى كومپانيالاردان ساتىپ الىنعان التىندى ساتۋدان تۇسكەن اقش دوللارىن ساتۋدى كوزدەيتىن دوللار ساتىپ، وعان التىن ساتىپ الۋ تاجىريبەسىن ەنگىزۋدىڭ ناتيجەسى. وسى تەتىكتىڭ ناتيجەسىندە 244 ملرد تەڭگە (نەمەسە ورتاشا ايلىق ايىرباس باعامى بويىنشا شامامەن 465 ملن دوللار) الىندى.
"وتكەن جىلى ۇلتتىق قوردان "سامۇرىق-قازىنا" اق وبليگاسيالىق زاەمدارىن ساتىپ الۋعا، سونداي-اق ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا 238 ملرد تەڭگە ءبولىندى. 2025 جىلدىڭ قاڭتارىندا وسىنداي ماقساتتارعا بولىنگەن كولەمدەرمەن بىرگە بۇل ۆاليۋتالىق ساۋدا كولەمىنە جانە ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن ايتارلىقتاي سومانى بىلدىرەدى. سوندىقتان، وسىعان بايلانىستى ۆاليۋتا باعامىنا اسەرىن بەيتاراپتاندىرۋ ءۇشىن مۇنداي ساتۋدىڭ جۇيەلىلىگى مەن بىركەلكىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى"، دەپ اتاپ ءوتتى HF ساراپشىلارى.
تەڭگە باعامىنا ارنالعان بولجام
اقپان ايىندا ۇلتتىق بانكتىڭ ەسەبىنە سايكەس، ۇكىمەت بيۋدجەتتىك وتىنىمدەر نەگىزىندە ۇلتتىق قوردان 550 ملن دوللاردان 650 ملن دوللارعا دەيىن (ورتاشا ەسەپپەن 600 ملن دوللار) ۆاليۋتا ساتۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونىمەن قاتار، "اينا" تاجىريبەسى جالعاسادى، ونىڭ اياسىندا اقپان ايىندا شامامەن 250 ملرد تەڭگە (نەمەسە شامامەن 475 ملن دوللار) سوماعا ۆاليۋتا ساتۋ جوسپارلانۋدا. ناتيجەسىندە اقپاندا ۇلتتىق بانكتەن نارىققا ۆاليۋتانىڭ اي سايىنعى تازا اعىنى قاڭتارداعىدان تومەن بولۋى مۇمكىن. سونىمەن قاتار، ۇلتتىق بانك بجزق زەينەتاقى اكتيۆتەرىنىڭ ۆاليۋتالىق ۇلەسىن قولداۋ ءۇشىن اقپان ايىندا شەتەل ۆاليۋتاسىن ساتىپ الۋدى جوسپارلاپ وتىرعان جوق، ال كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىنىڭ ۆاليۋتالىق تۇسىمدەردىڭ 50%-ىن مىندەتتى تۇردە ساتۋى تۋرالى ەرەجە دە بار.
"وسىلايشا، سىرتقى جانە ىشكى فاكتورلار وزگەرىسسىز قالعان جانە ايىرباس باعامىنىڭ ديناميكاسىنا اسەر ەتەتىن جاڭا جاعىمسىز جاعدايلار تۋىنداماعان جاعدايدا اقپان ايىندا دوللاردىڭ تەڭگەگە شاققانداعى باعامى شامامەن قازىرگى دەڭگەيدە ساقتالادى دەپ بولجايمىز. بيىلعى ايىرباس باعامى بويىنشا بولجامدارعا كەلەتىن بولساق، جىل سوڭىنا دەيىن ول ءبىر دوللار 550-560 تەڭگە ارالىعىندا بولۋى مۇمكىن دەپ بولجاپ وتىرمىز"، - دەيدى HF ساراپشىسى ءمادينا قابجاليالوۆا.
مۇنايدىڭ الەمدىك باعاسىنا قاتىستى جوعارى بەلگىسىزدىك ساقتالۋدا، ال دونالد ترامپتىڭ ساياساتى اقش-تاعى تاقتاتاس مۇنايى ءوندىرىسىنىڭ ارتۋىنا الىپ كەلۋى مۇمكىن، بۇل الەمدىك باعاعا قوسىمشا قىسىم جاسايدى.
"رۋبل فاكتورىنا كەلەتىن بولساق، ق ر ۇلتتىق بانك ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارىنىڭ جۋىرداعى تۇسىنىكتەمەسىن كەلتىرە كەتكەن ءجون، ول رۋبل ناقتى فاكتورلاردىڭ، سونىڭ ىشىندە سانكسيالىق قۇرامداس بولىككە بايلانىستى اسەر ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. قازىرگى جاعدايدا رەسەي ءرۋبلىنىڭ ديناميكاسى شەشۋشى فاكتور بولماۋى كەرەك جانە جەرگىلىكتى نارىقتاعى ايىرباس باعامىنىڭ قالىپتاسۋىن الەۋەتتى تۇردە بۇرمالايتىن جانە شامادان تىس قۇبىلمالىلىققا اكەلەتىن شامادان تىس نارىقتىق رەاكسياعا ىقپال ەتۋى مۇمكىن. قازىرگى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ نارىقتارى ءارتۇرلى جاعدايدا ورنالاسىپ، جۇمىس ىستەپ جاتقانى انىق. ءبىز بۇل پىكىرمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بارلىق سىرتقى ساۋدا (يمپورت-ەكسپورت) وپەراسيالارىندا رۋبلمەن ەسەپ ايىرىسۋ ۇلەسىنىڭ سالىستىرمالى تۇردە تومەن بولۋىنا بايلانىستى تولىق كەلىسەمىز"، دەپ ناقتىلاي تۇسەدى ساراپشى.
ەكىنشى جاعىنان، بيىل ترانسفەرتتەردىڭ جوعارى كولەمى (5،2 ترلن تەڭگە) بەكىتىلدى، سونداي-اق ايىرباس باعامىن تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن باسقا قۇرالداردى قولدانۋعا بولادى – ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنا ۆاليۋتا ساتىپ الۋدى رەتتەۋ، 75%-عا دەيىن ۇلعايتىلۋى مۇمكىن ۆاليۋتالىق تۇسىمدەردى مىندەتتى تۇردە ساتۋ تۋرالى ەرەجە، جالپى ۇلتتىق ۆاليۋتا باعامىنا ايتارلىقتاي قولداۋ كورسەتە الاتىن جاڭا تەتىك.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "تەڭگەنى قولداۋ: ۇلتتىق بانك اقپان ايىندا قانشا ۆاليۋتا ساتۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتتى" دەگەن ماتەريال جاريالانعان بولاتىن.
