ەركەكتەر ءحاديستى ناپسىسىنە قاراي پايدالانىپ ءجۇر مە؟ ساراپشى پىكىر ءبىلدىردى

ساعىنىش سارداروۆا 14 ءساۋ. 2025 09:40 21533

ءدىنتانۋشى اسىلتاي تاسبولات "ەركەكتەر ءحاديستى ناپسىسىنە قاراي پايدالانىپ ءجۇر مە؟" دەگەن ساۋالعا جاۋاپ بەردى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

اسىلتاي تاسبولات فازلۋر راحمان ەڭبەكتەرىنە نەگىزدەپ، "يسلام جانە مودەرنيتي" اتتى كىتاپتى اۋدارعان. ونىڭ سوزىنشە، فازلۋر راحمان ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن شىققان جاڭا مودەرنيستەر قاتارىنا جاتادى، ول قۇراندى، يسلامدى تۇسىنۋدە جاڭا گەرمەنيەۆتيكالىق بەتبۇرىس جاساعان. فازلۋر راحمان قۇراندا قۇلدىقتى جويۋعا، ايەلدەردىڭ قۇقىعىن كوتەرۋگە قاتىستى ادىلدىك پەن تەڭدىك يدەياسى بار دەپ ەسەپتەگەن.

"تاريحتى قارايتىن بولساق، ايەلدەردى ەر ادامنىڭ قيسىق قابىرعاسىنان جاراتىلعان دەگەن تۇسىنىك قالىپتاسىپ كەتكەن. قۇراندا ولاي اشىق جازىلماعان. ...ءبىراق سوڭعى ەكى عاسىردا قايتادان ايەلدەردىڭ جاراتىلىسىنا قاتىستى تۇسىنىكتەر، قۇرانداعى ايەلدەرگە قاتىستى اياتتار قارالىپ جاتىر. سونىڭ ىشىندە فازلۋر راحمان "ونتولوگيالىق تۇرعىدان ايەل ادام قيسىق قابىرعادان جاراتىلعان دەگەن كەمسىتۋدەن باستالاتىن تۇسىنىك قۇراندا جوق" دەيدى. "قۇراندى ءتۇسىندىرۋ، ينتەرپرەتاسيا ءداستۇرى مۇنى كەيىننەن قالىپتاستىرعان" دەيدى.

...بۇل كىسىلەردىڭ تۇسىنىگى بويىنشا ايەلدەردى ەركەكتىڭ قيسىق قابىرعاسىنان جاراتتى دەگەن ۇعىم ايەلدەردى كەمسىتۋ بولىپ سانالادى. سەبەبى قۇراندا اشىق ايتىلعان ونداي ايات جوق"، - دەيدى اسىلتاي تاسبولات.

ءدىنتانۋشى كوپ ايەل الۋ ماسەلەسىنە قاتىستى دا پىكىر ءبىلدىردى.

"فازلۋر راحماننىڭ "قۇرانداعى ايەل مارتەبەسى" دەگەن ماقالاسى بار. سونىڭ ىشىندە ءتورت ايەل الۋعا قاتىستى اياتتا تاعى دا ءبىر الەۋمەتتىك ءبىر مالىمدەمە بار دەيدى. ارالارىندا ادىلدىك ۇستانا المايمىن دەپ قورىقساڭدار، بىرەۋىن عانا قاناعات تۇتىڭدار دەگەن جەرى بار دەيدى. كەيبىر يسلام الەمىندەگى مەملەكەتتەر، ءتۋنيستى ايتتى عوي دەيمىن، وسىنى قۇقىقتىق مالىمدەمەگە اينالدىرىپ، كوپ ايەل الۋعا شەكتەۋ قويعان. ايەلگە قاتىستى شەشىمدە باستى ۇستانىم قۇراندا ەكسپلۋاتاسيا دەگەن نارسە جوق دەيدى جانە ءادىل بولىڭدار، ولاردىڭ ارتىنان تۇسپەڭدەر، اقىسىن جەمەڭدەر، ءزابىر كورسەتپەڭدەر دەگەن نارسەلەر بار دەيدى. ...پايعامبار زامانىندا مارتەبەسى كوتەرىلگەن ايەلدەر كەيىنگى كەزەڭدە كەرىسىنشە تومەن قاراي كەتە باستادى دەگەن نارسەنى ايتادى. سوسىن سەگرەگاسيا دەگەن نارسە قۇراندا جوق، سودان باستايدى. ەركەك پەن ايەل بولەك وتىرۋ كەرەك دەگەن نارسە جوق دەيدى. ...ار-ۇياتتى ساقتاڭدار دەگەن نارسە ءبىرىنشى ەركەكتەردەن باستاپ، سوسىن ايەلدەرگە ايتىلادى دەيدى"، - دەدى ءدىنتانۋشى.

ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، ءقازىر تالاق دەگەن دۇنيە ويىنشىققا اينالعان.

"تالاق دەگەن نارسە ويىنشىققا اينالىپ كەتتى. كەيبىر ورتالاردا اجىراسىپ كەتە سالادى. ("ايەلقۇمار، ءناپسىسىن تىيا المايتىن ەركەكتەر وزدەرىنە ءتيىمدى بولۋى ءۇشىن پايدالانىپ جاتىر ما؟" دەگەن ساۋال قويىلدى - ەسك.). ارينە، سولاي دا تۇسىنۋگە بولادى. سەبەبى يسلامنىڭ 1400 جىلدىق تاجىريبەسى بار. ونىڭ تاجىريبەسىن نەگىزىنەن پاتريارحات قوعام (پايدالاندى - ەسك.)، ياعني ەر ادامدار ۇستەمدىك قۇراتىن قوعام"، - دەدى ول "بايسەمىز LIVE" ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا.

ءدىنتانۋشىنىڭ سوزىنشە، جاڭا ينتەرپرەتاسيا كەرەك.

"قۇقىقتىق شەشىمدە بولسىن، كەيىنگى شەشىمدە بولسىن بارىندە دەرەككوز ءبىر: قۇران، حاديستەر. ءبىراق ينتەرپرەتاسيا دەگەن نارسە بار، ول ەشقاشان توقتامايدى. سوڭعى كەزدە وسى نارسەنى ايتىپ ءجۇرمىن. عىلىم مەن سەنىم - ەكى ءتۇرلى دۇنيەتانىم فورماسى. ءدىن ادامنىڭ ىشكى سەنىم، ەموسياسىمەن بايلانىستى. ءبىراق سەنىمدى دە، سەنىم نەگىزگى دەرەككوز قىلىپ تۇرعان قۇراندى دا تۇسىنۋدە، ينتەرپرەتاسيالاۋدا ەركىندىك بولۋى كەرەك. ءدىننىڭ فۋنكسياسى - الەمدى تانۋ، قۇدايعا سەنىم"، - دەدى ساراپشى "بايسەمىز LIVE" ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار