ەندى قازاقستان ازاماتتارى زەينەتاقى جيناعىنىڭ ءبىر بولىگىن بالا ەمىنە پايدالانا الادى. وسىنداي وزگەرىستى قامتيتىن بۇيرىققا دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اقمارال ءالنازاروۆا 2025 جىلعى 9 ساۋىردە قول قويدى. جاڭا وزگەرىسكە سايكەس، بالا ەمىنە زەينەتاقى جيعانىن قالاي پايدالانۋعا بولادى؟ بۇل ساۋالعا جان-جاقتى ءارى تىڭعىلىقتى جاۋاپتى Dalanews.kz سايتىنىڭ وسى ماتەريالىنان وقىپ-بىلە وتىرىڭىزدار.
- ەڭ الدىمەن، ەمدەلۋ ءۇشىن زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ ءبىرجولعى تولەمدەرىن پايدالانۋ ماقساتىندا ءوتىنىش بەرۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنان (بجزق) ەمدەلۋگە اقشا الۋ ءۇشىن قولجەتىمدى مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى ەسەبىنەن زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ سوماسى تۋرالى اقپاراتتى ءوز بەتىنشە الادى.
- ءوتىنىش بەرۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى ەلەكتروندىق سيفرلىق قولتاڭبا (ەسق) ارقىلى ۋاكىلەتتى وپەراتوردىڭ ينتەرنەت-رەسۋرسىندا اۆتوريزاسيادان ءوتىپ، جەكە كابينەت اشادى جانە وندا الەۋمەتتىك كودەكستىڭ 224-بابىنىڭ 4-تارماعىنا سايكەس، سوماسى مەن پايدالانۋ ماقساتىن كورسەتە وتىرىپ، ەمدەلۋگە ارنالعان ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمىن الۋ ءۇشىن ەلەكتروندىق ءوتىنىشتى ەسق ارقىلى كۋالاندىرا وتىرىپ، تولتىرادى.
- ەگەر ءوزىنىڭ ەمەس، جۇبايىنىڭ نەمەسە جاقىن تۋىستارىنىڭ ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرىن پايدالاناتىن بولسا، تاراپتار ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ جەكە كابينەتىندە زەينەتاقى تولەمدەرىن بەرۋ تۋرالى كەلىسىم جاسايدى، بۇل كەلىسىم ولاردىڭ ەسق-سىمەن راستالادى جانە ەرلى-زايىپتى نەمەسە تۋىستىق قاتىناستاردى راستايتىن قۇجاتتار قوسا ۇسىنىلادى. ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرىن كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ ەمدەلۋىنە مەديسينالىق قىزمەتتەردى تولەۋ ءۇشىن پايدالانۋعا رۇقسات ەتىلەدى.
- ەم الۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى مەديسينالىق قىزمەتتەر ءۇشىن ارنايى شوتقا اقشا تۇسكەننەن كەيىن مەديسينالىق ۇيىمدى، ونىڭ ىشىندە شەتەلدىك ۇيىمدى تاڭدايدى جانە مەديسينالىق قىزمەتتەر الۋ ءۇشىن وزىنە بەكىتىلگەن مەديسينالىق ۇيىمعا بارىپ، الەۋمەتتىك كودەكستىڭ 220-بابىنىڭ 3-تارماعىندا بەلگىلەنگەن تالاپتارعا سايكەس، دارىگەرلىك-كونسۋلتاسيالىق كوميسسيانىڭ (دكك) قورىتىندىسىن الۋ ءۇشىن ءوتىنىش بەرەدى جانە وتىنىشكە ەم الۋشىنىڭ جەكە كۋالىگىنىڭ كوشىرمەسى مەن پروفيلدىك ماماننىڭ قورىتىندىسىن قوسا ۇسىنادى. دكك قىزمەتى ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترىنىڭ 2022 جىلعى 7 ساۋىردەگى № ق ر دسم-34 "دارىگەرلىك-كونسۋلتاسيالىق كوميسسيا قىزمەتى تۋرالى ەرەجەنى بەكىتۋ تۋرالى" بۇيرىعىنا سايكەس جۇزەگە اسىرىلادى.
جاڭا وزگەرىستەرگە سايكەس، زەينەتاقى جيناقتارى ەسەبىنەن ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەردى الۋ ءتارتىبى دە بەلگىلەندى.
- ستوماتولوگيالىق قىزمەت كورسەتۋ كەزىندە كوميسسيا پروفيلدىك ماماننىڭ قورىتىندىسىن جانە ۇسىنىلعان مەديسينالىق قۇجاتتاردى زەردەلەپ، ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى مىندەتىن اتقارۋشىنىڭ 2020 جىلعى 30 قازانداعى № ق ر دسم-175/2020 "دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى ەسەپكە الۋ قۇجاتتارىنىڭ نىساندارىن جانە ولاردى تولتىرۋ بويىنشا نۇسقاۋلىقتاردى بەكىتۋ تۋرالى" بۇيرىعىنا سايكەس، 026/ۋ نىسانى بويىنشا دكك قورىتىندىسىن بەرەدى.
- ستوماتولوگيالىق قىزمەت كورسەتكەن كەزدە دكك قۇرامىنا ستوماتولوگ-دارىگەر كىرەدى، ول ەكى كەزەڭنەن تۇراتىن ۇسىنىلعان ەمدەۋ جوسپارىن، ەمدەۋگە دەيىنگى جانە ەمدەۋ كەزىندەگى رەنتگەن-سۋرەتتەردى زەرتتەيدى، ستوماتولوگيالىق ۇيىمنىڭ مەديسينالىق قىزمەتكە ليسەنزياسىنىڭ بار-جوعىن تەكسەرەدى جانە دكك ءۇشىن قورىتىندى دايىندايدى.
ا) يمپلانتاسيامەن ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر كورسەتىلگەندە، ەم الۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى دكك قورىتىندىسىن ەكى كەزەڭدە الادى: ەمدەلۋگە دەيىن جانە ورتوپەديالىق كونسترۋكسيالاردى سوڭعى ورناتۋ الدىندا.
ب) يمپلانتاسياسىز پروتەزدەۋ كەزىندە ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر العان كەزدە ەم الۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى دكك قورىتىندىسىن ەكى كەزەڭدە الادى: بەكىتىلمەيتىن ءتىس پروتەزدەرىن ورناتقاندا – پروتەزدەۋ باستالعانعا دەيىن جانە پروتەزدەردى اقتىق بەكىتۋ الدىنداعى سايكەستەندىرۋ كەزەڭىندە، ال بەكىتىلەتىن پروتەزدەردى ورناتقاندا – پروتەزدەۋ باستالعانعا دەيىن جانە پروتەزدەردى ورناتار الدىندا.
دكك قورىتىندىسىن بەرۋگە نەگىز وسى ەرەجەلەردىڭ 1-قوسىمشاسىنا سايكەس، ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرى ەسەبىنەن تولەنەتىن مەديسينالىق قىزمەتتەردى كورسەتۋگە ارنالعان مەديسينالىق كورسەتكىشتەر بولىپ تابىلادى.
ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر الۋ ءۇشىن الۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى قۇجاتتاردى بەكىتىلگەن تىزىمىگە سايكەس ۇسىنادى:
- دەنتالدىق يمپلانتاسيا كەزىندە دكك قورىتىندىسىن الۋ ءۇشىن ەمدەلۋگە دەيىن تەكسەرۋ جوسپارى، پانورامالىق نەمەسە 3D رەنتگەن-سۋرەتتەر، ستوماتولوگيالىق كلينيكانىڭ ليسەنزياسى ۇسىنىلادى. ەگەر الدىڭعى يمپلانتاسيادان بەرى ءۇش اي وتپەسە، الدىڭعى باقىلاۋ سۋرەتى پايدالانىلادى. ەگەر بۇرىن يمپلانتاسيا جاسالماسا، دياگنوستيكالىق سۋرەت ۇسىنىلۋى كەرەك.
- دەنتالدىق يمپلانتاسيا كەزىندە ورتوپەديالىق كونسترۋكسيالاردى ورناتۋ الدىندا دكك-نىڭ قوسىمشا قورىتىندىسىن الۋ ءۇشىن دەنتالدىق يمپلانت ورناتىلعاننان كەيىنگى پانورامالىق نەمەسە 3D رەنتگەن-سۋرەتتەر ۇسىنىلادى.
- پروتەزدەۋ بويىنشا ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر كورسەتكەندە، دكك قورىتىندىسىن الۋ ءۇشىن پروتەزدەۋ باستالعانعا دەيىن تەكسەرۋ جوسپارى، پانورامالىق نەمەسە 3D رەنتگەن-سۋرەتتەر، ستوماتولوگيالىق كلينيكانىڭ ليسەنزياسى ۇسىنىلادى.
- ءتىس پروتەزدەرىن ورناتۋ كەزىندە دكك-نىڭ قوسىمشا قورىتىندىسىن الۋ ءۇشىن بەكىتىلەتىن پروتەزدەردى سايكەستەندىرۋ كەزەڭىندەگى باقىلاۋ رەنتگەن-سۋرەتى، ال بەكىتىلمەيتىن پروتەزدەردى ورناتار الدىندا پاسيەنتتىڭ اۋىز قۋىسىنداعى پروتەزبەن تۇسكەن فوتوسۋرەتى ۇسىنىلادى.
- مەديسينالىق ۇيىم قىزمەتكەرى ەم الۋشىعا نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلىنە دكك قورىتىندىسىن بەرەدى جانە ونى كوميسسيا وتىرىس ىوتكىزىلگەن كۇننەن باستاپ 2 جۇمىس كۇنى ىشىندە مەديسينالىق اقپارات جۇيەسىنە 026/ۋ نىسانى بويىنشا ەنگىزەدى.
- ەم الۋشى نەمەسە ونىڭ زاڭدى وكىلى ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر الۋعا دەيىن جانە الۋ بارىسىندا دكك قورىتىندىلارىن جانە شارتتى ۋاكىلەتتى وپەراتورعا ەلەكتروندى تۇردە جولدايدى. ۋاكىلەتتى وپەراتور قۇجاتتاردى العاننان كەيىن 5 جۇمىس كۇنى ىشىندە مەديسينالىق ۇيىمنىڭ شوتىنا ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرىن اۋدارادى.
ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر كورسەتۋ كەزىندە تولەم ەكى كەزەڭدە جۇزەگە اسىرىلادى: حيرۋرگيالىق ەمدەۋ الدىندا جانە ورتوپەديالىق ەمدەۋ الدىندا.
ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرىنىڭ ماقساتتى پايدالانىلۋىن راستايتىن قۇجاتتار:
- 026/ۋ نىسانى بويىنشا دكك قورىتىندىسى؛
- مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋ تۋرالى شارت (نەمەسە دارىلىك زاتتاردى ساتىپ الۋ شارتى).
قۇجاتتار دۇرىس تۋرالانباعان بولسا، قاراجات بجزق-عا كەرى قايتارىلادى.
بۇل بۇيرىق 27 ساۋىردەن باستاپ كۇشىنە ەنەدى.
ءسوز سوڭىندا، ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرى ەسەبىنەن ەلىمىزدە قانداي مەديسينالىق قىزمەتتەردى الۋعا بولاتىنىن ايتا كەتەلىك:
- دارىلىك قامتاماسىز ەتۋدى قوسا العاندا، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى ۋاكىلەتتى ورگان ايقىندايتىن تىزبە بويىنشا ورفاندىق اۋرۋلاردى ەمدەۋ، سونداي-اق ەمدەۋ تاكتيكاسىن ايقىنداۋ ءۇشىن دياگنوستيكالىق تەكسەرۋلەر؛
- ق ر اۋماعىندا ورنالاسقان مەديسينالىق ۇيىمداردا كورسەتىلەتىن ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر (تىستەردى پروتەزدەۋ، يمپلانتاسيالاۋ) ؛
- وپەراسيادان كەيىنگى تىرتىقتار مەن تۋا بىتكەن اقاۋلاردى تۇزەتۋ ماقساتىندا، سونداي-اق جۇرگىزىلگەن ماستەكتوميادان كەيىن رەكونسترۋكتيۆتى جانە قالپىنا كەلتىرۋ وپەراسيالارى (پلاستيكالىق) ؛
- راديونۋكليدتى جانە راديويودتى تەراپيا؛
- راديوحيرۋرگيالىق ەمدەۋ (گامما-پىشاق، كيبەرنوگ)؛
- پروتون تەراپياسى؛
- وفتالمولوگيالىق قىزمەتتەر (قاراشىققا جاسالاتىن، لازەرلىك كوررەكسيا).
