وقۋ-اعارتۋ ءبىرىنشى ۆيسە-مينيسترى ناتاليا جۇمادىلدايەۆا قازاقستاندا TikTok الەۋمەتتىك جەلىسىن شەكتەۋ مۇمكىندىگىنە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ونىڭ ايتۋىنشا، كەز كەلگەن زياندى كونتەنت بالالارعا عانا ەمەس، سىني ويلاۋ قابىلەتى تولىق قالىپتاسپاعان ەرەسەك ادامدارعا دا كەرى اسەرىن تيگىزۋى مۇمكىن.
"قولدانىستاعى قۇقىقتىق نورمالار اياسىندا الەۋمەتتىك جەلىلەردى شەكتەۋگە باعىتتالعان باستامالاردى قولدايمىز. TikTok-تى شەكتەۋ ماسەلەسىنە كەلسەك، پلاتفورما پايدا بولعان قىتايدىڭ وزىندە بالالارعا ارنالعان شەكتەۋلەر بار. وندا بالالاردىڭ TikTok-تا وتكىزەتىن ۋاقىتى تاۋلىگىنە 40 مينۋتتان اسپايدى جانە كونتەنتكە قاتاڭ شەكتەۋ قويىلعان. ياعني، بالالار تەك ءبىلىم بەرۋ مەن دامىتۋعا ارنالعان ماتەريالداردى عانا كورە الادى"، – دەدى جۇمادىلدايەۆا.
سوزىنشە، قازاقستانداعى بالالار مەن ەرەسەكتەر تۇتىناتىن كونتەنت باستاپقى فورماتتان مۇلدە بولەك.
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن ءماجىلىس دەپۋتاتى جاناربەك ءاشىمجان بۇگىنگى تاڭدا بالالاردىڭ الىپپەسى – الەۋمەتتىك جەلى، ەمىزىگى – TikTok، بەسىك جىرى – Instagram بولىپ كەتكەنىن نەگىزگە الىپ، كامەلەتكە تولماعاندارعا TikTok-قا كىرۋگە تىيىم سالۋدى ۇسىنعان ەدى.
"وتكەن جىلى ارىپتەسىم ەرلان سايىروۆ TikTok پلاتفورماسىنىڭ قوعامداعى كەرى اسەرى تۋرالى ءتيىستى ورىندارعا دابىل قاعىپ ەدى، سەلت ەتكەن جان جوق. سەناتور ارىپتەسىمىز نۇرتورە ءجۇسىپ «بۇرىن بالالالاردى «تاك-تاكپەن» تاربيەلەيتىن ەدىك، ءقازىر TikTok-پەن تاربيەلەپ جاتىرمىز» دەپ ەدى مىنبەدەن. ءولى تىنىشتىق. ءسوز جوق، ءقازىر – اقپاراتتىق عاسىر. الەۋمەتتىك جەلىلەر ءومىرىمىزدىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالدى. پايدالى جاعى دا جوق ەمەس. الايدا، ۇلتتىق تاربيە مەن ءداستۇر-سالتىمىزدىڭ ۋىقتارىن تالقانداپ، اقىل توقتاتپاعان، جاقسى مەن جاماندى ءالى تولىق اجىراتىپ ۇلگىرمەگەن بالالار مەن جاسوسپىرىمدەردىمەڭدۋانا جەگەندەي مەڭىرەۋ الەمگە باستاپ بارا جاتقان جاعدايدىڭ الدىن الماساق وپىق جەيمىز"، - دەيدى دەپۋتات.
ول بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا تيكتوك كەڭىنەن تانىمال ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
"سوڭعى ەكى جىلدا 14،1 ملن قازاقستاندىق تىركەلىپتى. بۇل جەلىنىڭ نەگىزگى تۇتىنۋشىلارى دا – سول بەسىكتەن بەلى شىقپاعان بالالار مەن جاستار. وندا پايدالى كونتەنتتەن گورى، جاستارعا تەرىس اسەر ەتەتىن زياندى اقپاراتتار ءورىپ ءجۇر. قۇمار ويىنداردى جارنامالاۋ، ستريمدەر ارقىلى ادەپسىز ارەكەتتەر كورسەتۋ، بوقاۋىز سوزدەر، پورنوگرافيا، سۋيسيدكە شاقىرۋ، ءدىني ۋاعىزداردىڭ وڭدى-سولدى تارالۋى، بۋللينگ، تىيىم سالىنعان زاتتاردىڭ جارناماسى سەكىلدى تەرىسارەكەتتەرگە شاقىراتىن لاس اقپاراتتار وسى تيكتوك ارقىلىتارالۋدا. جاسوسپىرىمدەردىڭ تيكتوكتان كورگەنىن قايتالاپ، جاعىمسىز قىلىق پەن ادەپسىز ىسكە ءۇيىر بولىپ بارا جاتقانى دا جاسىرىن ەمەس"، - دەيدى جاناربەك ءاشىمجان.
دەپۋتات الەم ەلدەرى مۇنىڭ ودان ءارى ەتەك الۋىنا جول بەرمەۋ ماقساتىندا تيك-توكقا شەكتەۋ قويۋ نەمەسە ونداعى كونتەنتكە باقىلاۋدى كۇشەيتۋدى قولعا الىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.
"ماسەلەن، رەسەي، قىرعىزستان، وزبەكستان، تاجىكستانەلدەرى تيكتوك جەلىسىنە ءىشىنارا نەمەسە تولىق شەكتەۋ قويدى. ال، فرانسيا ۇكىمەتى جاسوسپىرىمدەردىڭ ينتەرنەتكە قولجەتىمدىلىگىن زاڭنامالىق دەڭگەيدە رەتتەدى. اۋستراليا 16 جاسقا دەيىنگى بالالارعا قولدانۋدى زاڭمەن شەكتەدى. وسى جوعارىدا اتالعان ەلدەردىڭ ءبىر بىلگەنى بار شىعار... ەۋروپالىق وداق، كانادا، ۇلىبريتانيا، جاڭا زەلانديادا بالالار قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى الاڭداۋشىلىققا بايلانىستى 2023 جىلى شەشىم قابىلداپ ۇلگەرگەن. كەرەك دەسەڭىز، TikTok-تىڭ اتاسى سانالاتىن قىتايدىڭ وزىندە بۇل پلاتفورما قولجەتىمدى ەمەس. ءبىز دە جەدەلدەتىپ تيكتوك-قا شەكتەۋ قويۋ ماسەلەسىن قاراستىرعانىمىز ءجون. ويتكەنى، تيكتوكتى شامادان تىس قولدانۋدىڭ پسيحولوگيالىق الەۋمەتتىك جانە اكادەميالىق سالدارى، بالانىڭ ساناسى مەن دەنساۋلىعىنا كەرى اسەرى از ەمەس. ءتىپتى، وفتالمولوگ دارىگەرلەر تەلەفونعا تەلمىرگەن بالالاردىڭ اراسىندا كەيىنگى بەس جىلدا كوز اۋرۋلارى كۇرت كوبەيىپ كەتكەنىن ايتادى"، - دەيدى دەپۋتات.
جاناربەك ءاشىمجان ۇكىمەتكە كەلەسى شارالاردى قولعا الۋدى ۇسىندى:
- تيكتوكتاعى ادەپكە، ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا، ءداستۇرىمىز بەن سالتىمىزعا قايشى كەلەتىن، بالالاردىڭ ساناسىن ۋلايتىن، تەرىس ادەتتەرگە شاقىراتىن بارلىق كونتەنتكە شەكتەۋ قويۋ.
- ەلىمىزدە تيكتوكتى كامەلەتتىك جاسقا تولماعان بالالاردىڭ پايدالانۋىنا قاتاڭ شەكتەۋ قويۋ نەمەسە مۇلدەم تىيىم سالۋ تەتىكتەرىن قاراستىرۋ كەرەك.
