جولداۋدا ەلىمىزدىڭ ساياسي جۇيە مەن اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىمداردى وزگەرتۋگە باسىمدىق بەرىلدى. بۇل جولداۋ قازاق جەرىنىڭ اۋماقتىق الەۋەتىن ەكشەلەۋگە باعىتتالدى. پرەزيدەنت وبلىس ورتالىقتارىن قۇرىپ، قازاق حالقىنىڭ بابالاردان ميراس بولىپ كەلگەن قاسيەتتى اۋماقتارىنا رەفورمالار جاساۋى. سەمەي ايماعىندا اباي وبلىسىن، بۇرىنعى جەزقازعان اۋماعىندا ۇلىتاۋ وبلىسىن قۇرۋ، ال الماتى وبلىسى ءوڭىرىن ەكى ايماققا: جەتىسۋ جانە الماتى وبلىستارىنا ءبولىپ، ورتالىعىن تالدىقورعانعا ورنالاستىرۋدى ۇسىندى. بۇل باستاما – اتالمىش ايماقتاردىڭ ىشكى ينفراقۇرىلىمىنىڭ نىعايۋىنا، ەكونوميكالىق دامۋى مەن وركەندەۋىنە ىقپال ەتەتىنى داۋسىز. ەڭ ماڭىزدىسى – اۋماقتىق داۋلاردىڭ تۋىنداۋىن الدىن الا جويۋعا ىقپال ەتەدى دەپ ويلايمىن. اتا-بابالارىمىزدان مۇرا بولىپ قالعان كەڭ-مول جەر اۋماعىمىزداعى بايىرعى تاريحي اتاۋلاردى قايتا جاڭعىرتۋ – بۇل ءبىزدىڭ رۋحاني الەۋەتىمىزدىڭ دە ارتا تۇسۋىنە داڭعىل جول اشادى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەل اۋماعىنداعى اكىمشىلىك-بولىنىستىك وزگەرىستەرگە كوڭىل ءبولۋى ەلدىگىمىزدىڭ، مەملەكەتتىلىگىمىز بەن قازاق حالقىنىڭ ەجەلدەن ازات حالىق ەكەندىگىن ۇلگى رەتىندە كورسەتكىسى كەلگەنى دەپ پايىمدار ەدىم. بۇگىنگى تاڭداعى ەكەۋى دە ءبىر ءدىني سەنىمدى، ءبىر ءتىلدى ۇستانعان، ءبىر تەرريتوريالىق ايماقتا وسىپ-ونگەن ەلدەر – رەسەي مەن ۋكراينانىڭ اراسىنداعى قاقتىعىستار تۇسىندا بۇل رەفورمالار حالىقارالىق دەڭگەيدە ماڭىزعا يە، ەلدىگىمىزدى جاڭعىرتۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى قادام.
ال ەندى پرەزيدەنت جولداۋىندا ءۇش ايماققا اكىمشىلىك-بولىنىستىك رەفورمالار جاسادى. ول سەمەي وڭىرىندە قازاق حالقىنىڭ رۋحاني قازىناسى، كەمەڭگەرى اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ ەسىمىمەن وبلىس قۇرۋ تۋرالى باستاما كوتەردى. پرەزيدەنت ءوز سوزىندە ىشكى ينفراقۇرىلىمى قيراعان سەمەي قالاسىنا كوڭىل ءبولىنىپ، وبلىس ورتالىعى ەتۋدى تاپسىردى. حVIII عاسىردىڭ باسىندا قۇرىلعان سەمەي قالاسى ءوز داۋىرىندە الىس-جاقىن ەلدەر اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق، ايىرباس كەشەنىنىڭ، ءبىلىم ورىندارىنىڭ نەگىزگى ورداسى بولعان.
جەتىسۋ جەرى – سوناۋ 1916 جىلى ورىن العان ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستەردىڭ نەگىزگى وشاعى بولعان اۋماق. جەتىسۋ – وڭتۇستىك جانە وڭتۇستىك-باتىسىندا تيان-شان تاۋلارىنىڭ جوتالارىمەن، سولتۇستىگىندە بالقاش كولىمەن، شىعىسىندا جوڭعار الاتاۋىمەن تۇيىسەدى.
ال ەندى، مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇلىتاۋ وبلىسىن قۇرۋ جونىندەگى شەشىمىن – بىرەر جىل بۇرىن، ياعني، 2014 جىلى بۇل قاسيەتتى مەكەنگە ارنايى بارعان تۇڭعىش پرەزيدەنت ن.ءا. نازاربايەۆ ستراتەگيالىق سالماعى باسىم «جەزقازعان – بەينەۋ» جانە «ارقالىق – شۇباركول» تەمىرجول ماگيسترالدارىنىڭ تۇساۋىن كەسىپ، كيەلى ۇلىتاۋ جەرىنىڭ تاريحى تۋرالى ماڭىزى زور سۇحباتىندا ايتىپ وتكەن بولاتىن. مىنە، پرەزيدەنت ق. توقايەۆ تا سارىارقانىڭ توسىندەگى، عىلىمنىڭ اتاسى قانىش ساتبايەۆ دۇنيە ەسىگىن اشقان توپىراق، «قازاقستاننىڭ ءىنجۋ-مارجانى» اتانعان – ۇلىتاۋ جەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋدى العا تارتتى.
ءبىر قۋانتارلىق جاعداي، پرەزيدەنتتىڭ جولداۋىندا مەملەكەتتىلىك، ەلدىك رۋحتىڭ باسىم ەكەندىگىن اڭعاردىم. مەنىڭ ويىمشا، جولداۋ –بابالارىمىزدىڭ قالعان قاسيەتتى ەلىمىزدىڭ ءاربىر اۋماعىنىڭ تاريحي جانە كيەلى ورىندارىن جاڭاشا ۇلگىدە دامىتۋ مەن تاريحي قۇندىلىقتارىمىزدى جاڭعىرتۋعا رۋحتى سەرپىن بەرەدى.
اقنۇر ورالوۆا، ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى
