مەملەكەت باسشىسى قازاقستان مەن بەلارۋس اراسىنداعى بايلانىستاردىڭ تاريحي تۇرعىدان ورنىققان دوستىق سيپاتى بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– تاريحي تۇرعىدان قىسقا ۋاقىت ىشىندە ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدىك. ءبىز قيىن جاعدايلاردا ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ مىقتى ساياسي بازاسىن قۇردىق. مەملەكەتتەرىمىز اشىق ءارى سەنىمدى قارىم-قاتىناستاعى بەرىك ارىپتەس بولىپ سانالادى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بيىلعى قازاقستان مەن بەلارۋس اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ دامۋ قارقىنىنا وڭ باعا بەردى.
سونداي-اق، پرەزيدەنت ورتاق ينتەگراسيالىق بىرلەستىك – ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىنداعى قازاقستان مەن بەلارۋستىڭ ەكونوميكالىق تۇرعىدان ءوزارا تىعىز ءىس-قيمىل جاساپ وتىرعانىنا توقتالدى.
– قازاقستاندا بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ 260 كاسىپورنى، بىرلەسكەن ءىرى 6 اۆتوموبيل قۇراستىرۋ زاۋىتى جۇمىس ىستەيدى. ەلىمىزدەگى دۇكەندەر سورەلەرىندە بەلارۋستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى ساتىلۋدا، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
الەكساندر لۋكاشەنكو قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ بۇل ساپارى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى نىعايتۋ تۇرعىسىنان ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– ءسىزدىڭ بۇگىنگى ساپارىڭىز ەلدەرىمىزدىڭ تاۋار اينالىمىن ارتتىرۋعا سەرپىن بەرەتىنىنە سەنىمدىمىن. ول ءۇشىن ءبىزدىڭ مۇمكىندىكتەرىمىز زور، – دەدى بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى.
بۇدان كەيىن ەكى ەلدىڭ ىسكەر توپتارى ءوزارا باسقوستى. كەلىسسوز بارىسىندا ساۋدا، ءوزارا ينۆەستيسيا، قارجى قۇرالدارى، ءبىلىم جانە اقپاراتتىق تەحنولوگيالار، تۇرعىن ءۇي جانە جول قۇرىلىسى سالالارىنداعى ءوزارا ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى قاراستىرىلدى. سونداي-اق، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىندا ترانسۇلتتىق كورپوراسيالار قۇرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جونىندەگى ۇكىمەتارالىق كوميسسيا جۇمىسى اياسىنداعى ەكىجاقتى ۋاعدالاستىقتاردىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– ءبىز ۇكىمەتارالىق كوميسسيانىڭ تەڭ ءتوراعالارىنا ناقتى تاپسىرمالار بەردىك. سونىمەن قاتار كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك تاقىرىپتار بويىنشا پىكىر الماستىق، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
بۇدان بولەك، مەملەكەت باسشىسى ەكى ەل اراسىنداعى كولىك-ترانزيتتىك ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتى ەكەنىن ايتىپ، قازاقستان مەن بەلارۋس ارقىلى تاسىمالداناتىن جۇكتەر كولەمىنىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىنا نازار اۋداردى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بەلارۋستىڭ اقپاراتتىق تەحنولوگيالار سالاسىنداعى جەتىستىكتەرىن جوعارى باعالاپ، وسى سالاداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ پەرسپەكتيۆالارىن ايقىندادى.
– ەلدەرىمىز اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى دامىتۋعا زور ءمان بەرىپ وتىر. بىزدە «الاتاۋ» اقپاراتتىق تەحنولوگيالار پاركى بار، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلۋدە، «ەكسپو-2017» بازاسىندا ءىت-ستارتاپتار حالىقارالىق تەحنوپاركى قۇرىلۋدا، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قازاقستان-بەلارۋس اراسىنداعى ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستا ءوسىمنىڭ تومەندەۋى ەڭسەرىلە باستاعانىن ايتتى.
– ءسىزدىڭ بۇگىنگى ساپارىڭىز ەكى ەلدىڭ تاۋار اينالىمىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل رەتتە ۇكىمەتتەرىمىز مۇشەلەرى مەن ساراپشىلار ءتۇرلى نۇسقا مەن وزەكتى شەشىمدەر ۇسىنادى، – دەدى الەكساندر لۋكاشەنكو.
تاراپتار كەلىسسوز بارىسىندا تالقىلانعان اۋقىمدى ماسەلەلەر جونىندە ۇتىمدى تاسىلدەر مەن شەشىمدەر ازىرلەۋ ءۇشىن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ ديالوگىن جانداندىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
***
مەملەكەت باسشىسى بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنا رەسمي ساپارى اياسىندا وتكەن كەلىسسوزدەردى قورىتىندىلادى.
قازاقستان پرەزيدەنتى بەرىك ارىپتەس سانالاتىن ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستاردىڭ اشىق ءارى سەنىمدى سيپاتى بار ەكەنىن ايتتى.
– بۇگىندە ءبىزدىڭ ارامىزدا ءوزارا وڭتايلى شەشىمى تابىلماعان ماسەلە جوق. ءبىز ەكىجاقتى كۇن ءتارتىبىنىڭ كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەرىن قاراستىردىق، – دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
الەكساندر لۋكاشەنكو ەكىجاقتى قارىم-قاتىناس جانە ينتەگراسيالىق بىرلەستىك تۇرعىسىنان ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
– ءبىز 25 جىل ىشىندە جاي دوس قانا ەمەس، سونداي-اق ستراتەگيالىق، ەكونوميكالىق سەرىكتەسكە اينالدىق. قازاقستان ءبىز ءۇشىن ەكىجاقتى بايلانىستار تۇرعىسىنان دا، ينتەگراسيالىق بىرلەستىكتەر مەن حالىقارالىق ۇيىمدار اياسىندا دا ماڭىزدى ءارى ۋاقىت سىنىنان وتكەن وداقتاس، – بەلارۋس پرەزيدەنتى.
قازاقستان پرەزيدەنتى كەلىسسوزدەر بارىسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق سالاداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدى دامىتۋعا ەرەكشە ءمان بەرىلگەنىن اتاپ ءوتتى.
مەملەكەت باسشىسى ب ا ق وكىلدەرىنە بيىلعى 9 ايدا ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاۋار اينالىمىنىڭ كولەمى 60 پايىزدان استامعا ارتىپ، 441 ميلليون اقش دوللارىن قۇراعانىن ايتتى.
سونىمەن قاتار، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەكى ەل ۇكىمەتتەرى ەۋرازيالىق ينتەگراسيا الەۋەتىن ەسكەرىپ، ءوزارا ساۋدا-ساتتىق جاساۋ بارىسىندا پايدالانىلماعان رەزەرۆتەردى تارتۋدى جانداندىرۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– مەن ءبىزدىڭ ساۋدا نومەنكلاتۋرامىزدى كەڭەيتۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەۋدى ۇسىندىم. ونەركاسىپ كووپەراسياسىن نىعايتۋعا جانە ەكىجاقتى ساۋدا-ساتتىق كولەمىن ارتتىرۋدىڭ ناقتى دەرەكتەرىنە ايرىقشا ءمان بەرىلدى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
مەملەكەت باسشىسى كومباين، تراكتور، سونداي-اق كارەرلىك، جۇكتى ءوزى اۋداراتىن، تىركەمەلى جانە باسقا دا تەحنيكالار شىعارۋ جونىندەگى بىرلەسكەن كاسىپورىندار قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ قاجەتتىگىنە ەرەكشە توقتالدى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەكى ەلدىڭ گەوگرافيالىق تۇرعىدان ۇتىمدى ورنالاسقانىن ايتىپ، كولىك-ترانزيتتىك ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ زور مۇمكىندىكتەرى بار ەكەنىنە نازار اۋداردى، سونداي-اق ونىڭ اياسىن كەڭەيتۋ ورىندى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– سوڭعى التى جىل ىشىندە قازاقستان مەن بەلارۋس ارقىلى تاسىمالداناتىن جۇڭگو مەن ەۋروپا اراسىنداعى جۇك كولەمى 100 ەسەگە جۋىق ارتتى. 2018 جىلى بۇل كولەم ەكى ەسە وسەدى دەپ كۇتىلۋدە. ءبىز وسى سالاداعى استانا مەن مينسكىنىڭ ىنتىماقتاستىعى جونىندەگى ودان ءارى ءىس-قيمىلدارىن بەلگىلەدىك، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
بەلارۋس پرەزيدەنتى ىت-تەحنولوگيالار سالاسىنداعى ەكى ەل ىنتىماقتاستىعىنىڭ پەرسپەكتيۆالى ەكەنىن ايتتى.
– بۇل ساپار ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا كەزەڭىن باستادى. يننوۆاسيالار مەن جوعارى تەحنولوگيالارعا ءمان بەرە وتىرىپ، ءوزارا كاپيتال سالۋ ونىڭ باستى ەرەكشەلىگى بولىپ تابىلادى، – دەدى الەكساندر لۋكاشەنكو.
سوڭىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ وتكەن كەلىسسوزدەر بارلىق اۋقىمدى ءوزارا ءىس-قيمىل بويىنشا قازاقستان مەن بەلارۋس اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
