تەرگەۋ ورگاندارى ونى “بتا بانكتەن قارجى قىمقىرعان” دەگەن كۇدىكپەن تۇتقىندالعان ەسكەندىر ەرىمبەتوۆتىڭ ىسىنە بايلانىستى جاۋاپ الۋعا شاقىرعان. الدەنەنى ءىشى سەزگەن سەيسەمبايەۆ شەتەلگە كەتتى سول سەبەپتى.
مۇنىسى باس ساۋعالاۋعا ۇقسامايدى. دەسەك تە “ءوزىمنىڭ جانە وتباسىمنىڭ قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرىلسە عانا قازاقستانعا قايتا ورالام” دەيدى بيزنەسمەن.
ءانتيابليازوۆ ناۋقانى
جۋرناليست سەرگەي دۋۆانوۆتىڭ ايتۋىنشا مارعۇلاننىڭ باسىنا بۇلت ءۇيىرىلدى.
ءابليازوۆتىڭ قىر سوڭىنا تۇسكەن بيلىك اقيقات پەن اڭىزدى اجىراتۋدان قالدى.
“ءابليازوۆتىڭ سوڭىنا تۇسكەن بيلىك، بيلىكتىڭ قولشوقپارلارى جوق جەردەن ىلىك ىزدەۋگە كوشكەن ءازىر. ءۇش ءارىپ ءابليازوۆقا تىرناق ۇشىنداي قاتىسى بارلاردىڭ بارلىعىن جان القىمنان الۋدا. سەيسەمبايەۆ بەرگى جاعى، ۋاقىت وتە كەلە ءابليازوۆتىڭ قولىن العاندارعا، ءجۇز كورىسكەندەرگە كەزەك كەلەدى”، – دەيدى دۋۆانوۆ.
ايتۋىنشا، بيلىكتىڭ ءابليازوۆقا قارسى كۇرەس ناۋقانى سوڭعى كەزدەرى اقىلعا سيمايتىن سيپات العان
“تەرگەۋشىلەر كۇدىكتىلەردى ءابليازوۆقا قارسى سويلەۋگە، ءابليازوۆتىڭ اتىنا كۇيە جاعۋعا، قازاقستاننىڭ بارلىق ساتسىزدىگى مەن باقىتسىزدىعىن ءابليازوۆتىڭ ءبىر باسىنا اۋدارۋعا ماجبۇرلەۋدە. وسى ارقىلى “باتىستىڭ مۇحتار جايلى ويى وزگەرەدى. ءابليازوۆتى كەرى قايتارىپ بەرەدى” دەگەننەن دامەلى ءبىزدىڭ بيلىك.
مۇنىسىنان تۇك شىقپايدى. تۇك شىقپايتىنىن مۇنىمەن اينالىسىپ جۇرگەندەردىڭ ءىشى سەزەدى. جوعارىعا جەتكىزۋگە جۇرەگى داۋالامايدى، ءبىراق”، – دەيدى دۋۆانوۆ.
ايتۋىنشا بۇل ناۋقاندى ءوز مۇددەسىنە پايدالانىپ جۇرگەندەر دە بار. وسى ارقىلى بيلىكتەگى ساياسي وپپونەنتتەرىن اياقتان شالىپ، اتىشۋلى ابليازوۆپەن بايلانىستىرعىسى بار. بۇل نەنى بىلدىرەدى سوندا؟
“بۇل مۇراتحان توقمادي، ەسكەندىر ەرىمبەتوۆ پەن مارعۇلان سەيسەمبايەۆتىڭ باسىنا تۇسكەن كۇن ەرتەڭگى كۇنى باسقالارعا تۋادى دەگەن ءسوز.
“ابليازوۆپەن اۋىز جالاسقان” دەگەن ايىپتى اسپاننان الىپ بيزنەستەگى، بيلىكتەگى قارسىلاستارى مەن دۇشپاندارىن توبىقتان قاعادى.
جوق، راس. ەلگە تانىمال كاسىپكەرلەردىڭ كوپشىلىگى ابليازوۆپەن تانىس، ءتىپتى ءبىر جىلدارى بىرىگىپ بيزنەس جۇرگىزگەن…ءابليازوۆتىڭ قىل سوڭىنا تۇسكەن بيلىكتىڭ مۇنى ەسكەرمەۋى مۇمكىن ەمەس”، – دەيدى دۋۆانوۆ.
وسىدان سەگىز جىل بۇرىن…
ايتۋىنشا، كۇنى كەشە ەلدەن كەتكەن مارعۇلان سەيسەمبايەۆ باسقالارعا دا وي سالىپ كەتتى. ونىڭ ءىزىن الا بيلىكتەن تەپەرىش كورگەندى قالامايتىن باسقا كاسىپكەرلەر دە سەيسەمبايەۆتىڭ سوڭىنان ىلەسۋى مۇمكىن.
ايتا كەتسەك، بۇل بيزنەسمەننىڭ قازاقستاننان ءبىرىنشى كەتىسى ەمەس.
2009 جىلى قارجى پوليسياسى 67 پايىز اكسياسى مەملەكەتكە مەنشىگىندەگى “اليانس بانكتىڭ” ءبىر توپ باسشىسىنىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعاعان. بۇلارعا «سەنىپ تاپسىرىلعان وزگەنىڭ مۇلكىن يەلەندى جانە ىسىراپ قىلدى» دەپ ايىپ تاعىلعان.
مىنە سول كەزدە – بانكتىڭ بىرنەشە قىزمەتكەرىنىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالعان تۇستا شەتەلدە دەمالىپ جاتقان مارعۇلان سەيسەمبايەۆ وزىنە قاتىستى ءىستىڭ ءادىل جۇرەتىنىنە «كۇمانى بارىن» ايتىپ، ەلگە ورالۋعا اسىقپاي شەتەلدە قالعان.
2010 جىلى قايتا ورالعان. ورالا سالا اكسياسىنىڭ باسىم بولىگى مەملەكەتكە تيەسىلى بانكتىڭ قارجىسىنان ءبىر تيىن ۇرلاماعانىن، وعان قاتىستى ايتىلعان ايىپتاردىڭ ءبارى نەگىزسىز ەكەنىن ايتقان.
– ەشكىمنەن ەشتەڭە ۇرلاعام جوق. مەملەكەتتىڭ سالعان اقشاسىنىڭ بارلىعى بانكتىڭ ەسەپشوتىندا تۇر. ەل-جۇرتقا نەسيە بارىپ جاتىرمىز. كوك تيىن جوعالعان جوق. الىپ-قاشپا اڭگىمە ايتپاي تۇرىپ، الدىمەن دالەلدەۋ قاجەت. ەلگە ءوزىمنىڭ تازا ەكەنىمدى دالەلدەۋ ءۇشىن ورالدىم، – دەگەن بيزنەسمەن.
ءارى ءابليازوۆقا مۇلدە قاتىسى جوقتىعىن ايتقان.
“مەنى راحاتپەن (الييەۆ، رەد.) دە، مۇحتارمەن دە بايلانىستارماڭىزدار. ەشۋاقىتتا بۇلاردىڭ ساياسي ىس-ارەكەتى مەن ءپرينسيپىن قولداعان ەمەسپىن. ەشقاشان وپپوزيسيا قاتارىندا بولعان جوقپىن. نازاربايەۆتىڭ الدىندا ادالمىن. نازاربايەۆقا ادالمىن جانە الداعى ۋاقىتتا دا ادال كۇيدە قالا بەرەمىن، – دەپ ايتقانى ەسىمىزدە.
اراعا سەگىز جىل سالىپ سەيسەمبايەۆ تاعى دا ەلدەن كەتتى…
ءوزىنىڭ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىندا مارعۇلان سەيسەمبايەۆ “بتا بانكىنەن اقشا قىمقىرعان” دەگەن كۇدىكپەن ۇستالعان ءبىر كەزدەگى بيزنەس سەرىكتەسى ەسكەندىر ەرىمبەتوۆتى تۇتقىنداۋداعى تۇپكى ماقسات – ونىڭ قازىرگى تاڭدا ەۋروپادا تۇرىپ جاتقان تۋىسىن مۇحتار ءابليازوۆقا قارسى كۋالىك بەرۋگە كوندىرۋ بولۋى مۇمكىن دەپ بولجادى.
سەيسەمباي ايتىپ وتىرعان ەرىمبەتوۆتىڭ تۋىسى كىم؟ ول – ءبىر كەزدەرى ءابليازوۆتىڭ زاڭگەرى بولعان بوتاگوز ءجاردامالى.
“انىعىندا، مەنىڭ ويىمشا ەسكەندىردى مۇحتار ءابليازوۆتىڭ زاڭگەرى بولعان قارىنداسى بوتا جاردەمالىگە بولا تۇتقىنداعان سياقتى. سەبەبى قازاقستاندا ەسكەندىردىڭ اۋقىمدى بيزنەسى جوق. وسى ارقىلى تەرگەۋشىلەر بوتاگوز جاردەمالىنى ءابىليازوۆقا قارسى كۋاگەر ەتكىسى بار. ءبىراق بۇل مەنىڭ بولجامىم عانا”، – دەيدى مارعۇلان سەيسەمبايەۆ.
ەلدەن كەتۋى كەتسە دە بيزنەسمەن تەرگەۋشىلەر سۇراعىنا “سكايپ ارقىلى جاۋاپ بەرۋگە” ءازىر ەكەنىن ايتۋدا.
از اقپارات…
مارعۇلان سەيسەمبايەۆ – 51 جاستا. جەزقازعان جەرىندە ومىرگە كەلگەن. مالشىنىڭ بالاسى. ازىرگى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تۇلەگى. زاڭ فاكۋلتەتىن ءتامامداعان.
بيزنەستىڭ وت پەن سۋىنان وتكەن سەيسەمبايەۆ 2002 جىلى تۋعان اعاسى اسقار عالين ەكەۋى بىرلەسىپ “اليانس بانكىن” اشتى.
2006 جىلى بانكتىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ تاعايىندالدى.
2009 جىلى داعدارىس تۇسىندا بانكتىڭ باقىلاۋ پاكەتىنىڭ ءبىرشاما بولىگى «سامۇرىق-قازىنا» قورىنىڭ مەنشىگىنە بەرىلدى.
دايىنداعان، دۋمان بىقاي
