ەەو جانە بۇۇ: ارىپتەستىك ارقاۋى  

Dalanews 07 قىر. 2015 00:21 741

ەۋرازيالىق وداق پەن بۇۇ بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋى مۇمكىن بە؟ «ەۋرازيا الەمى» پىكىرسايىس كلۋبىندا باس قوسقان ساراپشىلار مەن ساياساتتانۋشىلار اتالعان تاقىرىپتى تالقىعا سالدى. «ەەو جانە بۇۇ: جاقىنداسۋ قادامى» اتتى تاقىرىپتا وتكەن جيىندا بۇل تاراپتاعى ءتۇرلى وي-پىكىرلەر ورتاعا تاستالدى.

 ساياساتتانۋشى، «ەۋرازيا الەمى» پىكىرسايىس كلۋبىنىڭ جەتەكشىسى ەدۋارد پولەتايەۆتىڭ ايتۋىنشا ەكى ءىرى بىرلەستىكتىڭ ارىپتەسىپ جۇمىس ىستەۋىنە بارلىق مۇمكىندىك بار.

– بيىل بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 70ء-شى سەسسياسى وتەدى. جالپى بيىلعى جىلى وسى ۇيىمنىڭ شتاب-پاتەرىندە (نيۋ-يوركتە) ەۋرازيالىق وداقتىڭ تانىستىرىلىمى وتكەن بولاتىن. ءوز كەزەگىندە وسى وداققا مۇشە ەلدەر ۇيىمنىڭ 70ء-شى سەسسياسىندا باقىلاۋشى ستاتۋسىن الارىنان ءۇمىتتى.

بۇل ءوز كەزەگىندە ءبىزدىڭ ۇيىمعا ۇلكەن مۇمكىندىك بەرەر ەدى. ەگەر باقىلاۋشى ستاتۋسىنا يە بولساق باس اسسامبلەيانىڭ جيىندارىنا قاتىسا الامىز. كوپتەگەن ماڭىزدى قۇجاتتاردى تالقىلايتىن بولامىز. سايىپ كەلگەندە مۇنداي ستاتۋسقا قول جەتكىزسەك ەۋرازيالىق وداق بۇۇ اياسىندا كوپتەگەن پروبلەمالاردى شەشۋگە ارالاسا الادى. ال بۇۇ-نىڭ ءوزى بىزدەي ۇيىمدارمەن جۇمىس ىستەۋگە مۇحتاج، – دەدى پولەتايەۆ

 ال ۇلتتىق اسكەري-ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ورتالىعىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى اندرەي حاننىڭ ايتۋىنشا بۇۇ مەن ەۋرازيالىق وداقتىڭ بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋىنەن پايدا دا، زيان دا بولمايدى. «ءبىراق، ەۋرازيالىق وداققا ناتيجە كەرەك. الايدا ءدال بىزدەي ۇيىمدار الەمدە جەتىپ ارتىلادى. حالىقارالىق قۇقىقتىڭ سۋبەكتىسى بولىپ تابىلاتىن 400-دەي ۇيىم بار. ونىڭ ۇستىنە باس اسسامبلەيا اسا ماڭىزدى ماسەلەلەردى الەمدەگى ەڭ ءىرى مەملەكەتتەرمەن بىرگە تالقىلايتىنى بەلگىلى. بۇل ارادا ءبىرىنشى كەزەكتە رەسەيدىڭ پىكىرى نازارعا الىنادى.

ودان كەيىن بۇل بىرىگۋ تەز ارادا تاعى جۇزەگە اسپاسىن ءتۇسىنۋ كەرەك. اسەان، شىۇ، افريكا وداعى سياقتى ۇيىمدار بۇۇ-مەن ءالى تولىق ينتەگراسيالانعان جوق. بۇعان ۋاقىت كەرەك. ءدال ءقازىر بۇۇ-مەن تىعىز بايلانىس ورناتقان ۇيىمداردىڭ ءبىرى بۇل – ەۋرووداق»، – دەدى مامان ءوز سوزىندە.

الماتى قالاسىنداعى قازاقستان ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى وكىلدىگىنىڭ جەتەكشىسى ءمادينا نۇرعالييەۆانىڭ پىكىرىنشە، ەۋرازيالىق وداققا ايماقتىق دەڭگەيدەن اسىپ، جاھاندىق دەڭگەيگە شىعاتىن ۋاقىت كەلدى.

– بۇۇ-نىڭ باقىلاۋشى ستاتۋسىنا يە بولساق بۇل ءبىز ءۇشىن تەك ساياسي نەمەسە ەكونوميكالىق تيىمدىلىك ەمەس، بۇل يميدجدىك بونۋس، – دەدى ول.

ءوز كەزەگىندە «الماگەست»كونسالتينگىلىك كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى: «ايدارحان» قۇسايىنوۆ: «مۇنداي ستاتۋسقا يە بولساق، بۇل الەمنىڭ ءبىزدىڭ ۇيىمدى رەسمي مويىنداعانى بولىپ ەسەپتەلەدى. بۇل ءبىز ءۇشىن «ءتولقۇجات» الۋمەن بىردەيدى. ءبىراق، بۇلاي جاسار بولساق رەسەي كۇشەيىپ، قازاقستاننىڭ پوزيسياسى السىرەۋى مۇمكىن. بۇدان بۇرىنعى بىرلەسكەن ۇيىمداردا ايشىقتالعان كوشباسشى جوق ەدى. دەگەنمەن، بۇل بىزگە وتە ءتيىمدى قادام بولماق.وداققا مۇشە مەملەكەتتەر ەەو-نىڭ اتىنان سويلەيتىن مۇمكىندىككە يە بولادى» دەدى.

جيىندى تۇيىندەگەن ساياساتتانۋشى ءزامىر قاراجانوۆتىڭ پىكىرىنشە، ەۋرازيالىق وداقتىڭ بۇۇ-نىڭ باقىلاۋشى ستاتۋسىنا يە بولۋى ءدال ءقازىر نەعايبىل. «سەبەبى، ۋكراينا ماسەلەسى باردا امەريكا رەسەيمەن بايلانىستى بارلىق ۇيىمداردى اياعىنان تۇساپ وتىر»، – دەدى ول.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار