بىلايشا ايتقاندا، بىزگە ەندى ءبارىبىر ەمەس پە؟ دوللاردىڭ وسكەنىنەن دە، تۇسكەنىنەن دە تۇك وزگەرمەيدى. ءومىرىمىزدى ايتامىن.
راس قوي. ەرتەڭ دوللار ءسال-پال ءتۇسىپ، تەڭگە باعامى كوتەرىلسە، بۇدان بازارداعى باعا ارزانداي ما؟ جوق، ەندى ارزاندامايدى. ءبىر وسكەن باعا سول قالپىندا قالادى. ءبىرجولاتا.
دەمەك، ءبىز الداندىق.
تەڭگە مەن دوللاردىڭ اينالاسىنداعى حاوستان قاراپايىم حالىق قانا وڭباي ۇتىلدى.
بۇرىندا الگى ءبىر ءداۋ دۇكەندەرگە باراتىنبىز. سۋپەرماركەتتەرگە... ۇيدەن الىپ شىققان 15 مىڭ تەڭگە ارتىعىمەن بولماسا دا ناقپا-ناق جەتەتىن سياقتى ەدى. ءقازىر جەتپەيدى. قازاقشالاپ ايتقاندا، جىرتىعىڭدى جاماۋعا دا جارامايدى.
بارلىق تاۋاردىڭ باعاسىن بىزگە بايقاتپاي قىمباتتاتقان. ازىق-تۇلىك، دارى-دارمەك، قۇرال-سايماننىڭ قۇنىنا دەيىن ءوسىپ كەتىپتى. دوللارعا بايلانعان ءومىر-اي...
ايتەۋىر بارىنە ديەۆالۆاسيا جاقسى سىلتاۋ بولدى.
وسى كۇنگە دەيىن وزدىگىنەن تۇك وندىرمەي كەلگەن قازاقستان «قارا التىننان» ءقادىر قاشقاندا يمپورتتىڭ اۋزىنا قاراپ قالدى. ودان بۇرىن مۇنايدان تۇسكەن اقشانىڭ ارقاسىندا ءوزىنىڭ ءبيتى تىم سەمىرىپ كەتكەنىن ءتۇسىندى. تۇسىنگەن شىعار دەپ ويلايمىز...ءبىراق تۇسىنبەۋى دە مۇمكىن. تۇسىنسەك، شىعىنى شاش ەتەكتەن كەلەتىن كەرەكسىز جوبالاردان، جارىستاردان باس تارتار ەدىك قوي. سولاي ما؟
ودان بۇرىن، قاراپ تۇرىپ قازىرگى جاعدايعا كۇلكىڭ كەلەدى.
سايلاۋدىڭ الدىندا دوللاردىڭ تۇراقتانا قالعانىن قاراساڭشى. سايلاۋ وتكىزەردىڭ الدىندا حالىقتىڭ كوڭىلىن اۋلاۋ ما، بۇل نە سوندا؟ مۇنداي الدارقاتۋ قانشالىقتى قاجەت بولدى ەكەن؟
ايتەۋىر ەلدىڭ اراسىندا جۇرگەننەن كەيىن كوپ نارسەنى ەستيسىڭ. الگى بيلىكتەگىلەر سايلاۋدى امان-ەسەن وتكىزىپ العانشا دوللاردى اۋىزدىقتاي تۇرۋدى ءجون كورىپتى.
سوندا سايلاۋدان كەيىن ءبىزدى نە كۇتىپ تۇر؟ ءتىپتى ەلەستەتۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى.
بيلىكتىڭ ءوزى «سايلاۋدى وتكىزىپ الايىق» دەگەن بايانسىز پرينسيپپەن ءومىر سۇرسە، قاراپايىم حالىققا مۇنداي بيلىكتەن نە قايىر، نە ءۇمىت؟
انىعى، سايلاۋدان كەيىن دە ءومىر بار ەمەس پە؟ ءيا، بار. ءبىراق ونىڭ قانداي بولاتىنىن قازىردەن-اق بولجاۋعا بولاتىن سياقتى.
بولجاۋىمىزشا، دوللاردىڭ الار اسۋى مەن شىعار بيىگى الدا. سايلاۋعا دەيىن ءسال تىنىسى تارىلعان ول وسى جولى شىن ەركىندىك الادى دەيدى.
جانارماي باعاسى دا وسى سايلاۋدان كەيىن وسەدى دەپ جاتىر. بيلىك «وسەتىن نەگىز جوق» دەيدى. «جوق» دەسە، دەمەك وسەدى دەگەن ءسوز. و جاقتىڭ سوزىنە سەنبەيتىن ادام رەتىندە بۇعان كۇماندانبايمىز.
بايقايسىز با، ءومىر بويى قىمباتشىلىق ءبىزدىڭ ىزىمىزدەن قالماي كەلەدى. بىرەسە الدىمىزعا شىعادى، بىرەسە ارتىمىزدان قۋادى.
«وسەدى»، «قىمباتتايدى» دەگەن سوزدەردىڭ ورنىن «داميدى»، «وزگەرەدى» دەگەن ۇعىمدارمەن الماستىرۋ قاشان مۇمكىن بولار ەكەن؟
انىعى، ءبىز مۇنداي وزگەرگەن، دامىعان قازاقستاندى كورە الامىز با؟ ءبىزدىڭ بالالارىمىز كورە الا ما؟
بىلتىرعى ۇلان-اسىر ناۋقاننىڭ الدىندا دا (قاي ناۋقاندى ايتىپ وتىرعانىمدى بىلەتىن شىعارسىزدار) ءدال وسى سەنارييگە كۋا بولعانبىز. كەلىمبەتوۆ «دوللار وسپەيدى» دەپ ۇيىپ-توگىپ ۋادە بەرگەن. ناۋقان اياقتالعاسىن، بىلايشا ايتقاندا، كوزدەگەن ماقساتىنا جەتىپ العاسىن دوللارعا «بوستاندىق» بەرىلدى. سوندا بيلىك ءبىزدى اقىماق دەپ ويلاي ما؟
جۇماش شۇيكەنوۆ،
«قالا مەن دالا» گازەتىنىڭ تۇراقتى وقىرمانى
