الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارىنىڭ VIII سەزى اياسىندا 2025 جىلدىڭ 1 تامىزىندا بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا «تۋرين كەبىنى» جانە «قاسيەتتى كىتاپتار» اتتى ەكى حالىقارالىق رۋحاني-مادەني كورمە ءوز جۇمىسىن باستادى.
قوس كورمەنىڭ باستى ماقساتى – ءتۇرلى ءدىني كونفەسسيالاردىڭ تاريحي جانە رۋحاني مۇراسىن كەڭىنەن تانىتۋ ارقىلى قوعامدا ءدىنارالىق تۇسىنىستىك پەن ءوزارا قۇرمەتتى نىعايتۋ، سونداي-اق كورمەگە كەلۋشىلەردىڭ رۋحاني-تانىمدىق كوكجيەگىن كەڭەيتۋ.
ءىس-شارا بارىسىندا ق ر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالايەۆا كورمەدە ۇسىنىلعان ارتەفاكتتەر جاي عانا تاريحي جادىگەر ەمەس، ادامزاتتىڭ رۋحاني جانە مادەني مۇراسىن جەتكىزۋشى، ۇلى وقيعالاردىڭ كۋاسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. الدا وتەتىن الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارىنىڭ سەزى – قازاقستاننىڭ بەيبىتشىلىك، كەلىسىم مەن گۋمانيزم قۇندىلىقتارىن بەرىك ۇستاناتىنىن كورسەتەتىن ماڭىزدى حالىقارالىق وقيعالاردىڭ ءبىرى.
– مۇنداي بىرەگەي تاريحي مۇرالاردى ساقتاپ، ولاردى تەرەڭ زەردەلەي وتىرىپ، ءبىز ءوزارا تۇسىنىستىككە، رۋحاني بىرلىككە جانە مادەني ديالوگقا نەگىزدەلگەن بەرىك بولاشاقتىڭ ىرگەتاسىن قالاي الامىز، – دەدى ايدا بالايەۆا.
مينيستر قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ءدىن تۋرالى ايتقان پايىمىن ەسكە الدى. پرەزيدەنت حالىققا جولداۋىندا ءدىن ءارقاشان ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىن اتقارعانىن جانە قۇران، ءىنجىل، ءتاۋرات جانە باسقا دا كوپتەگەن رۋحاني كىتاپتار ءارقاشان گۋمانيزم مەن بەيبىتشىلىك يدەيالارىنا قانىق بولعانىن اتاپ ءوتتى.
كونفەسسيا وكىلدەرى قازاقستاننىڭ بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمدى ساقتاۋ ىسىندەگى ەرەكشە رولىنە توقتالدى.
– بۇل كورمەنىڭ قازاقستاندا، ءدىنارالىق كەلىسىمگە، بەيبىتشىلىكتى ناسيحاتتاۋعا قۇرمەتپەن قارايتىن ەلدە ۇيىمداستىرىلعانى وتە ورىندى. وسىعان بايلانىستى قاسيەتتى تاقتىڭ اتىنان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆقا قولداۋى ءۇشىن زور ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن، – دەدى قازاقستانداعى اپوستول ءنۋنسييى، ارحيەپيسكوپ گەورگ پانامتحۋنديلا.
– كيەلى جادىگەرلەر كورمەسىنىڭ ەل استاناسىندا جانە ەلىمىزدىڭ وزگە دە ءىرى قالالارىندا ۇسىنىلۋى – قازاقستاندا ءدىني بوستاندىق بار ەكەنىن، ءتۇرلى دىندەر اراسىندا جەمىستى ىنتىماقتاستىق قالىپتاسقانىن، حالقىمىزدىڭ بىرلىگىن نىعايتۋعا دەگەن ۇمتىلىستىڭ بارىن كورسەتەدى. كورمەنىڭ ءساتتى ءوتۋى – قازاقستان حالقىنىڭ رۋحانياتىنا ۇلەس قوسىپ، ماڭگىلىك قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن بەيبىت دامۋ جولىن تاڭداعان ەلىمىزگە قۇدايدىڭ بەرەكەسى بولعاي،– دەپ تولىقتىردى استاناداعى اۋليە ماريا ريم-كاتوليك ارحيەپارحياسىنىڭ ارحيەپيسكوپ-مەتروپوليتى توماش بەرنارد پەتا.
«تۋرين كەبىنى» كورمەسى كوپشىلىكتى وسى اتاقتى ارحەولوگيالىق جادىگەردىڭ تاريحى مەن عىلىمي زەرتتەۋلەرىمەن تانىستىرادى. بۇل بىرەگەي جادىگەر كونە زاماننان بۇگىنگە دەيىن عىلىمي قاۋىمداستىق پەن قاجىلاردىڭ نازارىن اۋدارىپ كەلەدى»، – دەدى قازاقستان پراۆوسلاۆ شىركەۋىنىڭ باسشىسى، استانا جانە قازاقستان ءميتروپوليتى الەكساندر.
«تۋرين كەبىنىن كوبىنە «بەسىنشى ءىنجىل» دەپ تە اتايدى جانە حريستيان الەمىندەگى ەڭ قىمبات جادىگەرلەردىڭ ءبىرى سانالادى. سونىمەن قاتار، بۇل – قازىرگى ۋاقىتتا ەڭ كوپ زەرتتەلگەن وبەكتىلەردىڭ ءبىرى. قازاقستاندا اتالمىش كورمەنىڭ وتۋىنە ۇلەس قوسۋ – ءبىز ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە»، – دەپ اتاپ ءوتتى «Kirche in Not» قورىنىڭ اتقارۋشى پرەزيدەنتى رەدجينا لينچ.
«تۋرين كەبىنى» كورمەسى –حريستيان الەمىندەگى ەڭ باعالى جادىگەرلەردىڭ ءبىرى. اڭىز بويىنشا، شامامەن 2000 جىل بۇرىن شەگەلەنىپ تۇرعان يسا ءماسىحتى ءتۇسىرىپ الىپ، دەنەسىن وسى ماتامەن وراعان.
ايتا كەتەيىك، بۇل ەكسپوزيسيا قازاقستاندا العاش رەت كورسەتىلدى. كورمەدە كەبىننىڭ دالمە-دال كوشىرمەسى مەن 27 تاقىرىپتىق اقپاراتتىق پانەل، سونداي-اق تاريحي ارتەفاكتىلەر، بەينەماتەريالدار مەن يلليۋستراسيالىق بروشيۋرالار ۇسىنىلدى.
«قاسيەتتى كىتاپتار» كورمەسى الەمدىك دىندەردىڭ قاسيەتتى جازبالارى ارقىلى ءارتۇرلى ءدىني داستۇرلەردىڭ رۋحاني نەگىزدەرىن كورسەتۋگە باعىتتالدى. ەكسپوزيسيادا قاسيەتتى جازبالاردىڭ جانە ءتۇرلى دىندەر مەن تاريحي داۋىرلەرگە قاتىستى سيرەك كەزدەسەتىن قولجازبالاردىڭ 50 داناسى ۇسىنىلدى.
ەكسپوناتتاردىڭ ىشىندە VII عاسىرداعى قۇران قولجازباسى، XIX عاسىرداعى سيرەك كەزدەسەتىن ءىنجىل نۇسقالارى، كەنەسارى حاننىڭ قۇران كىتابى، تالمۋد، تورا جانە باسقا دا كيەلى كىتاپتار بار.
كورمەلەر 2025 جىلدىڭ 25 قىركۇيەگىنە دەيىن جالعاسادى. كوپشىلىك ءتۇرلى دىندەردىڭ رۋحاني مۇرالارىمەن تەرەڭىرەك تانىسىپ، ادامزات تاريحىنداعى ءدىني جازبالاردىڭ مادەني، تاريحي جانە رۋحاني مانىنە ءۇڭىلۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى.
ق ر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى