بۇل ءۇشىن قوعام دا، جەكە ادام دا ءبىر كىسىدەي جۇمىلىپ، كۇش-جىگەرلەرىن بىرىكتىرۋلەرى قاجەت. ماقسات - ءتان مەن رۋحتى ساۋىقتىرۋ.
بۇۇ-نىڭ "تۇراقتى دامۋ ماقساتتارى"كونسەپسياسىنىڭ 3 ماقساتىندا دەنساۋلىقتى كۇتۋ كەرەكتىگى ايتىلادى.دەمەك،بارشا ادامزاتتىڭ دەنىنىڭ ساۋلىعى باستى بايلىعى.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وتكەن جىلعى جولداۋىندا دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا ەرەكشە نازار اۋداردى.بۇل رەتتە پرەزيدەنت تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىندا قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ 2021 جىلعى 12 قازانداعى قاۋلىسىمەن «دەنى ساۋ ۇلت» ءاربىر ازامات ءۇشىن ساپالى جانە قولجەتىمدى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇلتتىق جوباسى بەكىتىلىپ، جۇزەگە اسىرىلۋدا. جوبانىڭ ماقساتى – ءاربىر ازامات ءۇشىن ساپالى جانە قولجەتىمدى دەنساۋلىق ساقتاۋدى قامتاماسىز ەتۋ، ول 2025 جىلعا دەيىن ەسەپتەلگەن جانە ءتورت ءتۇرلى باعىتتا جۇزەگە اسىرىلادى:
ءبىرىنشى باعىت – مەديسينالىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارتتىرۋ.
ەكىنشى باعىت – ەپيدەميالىق بولجاۋ مەن دەن قويۋدىڭ زاماناۋي جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ.
ءۇشىنشى باعىت – وتاندىق فارماسيەۆتيكا سالاسىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتۋ.
ءتورتىنشى باعىت – سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستاناتىن حالىقتىڭ ۇلەسىن ارتتىرۋعا جانە بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار. پرەزيدەنت بولاشاققا باعىتتالعان بايىپتى باعدارلار مەن مىندەتتەردى سارالاۋ بارىسىندا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا دا ايرىقشا نازار اۋدارۋ قاجەتتىگىن باسا ايتتى.
ەلىمىزدىڭ باستى قۇندىلىعى – ادام. بۇل – ايقىن نارسە. ۇلت ساۋلىعى جاقسى بولسا عانا، قوعام ورنىقتى داميدى. دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا ءبىراز رەفورما جۇرگىزىلدى.
«اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە» دەمەكشى، ءتۇرلى سىرقاتتىڭ الدىن ەرتەرەك العان ابزال. ول ەكونوميكالىق جاعىنان دا مەملەكەتكە ارزان تۇسەدى. اۋرۋدىڭ ءورشىپ كەتپەۋىن تۇزاقتايتىن شارالاردى دەر مەزگىلىندە جۇرگىزۋ تيىمدىلىگىن اكەلەرى ءسوزسىز. بارىنشا تازالىق ساقتاۋ قاجەت. سالاماتتى ءومىر سالتىن ۇستانىپ، سالاۋاتتى جۇرگەنگە نە جەتسىن. اعزانىڭ قورعانىش قابىلەتىن تابيعي جولمەن شىڭداۋ – ۇلت دەنساۋلىعىنىڭ باستى كەپىلى. ارينە، دۇرىس تاماقتانۋ مەن دارۋمەندەردى ۇتىمدى پايدالانۋ دا اعزانىڭ سىر بەرمەۋىنە ىقپال ەتەدى. كەز كەلگەن ەلدىڭ ەڭ باستى بايلىعى – ۇلت ساۋلىعى بولىپ تابىلاتىندىعى ءسوزءسىز.
مىنە، سوندىقتان دا بۇل ىسكە بارىنشا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعانىمىز ابزال. دەنساۋلىق – تەك جەكە باستىڭ عانا ەمەس، ۇلتىمىزدىڭ دا ۇلى يگىلىگى. دۇنيەجۇزىنىڭ وركەنيەتتى ەلدەرىنىڭ بارلىعىندا دەرلىك حالىق دەنساۋلىعى، اسىرەسە جاستاردىڭ دەنساۋلىعى باستى ۇلتتىق قۇندىلىق جانە مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باسىم باعدارى بولىپ تابىلاتىنى بەلگىلى.
ءبىزدىڭ باقىتىمىزدىڭ وننان توعىزى دەنساۋلىعىمىزعا بايلانىستى. ءاربىر ادام سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ساقتاپ، ءوز دەنساۋلىعىنا ساقتىقپەن قاراسا جارقىن ومىرگە جول اشىلادى.
قالىمبەك باقىتجان
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ زاڭ فاكۋلتەتى كەدەن قارجى جانە ەكولوگيالىق قۇقىق كافەدراسىنىڭ قاۋىمداسقان پروفەسسورى،ز.ع.ك.