دامۋدىڭ داڭعىل جولىنا تۇسكەن ۇلان اۋدانى

Dalanews 24 جەل. 2015 23:41 1149

شىعىس قازاقستان وبلىسىندا الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ جاعىنان ۇلان اۋدانى بۇگىندە كوپشىلىكتىڭ نازارىن اۋدارىپ وتىر. وسىلايشا اۋدانىمىز وبلىسىمىزدىڭ وسىپ-وركەندەۋىنە ءوز ۇلەسىن قوسىپ كەلەدى. اۋدانىمىز ءتورت تۇلىك مال ءوسىرىپ، مال شارۋاشىلىعىن كەڭىنەن وركەندەتۋگە قولايلى جەر. بۇل ءۇشىن تەك مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى ءتيىمدى پايدالانا ءبىلۋدىڭ ماڭىزى زور دەپ ەسەپتەيمىن. سوڭعى جىلدارى «سىباعا»،  «جۇمىسپەن قامتۋ – 2020»، «بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» باعدارلامالارى بويىنشا  جەكە كاسىپكەرلەر مەن شارۋا قوجالىقتارى نەسيە الىپ، مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ يگىلىگىن كورىپ جاتىر.


2015 جىلعى اۋداننىڭ  بەكىتىلگەن بيۋدجەتى 4 178،4 ملن. تەڭگەنى قۇرادى. ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق بيۋدجەتتەن  تۇسكەن جاردەمقارجى مەن ترانسفەرتتەر – 2 634،1 ملن. تەڭگە، وزىندىك كىرىس 905،4 ملن. تەڭگەنى قۇراعان.


ۇلان اۋدانىنىڭ 2015 جىلدىڭ 1 قاراشاسىنا جوندەلگەن بيۋدجەتى 3 902،4 ملن. تەڭگەنى قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە وزىندىك كىرىس – 900،6 ملن. تەڭگە، بۇل جالپى ءتۇسىمنىڭ 25،5%-ىن قۇرايدى. اعىمداعى جىلعا وزىندىك كىرىس بولجامىن 109،8%-عا وسىممەن جوسپارلاپ وتىرمىز.


2015 جىلدىڭ ون ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا  نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيسيا سالۋ كولەمى 3689،3 ملن. تەڭگەنى قۇرايدى. ونەركاسىپتىك ونىمدەر كولەمى 13 903،7 ملن. تەڭگەنى قۇرادى. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ قازانىنا 174 كىشى بيزنەس كاسىپورنى تىركەلگەن، سانى وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 30،8%-عا ارتقانىن بايقاۋعا بولادى. سونىمەن بىرگە جۇمىس ىستەپ تۇرعان كاسىپورىنداردىڭ سانى 43،7%-عا  كوبەيدى جانە 125 بىرلىكتى قۇرادى. شاعىن بيزنەستىڭ بەلسەندى كاسىپورىندارىنىڭ سانى 16،9%-عا وسىممەن 90 بىرلىكتى قۇرادى. وسىلايشا داعدارىسقا قاراماستان اۋدان تۇرعىندارى مەملەكەتتىك قولداۋلارعا سۇيەنە وتىرىپ، كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋعا بەت بۇرعانىن ماقتانىشپەن ايتا الامىن.  ۋلان


ونەركاسىپتىك ونىمدەردىڭ  نەگىزگى ۇلەسىن (98،6%) وڭدەۋ ونەركاسىبى قۇرايدى. 2015 جىلدىڭ وتكەن كەزەڭىنە ءوندىرۋ كولەمى 12 630،6 ملن. تەڭگەنى قۇرادى.


2015 جىلدىڭ قاڭتار-قازانىندا اگرارلىق سەكتوردا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىمىنىڭ كولەمى 17 953،1 ملن. تەڭگەگە جەتتى. بۇل وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 0،6% ارتىق.


ۇدەمەلى  يندۋستريالدى-يننوۆاسيالىق دامۋ باعدارلاماسى اياسىندا  اۋداندا 3 ينۆەستيسيالىق جوبا ۇسىنىلدى. جىلىنا 20 000 تونناعا دەيىن ەت وندىرۋگە «وسكەمەن قۇس فابريكاسى» اق كەڭەيتۋ جوباسىن ەرەكشە اتاپ ايتۋعا بولادى. قازىرگى تاڭدا كاسىپورىن جوسپاردان ارتىق 24 مىڭ تونناعا دەيىن قۇس ەتىن ءوندىرىپ كەلەدى. بۇدان باسقا قۇنى 150،0 ملن. تەڭگەگە باعالانعان پوليەتيلەندى قۇبىر ءوندىرۋ زاۋىتى دا اۋدانىمىزدىڭ ماقتانىشىنا اينالىپ وتىر. ءۇشىنشى، قۇنى 1779،0 ملن. تەڭگەلىك «ايتاس كك» ج ش س ەتتەن جاسالعان تاعامدار مەن ءۇي قۇسى ەتىنەن جاسالعان تاعامدار ءوندىرۋ بويىنشا زاۋىت قۇرىلىسىن سالۋ دا جوسپارلاپ وتىرمىز. ساراتوۆكا اۋىلىنىڭ ماڭايىندا 2014 جىلى «ۋىلدىرىق پەن بەستەر گيبريدى تۇقىمىنىڭ بەكىرە بالىعىنىڭ ەتىن ءوندىرۋ» جوباسىن جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. بۇل جوبا اياسىندا وڭىردە بالىق ونىمدەرىنىڭ ماڭىزدى ءوندىرىسىن قالىپتاستىرىپ، قازاقستان مەن سىرت ەلدەرگە بالىق ونىمدەرىن شىعارۋدى كوزدەپ وتىرعان جايىمىز بار. جوبانىڭ جالپى قۇنى – 1623،4 ملن. تەڭگە، ونىڭ ىشىندە «قازاگروفينانس» اق قارىزعا الىناتىن قاراجات 1379،844 ملن. تەڭگە جانە وزىندىك قاراجات  243،502 ملن. تەڭگەنى قۇرايدى. جوبا  بويىنشا ءۇش تۇيىق سۋمەن جابدىقتاۋدى ورناتۋ (تسجو) ءمودۋلىن سالۋ جوسپارلانعان. ءبىر مودۋل ەتكە ونىمدىلىگى جىلىنا 45 توننا بەكىرە ءوسىرۋ ءۇشىن، ەكى مودۋل ونىمدىلىگى 4 توننا بەكىرەنىڭ تاعامدىق ۋىلدىرىعىن ءوسىرۋدى كوزدەيدى.


«قازاگروفينانس» اق جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن نەسيە جەلىسى اشىلعان، 2014 جىلدىڭ قازانىندا 308،0 ملن. تەڭگەگە قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە ءبىرىنشى ۇلەستى نەسيە (ترانش) الىنعان. وزىندىك قاراجاتتان 40،0 ملن. تەڭگە يگەرىلدى. ونىڭ ىشىندە 26،0 ملن. تەڭگەسى جوبالىق-ىزدەستىرۋ جۇمىستارى جانە 14،0 ملن. تەڭگەسى جوبانى ورتاق قارجىلاندىرۋ. ەكىنشى ۇلەستى نەسيە (ترانش) 2015 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا 330،0 ملن. تەڭگەگە وتكىزىلدى. تەحنولوگيالىق قۇرال-جابدىقتار SIA «AKVAFerma» (لاتۆيا) كومپانياسىنان جالعا بەرۋ بويىنشا 424،2 ملن. تەڭگەگە الىنعانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك.


«ءوندىرىس 2» باعدارلاماسى بويىنشا تارعىن اۋىلىندا «بولاشاق» شارۋا قوجالىعى «زاماناۋي وراماسىمەن، وندىرىستىك تولىق كەزەڭمەن جوعارى ساپالى ەت ءوندىرۋ بويىنشا  ساتىلى-بىرىكتىرىلگەن كومپانيا قۇرۋ» جوباسىن ىسكە اسىرۋدا.


جوبا بويىنشا جىلىنا 200 توننا سيىر ەتىن، 100 توننا جىلقى ەتىن جانە 40 توننا قوي ەتىن ءوندىرۋ قاراستىرىلعان. كاسىپورىنعا قاجەتتى قۇرال-جابدىقتار رەسەيدەن، سلوۆاكيادان جانە قازاقستاننان الىندى.


ۋلان01


ۇلان اۋدانى نەگىزىنەن مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا باعىتتالعان ايماق. قازىرگى ۋاقىتتا اۋداندا 39 اسىل تۇقىمدى شارۋاشىلىق قىزمەت جاساۋدا، ونىڭ ىشىندە ەت باعىتىندا – 9، ءسۇت باعىتىندا – 4، قوي شارۋاشىلىعى – 6، جىلقى شارۋاشىلىعى – 8، بال شارۋاشىلىعى – 10، مارال شارۋاشىلىعى – 1 جانە شوشقا شارۋاشىلىعىنداعى 1 شارۋاشىلىق.  ءىرى قارا شارۋاشىلىعىندا اسىل تۇقىمدى مال ۇلەسى – 15،2% قۇراسا، قوي شارۋاشىلىعىندا – 9،3%، جىلقى شارۋاشىلىعىندا – 16،7%، مارال شارۋاشىلىعىندا – 100%، بال شارۋاشىلىعىندا – 45،6%، شوشقا شارۋاشىلىعىندا – 19،7%.


اۋداندا بۇگىنگى كۇنى 11 ءىرى قارانى جەمدەۋ  الاڭدارى بار. وسى كاسىپورىنداردا 524 توننا سيىر ەتى وتكىزىلدى.  ءىرى قارا مال باسى 54 مىڭ باسقا دەيىن ءوستى. اۋداننىڭ مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ باستى ماقساتى – ءسۇت-تاۋارلى فەرمالارى مەن جەمدەۋ الاڭدارىنىڭ قۇرىلىسىن سالۋ، قايتا قۇرۋ، اسىل تۇقىم ساپاسىن جاقسارتۋ جانە جاساندى ۇرىقتاندىرۋ جولىمەن اسىل تۇقىمدى سيىرلاردىڭ سانىن كوبەيتۋ.


«التىن اسىق» باعدارلاماسى بويىنشا بوزانباي اۋىلدىق وكرۋگىندە 600 باس قوي، «قۇلان» باعدارلاماسى بويىنشا 137 باس جىلقى الىندى. بەرىلگەن نەسيەنىڭ جالپى سومماسى – 50،8 ملن. تەڭگە. وزىندىك قاراجات ەسەبىنەن اۋىل شارۋاشىلىعىن قالىپتاستىرۋعا 823 باس ءىرى قارا  جانە 254 باس جىلقى، 834 باس ۇساق مال ساتىپ الىندى.


«100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىنىڭ 60-شى قادامى ءسۇت پەن ءسۇت تاعامدارىن وندىرۋگە باعىتتالعان. وسىعان بايلانىستى ءبىزدىڭ اۋداندا اعىمدا «ساعىنقۇماروۆ» ءسۇت-تاۋارلى فەرماسىن سالىپ، «دەلاۆال» فيرماسىنىڭ جابدىقتارى ساتىپ الىندى. 55 گەكتار سۋارمالى جەر  پىشەندەمەگە كوپجىلدىق ءشوپ تۇقىمىن سەبۋ ءۇشىن بەرىلدى. ءسۇت ساۋىنى ءبىر سيىرعا 12،5 ءليتردى  قۇرايدى.


بۇدان باسقا «ايتقازين» قوجالىعى ءسۇت فەرماسىن سالىپ،  بۇگىندە كۇنى 100 سيىر ساۋىپ وتىر. كۇندەلىكتى ساۋىلعان ءسۇت 2000 ءليتردى قۇرايدى.


ەڭ ءىرى 600 باسقا ءسۇت فەرماسى قۇرىلىسىن سالۋ، «باگراتيون-2» قوجالىعىنا جۇكتەلگەن بولاتىن. جوبانىڭ قۇنى 497،0 ملن. تەڭگەگە باعالانعان. تەحنيكا مەن ءسۇت ساۋۋ جابدىقتارىن جالعا الىپ پايدالانۋ تۋرالى كەلىسىمشارتى قولداۋ تاپتى. كاسىپورىندى ىسكە قوسۋ 2016 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنا جوسپارلانعان.


الداعى جىلى «بورساق» قوجالىعى – 200 باس، «توعاناس» قوجالىعى – 100 باس، «قايرات» قوجالىعى 400 باسقا ارنالعان ءسۇت فەرماسىن ىسكە قوساتىن بولادى.


ءداندى جانە ءداندى بۇرشاقتى داقىلداردىڭ ەگىستىك القابى  وتكەن جىلعىدان 1،9%-عا  وسىممەن 42،1 گەكتاردى قۇرادى. ءزايتۇن – 26،6 گا، وتكەن جىلعىدان  16،1%-عا  تومەندەۋىمەن، كارتوپ – 1،2 گا،  15،6%-عا وسىممەن، كوكونىس –17،4%-عا وسىممەن 0،31 گا قۇراسا، جەمدەۋ داقىلدارى وتكەن جىلعى دەڭگەيدە سەبىلدى.


اعىمداعى جىلدا كارتوپ، كوكونىس جانە جەمدەۋ داقىلدارىن ەگەتىن القاپتاردى اۋىلدىق وكرۋگتەردەگى پايدالانىلماعان جەرلەر ەسەبىنەن ۇلعايتۋ بويىنشا ءبىرقاتار جۇمىستار اتقارىلعانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك. سونىمەن قاتار اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىن سالاتىن القاپتاردى ءارتاراپتاندىرۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ وتىرمىز. ەگىس قۇرىلىمىندا ءداندى داقىلداردىڭ ۇلەس سالماعى 34،5%-عا جەتكىزىلدى، جەمدەۋ داقىلدارى 41،8 %-عا دەيىن، كۇنباعىس ەگىس قۇرىلىمىندا 21،8%-عا دەيىن جەتتى.


ۇلان اۋدانىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىن قالىپتاستىرۋعا كۇزگى جيناۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە 2015 توننا ديزەلدىك جانار ماي ءبولىندى. اۋداندا سۋعارۋدىڭ سۋ ۇنەمدەگىش جۇيەسى ەنگىزىلدى – بۇل جاڭبىرلاتۋ، ونىڭ ىشىندە  «كح باگراتيون ۆۆگ» ج ش س 20 «فرەگات» جاڭبىرلاتۋ قوندىرعىسى قولدانىلادى جانە «ەكيمبايەۆا» شق  كانادادا جاسالعان 3 «ۆاللەي» جاڭبىرلاتۋ جۇيەلەرى جانە «ۋكراينكا» ج ش س  2 «ۆاللەي» قولدانىلۋدا. اعىمداعى جىلدا  «ۋكراينسكوە» ج ش س سۋارمالى القابى 300 گا ۇلعايتپاقشى.


ازىق-تۇلىك باعاسىن ۇستاپ تۇرۋ ماقساتىندا اۋداننىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارى مەن كاسىپكەرلەر نەگىزگى الەۋمەتتىك ماڭىزدى ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنا 10% ۇستەمەلەپ ساتۋدى ورناتۋ تۋرالى 151 مەموراندۋمعا قول قويدى. سونداي-اق، اۋداندا 1642،5 توننا جەمىس-كوكونىس جانە ءدامدى تاعامدى ونىمدەرگە  ۋاقىتشا تۇراقتاندىرۋ  قورى قۇرىلعان. اۋىل شارۋاشىلىق قۇرىلىمدارىمەن 22 مەموراندۋم جاسالدى.


اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وتكىزۋ بويىنشا «دەمالىس كۇن» جارمەڭكەسى جاڭاشا دامۋ ۇستىندە. جىل باسىنان بەرى اۋدان ورتالىعىندا 21،3 ملن. تەڭگەگە 37 «دەمالىس كۇن» جارمەڭكەسى وتكىزىلدى. ۇلان اۋدانى وسكەمەن، استانا قالالارىنداعى جارمەڭكەلەرگە بەلسەنە قاتىسادى.


قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ كولەمى اعىمداعى جىلدىڭ قاڭتار-قازان ايلارىنا 3286،8 ملن. تەڭگەنى قۇرادى. 2015 جىلدىڭ قازان ايىنا 3651 شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي قولدانىسقا بەرىلدى.


2014 جىلى ۇلان اۋدانىندا جالپى سومماسى – 238،0 ملن. تەڭگەگە ەكى وتباسىلىق-دارىگەرلىك امبۋلاتوريانىڭ قۇرىلىسى قولدانىسقا بەرىلدى.


«قولجەتىمدى باسپانا – 2020» باعدارلاماسى بويىنشا «تۇرعىن ءۇي جيناق بانكى»» اق تاراپىنان قاسىم قايسەنوۆ كەنتىندە 95 پاتەرلىك تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى اياقتالدى. سونداي-اق،  وسى باعدارلاما بويىنشا قازاقستان يپوتەكالىق كومپانيا جەلىسى بويىنشا 40 جانە 100 پاتەرلىك تۇرعىن ءۇي  قۇرىلىسى باستالدى. باس مەردىگەر – «ماليك»  ج ش س. ەكى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنىڭ  جالپى سمەتالىق قۇنى  982 ملن. تەڭگەنى قۇرايدى. قۇرىلىستى اياقتاۋ مەرزىمىن 2016 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنا بەلگىلەپ وتىرمىز.


اۋداندا سۋمەن قامتۋ جۇيەلەرىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 161،7 شاقىرىمدى  قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە ماگيسترالدى سۋ تاراتقىش – 64،6 شاقىرىم. اۋدانداعى 47 ەلدى مەكەننىڭ ىشىندە 3 ەلدى مەكەندە (قاسىم قايسەنوۆ كەنتى، تاۆريا اۋىلى جانە ءىشىنارا بوزانباي اۋىلىندا) ورتالىقتاندىرىلعان سۋ تارتۋ جۇيەسى بار. حالىقتى سۋ تارتۋ قىزمەتىمەن قامتاماسىز ەتۋ دەڭگەيى 2015 جىلعا 17،8%-دى قۇرايدى. كارىز جۇيەلەرىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 17،6 شاقىرىم.


2015 جىلى وبلىستىق بيۋدجەت ەسەبىنەن جالپى سومماسى 90،5  ملن. تەڭگەگە قاسىم قايسەنوۆ كەنتىندەگى ورتالىقتاندىرىلعان قازاندىقتى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جالعاستى. سونداي-اق، «بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» باعدارلاماسى  بويىنشا  دامۋ قورىنان 45،8 ملن. تەڭگە 5ء-شى قازاندىقتى اۋىستىرۋعا ءبولىندى.


اۋماقتاردى دامىتۋ باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا 37،4 ملن. تەڭگە ءبولىندى. اعىمداعى جىلى ايىرتاۋ، ساراتوۆكا، ۇلان، اسۋبۇلاق اۋىلدارىندا جانە قاسىم قايسەنوۆ كەنتىندە 5 بالالار الاڭىن ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. «تۋعان جەرگە تاعزىم» اكسياسى اياسىندا جەڭىستىڭ 70-جىلدىعى قۇرمەتىنە ۇلى وتان سوعىسى مەن اۋعان سوعىسى جىلدارىندا قازا بولعاندارعا ارنالعان باتىرلار اللەياسى  اشىلدى. اللەيادا كەڭەس وداعى باتىرلارىنىڭ جانە حالىق قاھارمانى ق. قايسەنوۆتىڭ بيۋستتەرى ورناتىلعان جانە ق. قايسەنوۆتىڭ تۋعان جەرى اسۋبۇلاق اۋىلىندا دا ونىڭ ءبيۋستىن ورناتتىق. وسكەمەن قۇس فابريكاسى ساياباعىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋدا. «جىلىلاپ جاڭارتۋ» باعدارلاماسى بويىنشا قاسىم قايسەنوۆ كەنتىندەگى №18 جانە 22 ۇيگە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. كۇردەلى جوندەۋدىڭ جالپى  سمەتالىق قۇنى 47 ملن. تەڭگەنى قۇرايدى.


2015 جىلعا قارجىلاندىرۋدىڭ  بارلىق كوزدەرى ەسەبىنەن اۋداننىڭ از قامتىلعان ازاماتتارىنا قولداۋ كورسەتۋگە 19،6 ملن. تەڭگە ءبولىنىپ، 1 قاراشاعا 17،4 ملن. تەڭگە يگەرىلدى.


وبلىس اكىمىنىڭ گرانتى بويىنشا قازىرگى ۋاقىتتا جەتىم بالالار مەن از قامتىلعان وتباسىلارىنان شىققان 16 ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا.


2015 جىلى 11 ستۋدەنت وقۋلارىن ءبىتىرىپ، بارلىعى دا ءبىزدىڭ ۇلان اۋدانىنا جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.


جۇمىسپەن قامتۋ بولىمىندە جۇمىسسىزدار ەسەبىندە تۇرعاندار سانى 2015 جىلدىڭ 1 قاراشاسىنا  183 ادامدى قۇراپ، جۇمىسسىزداردىڭ ۇلەسى 0،8%-دى قۇراعان.


حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان ءىس-شارالار جوسپارىندا قاراستىرىلعان. دەر كەزىندە قولعا الىنعان ءىس-شارالاردىڭ ارقاسىندا  521 ادامدى جۇمىسقا ورنالاستىرىپ، 952 جاڭا جۇمىس ورىنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك الدىق. بۇدان باسقا اقىلى قوعامدىق جۇمىستارعا 505 جۇمىسسىز ادام تارتىلسا، كاسىبي دايارلاۋ جانە قايتا دايارلاۋعا 50 ادام جىبەرىلدى. «جاستار تاجىريبەسىنە» 14 جوعارى  وقۋ ورىندارى مەن كوللەدج بىتىرۋشىلەر جولداندى. «الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىنا»  «پاراسات»، «ىرىس»، «ايدىن»، «تالاپ»،  «ەرناز»، «ديىرمەن»، «مەرەي»، «ازامات» شارۋا قوجالىقتارىنا 17  ادام  جىبەرىلدى.


2015 جىلى  اۋداندا  بارلىعى 11 بوس ورىن جارمەڭكەسى وتكىزىلدى.  جارمەڭكە ناتيجەسىندە 15 ادام جۇمىسقا ورنالاستى، 7 ادام وقۋعا جىبەرىلدى، جاستار تاجىريبەسىنە – 4 ادام جانە  قوعامدىق-اقىلى جۇمىستارعا 10 ادام جىبەرىلدى. 103 ادامعا كەڭەس بەرىلدى.


1992 جىلدان باستاپ ۇلان اۋدانىنا 9712 ورالمان قونىستاندى. بۇگىنگى كۇنى 796 وتباسى، 3951 ادام تۇرادى. ورالماندار تاراپىنان 157 شارۋا قوجالىعى ۇيىمداستىرىلىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن  جۇرگىزۋگە وعان 18 مىڭ گەكتار جەر ءبولىندى. 2015 جىلى جۇمىسقا ورنالاسۋ ماسەلەسى بويىنشا 29 مۇگەدەك جۇگىندى. ونىڭ ىشىندە 5 ادام جۇمىسقا ورنالاستى، 14 ادام قوعامدىق-اقىلى جۇمىستارعا جولداندى، الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىنا – 1 ادام، كاسىبي وقۋعا 1 ادام جىبەرىلدى.


«جۇمىسپەن قامتۋ جول كارتاسى – 2020» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2015 جىلعا  242 ملن.  تەڭگە قارجى ءبولىندى.


ءبىرىنشى باعىت – «ينفراقۇرىلىمدى جانە تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىقتى دامىتۋ ەسەبىنەن جۇمىسپەن قامتۋدى قامتاماسىز ەتۋ».                32،6 ملن. تەڭگە سومماسىنا 2 جوبا ىسكە اسىرىلىپ، 13 جۇمىس ورنى اشىلدى. تاۆريا اۋىلىنداعى مادەنيەت ءۇيى مەن اسۋبۇلاق اۋىلىنداعى مەكتەپ جوندەلدى.


ەكىنشى باعىت – «جەكە كاسىپكەرلەر باستاماسىن قولداۋ جانە تىرەك اۋىلدارىن كەشەندى دامىتۋ جولىمەن كاسىپكەرلىك ارقىلى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ». جالپى سومماسى 201 ملن. تەڭگەگە 28 جوبا ىسكە اسىرىلدى: 4 جوبا ءسۇت-تاۋارلى فەرماسىن اشۋ بويىنشا، 3 جوبا ءسۇت جيناۋ پۋنكتىن اشۋ  بويىنشا، 2 جوبا سەرۆيستىك قىزمەتكە باعىتتالعان، 15 جوبا مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا جانە 1 جوبا كوكونىس شارۋاشىلىعىن دامىتۋ بويىنشا.


ءۇشىنشى باعىت – «جۇمىس بەرۋشىنىڭ شىنايى سۇرانىسىن ەسكەرە وتىرىپ، وقىتۋ جانە جۇمىسقا ورنالاسۋى مەن قونىس اۋىستىرۋىنا ىقپال جاساۋ».


2015 جىل ءبىزدىڭ اۋداننىڭ مادەنيەت سالاسى ءۇشىن وتە ءساتتى جىل بولدى. اعىمداعى جىلدىڭ مەرەيتوي كۇندەرىنە ارنالعان شارالار جوسپارعا سايكەس وتكىزىلەدى. ءبىزدىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمداردىڭ جەتىستىكتەرىن اتاپ وتكىم كەلەدى:


وبلىس اكىمىنىڭ جۇلدەسى ءۇشىن وتكىزىلگەن ءحىح حالىقتىق ويىنداردا كيىز ءۇي بايقاۋىنان ۇلان اۋدانى باس جۇلدەگە يە بولدى. 6 شىلدەدە  استانا كۇنى قۇرمەتىنە «بەسكول» فولكلورلىق ءانسامبلى استانا قالاسىندا وتكەن رەسپۋبليكالىق  بايقاۋدا ءوز ونەرىن كورسەتىپ، باس جۇلدەگە يە بولدى. 20 شىلدەدە رەسپۋبليكالىق اقىندار ايتىسى وتكىزىلدى. 11 قىركۇيەكتە ءبىزدىڭ اۋدان «تۋعان ەل – التىن بەسىگىم» اكسياسى اياسىندا وبلىس ورتالىعىن قالا كۇنىمەن قۇتتىقتاۋ قۇرمەتىنە يە بولدى، 16 قىركۇيەكتە قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى قۇرمەتىنە قازاقستان ەسترادا جۇلدىزدارىنىڭ قاتىسۋىمەن كونسەرت وتكىزىلدى.


ۇلان اۋدانىندا 224 سپورتتىق جابدىقتار بار، ونىڭ ىشىندە: 32 فۋتبول الاڭدارى، 35 باسكەتبول، ۆولەيبول الاڭشالارى، 11  حوككەي كوروبكالارى، 4 سپورتتىق كەشەندەر،  28 سپورت زالدارى، 12 اتىس ءتيرى، 99 جازىقتىق جابدىقتارى، 4  جاساندى توسەممەن  ستاديون.


اۋداندا سپورتتىق 20 ءتۇرى دامىعان. ونىڭ ىشىندە سپورتتىڭ 7 تۇرىنەن («قازاقشا كۇرەس»، توعىزقۇمالاق، قول كۇرەسى، شايبالى حوككەي، فۋتبول، ۆولەيبول، كوكپار) ءبىزدىڭ سپورتشىلارىمىز وبلىستىڭ قۇراما كومانداسىنىڭ قۇرامىنا ەنگىزىلگەن.


ولار وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق، ازيالىق جانە دۇنيەجۇزىلىك چەمپيوناتتارىنىڭ جەڭىمپازدارى مەن جۇلدەگەرلەرى.


تۇرعىلىقتى جەردە دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورتپەن شۇعىلدانۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ ماقساتىندا اۋداندا 214 سەكسيا قۇرىلىپ جۇمىس ىستەۋدە، وندا   2524 بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر شىنىعۋدا.


اۋداندا 65 دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ۇجىمدارى جۇمىس ىستەيدى. جاپپاي سپورتپەن 11650 ادام قامتىلعان. بۇل اۋدان حالقى سانىنىڭ –28،8%-ى.


2015 جىلدىڭ 16 مامىرىندا وسكەمەن قالاسىندا وتكەن ءبىلىم قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءىىى سپارتاكياداسىندا ۇلان اۋدانى مۇعالىمدەرىنىڭ قۇراما كومانداسى وبلىس ورتالىعىنىڭ مىقتى كومانداسىن عانا الدىنا ءتۇسىرىپ، ءىى ورىنعا يە بولدى.


2015 جىلدىڭ 10 ماۋسىمىنان 16 ماۋسىمىنا دەيىنگى ارالىقتا قۇراما كوماندا قازاق حاندىعىنىڭ 550-جىلدىعىنا ارنالعان شىعىس قازاقستان وبلىسى اكىمىنىڭ جۇلدەسى ءۇشىن وتكەن ءحىح حالىقتىق سپورت ويىندارىنا قاتىسىپ، ۇلان اۋدانى 14 اۋداننىڭ ىشىندە ءىى جۇلدەلى ورىنعا يە بولدى.


  داۋلەت باتىربايەۆ،  ۇلان اۋدانىنىڭ اكىمى. شقو



 


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار