بيىل الاكولگە ميلليونعا جۋىق تۋريست كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە

Dalanews 02 ماۋ. 2021 09:32 1136

الەمدە دامۋى جاعىنان دەس بەرمەي كەلە جاتقان اۋقىمى كەڭ سالانىڭ ءبىرى – تۋريزم. الاكول اۋدانى وسى سالانى قالىپتاستىرۋعا جانە دامىتۋعا گەوگرافيالىق كارتاسى دا، ورنالاسۋ اۋماعى دا، تابيعاتى دا ساي كەلەدى. ارىسى مۇنايمەن، قۇمدى دالامەن ساباقتاساتىن، بەرىسى ارقا، التاي، الاتاۋ، تارباعاتاي تاۋلارىمەن شەكتەسەتىن ەلدىڭ ورتالىعى دا، سولتۇستىگى دە ەڭ كەرەمەت بايلىققا تولى. ورماندى القاپتاردى دا كەزدەستىرۋگە بولادى. ايدىندى كول مەن وزەڭى، ءمولدىر بۇلاعى تولاستامايتىن، تابيعاتىمەن ەرەكەشە. جالپى، الاكول رەسپۋبليكامىزداعى تۇيىقتالعان كولدەردىڭ ىشىندەگى سۋى تەرەڭ جالعىز كول. الماتى مەن شىعىس قازاقستان وبلىستارىنىڭ شەگىندە ورنالاسقان الاكول سولتۇستىك شىعىسىندا بالقاش-الاكول ويپاتىنداعى جوڭعار الاتاۋىنىڭ شىعىس جوتالارى مەن تارباعاتاي جوتالارىنىڭ اراسىندا جاتىر. كوركى كوز تارتار ايماق جانعا جايلى، دەمالىسقا تاپتىرماس جەر. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءوزىنىڭ «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىندا دا وتاندىق تۋريزم سالاسىن دامىتۋ تۋرالى كەڭىنەن توقتالىپ وتكەن بولاتىن. وسى رەتتە، الاكول اۋدانىندا اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە نىساندار سانى 2015 جىلمەن سالىستىرعاندا 2،5 ەسەگە وسكەن. وتكەن جىلى 15 تۋريستىك نىسان قولدانىسقا بەرىلىپ، قۇنى 2 ملرد 646 ملن تەڭگەنى قۇراعان. الەمدىك ىندەتتىڭ سالدارىنان ەلدەگى توتەنشە جاعدايدىڭ ورىن الۋى، وڭىردە كارانتيندىك رەجيمنىڭ ورناۋى ءبىراز جوسپارعا كەدەرگى كەلتىرگەنى بەلگىلى. ءبىراق بۇل جاعداي الاكولگە كەلەتىندەردىڭ سانىن ازايتا قويماسى انىق. ويتكەنى، الاكولدىڭ تۋريستىك الەۋەتىن كوتەرۋ ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان، وبلىستىق اكىمدىك تاراپىنان كوپ قولداۋ كورسەتىلۋدە.
جالپى، اقشي تۋريستىك ايماعىندا 264 دەمالىس ايماقتارى بار. بىلتىرعى جىلى كول جاعالاۋىنا 798 مىڭ 462 ادام كەلگەن. ولارعا 4 ملرد 790 ملن تەڭگەنىڭ قىزمەتى كورسەتىلگەن. ال، بيىلعى جىلى الاكول كولىنە جازعى شومىلۋ ماۋسىمىندا 878 مىڭ 325 دەمالۋشىلارعا، 5 ملدر 269 ملن تەڭگەنىڭ قىزمەتى كورسەتىلەدى دەپ جوسپارلانۋدا. سونداي-اق، 2020 جىلى كول جاعالاۋى تازالىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن اقشي اۋىلىندا شجق «الاكول تازالىق» مكك بولىمشەسى قۇرىلىپ، 7 دانا تەحنيكالار مەن 145 دانا قوقىس جينايتىن كونتەينەرلەر ساتىپ الىنعان. بۇدان بولەك، 2019 جىلى كول جاعالاۋىن دامىتۋ بويىنشا اقشي اۋىلى الاكول كولىنىڭ سول جاق جاعالاۋىندا 4 گا جەرگە دەمالىس ساياباعىنىڭ قۇرىلىسى باستالعان بولاتىن. ال، وڭ جاق جاعالاۋىندا 2،7 گا جەردە اللەيا قۇرىلىسى اياقتالدى. كول جاعالاۋىندا 10 جەرگە قوعامدىق دارەتحانا مەن قوقىس الاڭدارىن دايىنداپ ورناتۋ جۇمىستارى جۇزەگە اسىرىلدى. وسى جىلى جەر كوميسسياسى انىقتاعان كول جاعالاۋىندا 5 جەرگە شومىلۋ الاڭدارىن ورناتۋعا 700 دانا شەزلونگتار مەن 280 دانا شاتىر ساتىپ الىندى. سونداي-اق، اقشي اۋىلىندا وبلىستىق بيۋدجەت قاراجاتىنان 168،747 مىڭ تەڭگەگە دارىگەرلىك امبۋلاتوريا سالىندى. دارىگەرلىك امبۋلاتوريادا 17 كابينەت، كۇندەلىكتى 25 ادامدى قابىلداي الادى. بۇعان قوسا، 2017 جىلدان باستاپ اقشي اۋىلىندا ۋچاسكەلىك پوليسيا پۋنكتى جۇمىس ىستەيدى. پوليسيا پۋنكتى 2 جۇمىس بولمەسىنەن جانە تۇرعىن ۇيگە ارنالعان 4 بولمەدەن تۇرادى. جالپى اۋدانى 91،3 شارشى مەتردى قۇرايدى. سونىمەن قاتار، اقشي اۋىلىندا دەمالۋشىلاردىڭ شومىلۋ قاۋىپسىزدىگىن قاداعالاۋ ماقساتىندا الماتى وبلىسى تجد وڭىرلىك قۇتقارۋ قىزمەتىنىڭ جاساعى قۇرىلعان. وندا 13 ادام جۇمىس ىستەيدى.
تۋريزم سالاسىن جەتىلدىرۋ باعىتىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى ول ساپالى جولدىڭ بولۋى. وسى باعىتتا تۋريست قاۋىمىنىڭ كولىكپەن نەمەسە اۆتوبۋس سىندى ترانسپورتتارمەن كەلەتىنىڭ ەسكەرىپ، تالدىقورعان-وسكەمەن باعىتى بويىنشا ۇزىندىعى 763 شاقىرىم جانە ءۇشارال-دوستىق جوباسى بويىنشا 184 كم جولدا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، اياقتالۋعا شاق قالدى.
بۇگىندە «ءۇشارال» جاڭا اۋەجايىندا: نۇر-سۇلتان – ءۇشارال – نۇر-سۇلتان (اپتاسىنا ءتورت رەت، «Qazaq Air» اۋە كومپانياسى)، الماتى – ءۇشارال – الماتى (كۇن سايىن، «SCAT» اۋە كومپانياسى)، «تالدىقورعان – ءۇشارال – تالدىقورعان» (كۇن سايىن، «جەتىسۋ» اۋە كومپانياسى) جۇمىس ىستەۋدە. ال، اۆياباعىت بويىنشا رەيس سانى مەن بيلەت قۇنى ءبىر جولاۋشىعا: «نۇر-سۇلتان – ءۇشارال – نۇر-سۇلتان» - 16 مىڭ تەڭگە (اۋەجاي قوساتىن 1700 تەڭگە پايىزىمەن – 17 700 تەڭگەنى)، «الماتى – ءۇشارال – الماتى» - 15 مىڭ تەڭگەنى، «تالدىقورعان – ءۇشارال – تالدىقورعان» - 8 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. اتالعان رەيستەردى سۋبسيديالاۋعا رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 431،2 ملن. تەڭگە بولىنگەن. اۋە باعىتىنان بولەك، تەمىر جول باعىتتارى دا ىسكە قوسىلعان. «الماتى – جەتىگەن – دوستىق» اپتاسىنا ءۇش رەت، «نۇر-سۇلتان – نۇرلى جول – دوستىق» اپتاسىنا ەكى رەت، «نۇر-سۇلتان –1 – دوستىق» اپتاسىنا ءتورت رەت .«الماتى – 1 – دوستىق» اپتاسىنا ءتورت رەت قاتىناسا، اۆتوبۋس باعىتى بويىنشا: «الماتى – ۇشارال-اقشي-كوكتۇما» - كۇنىنە 15 اۆتوبۋس قاتىنايدى. ايتا كەتەرلىگى، بيىل الاكولگە 1 ميللونعا جۋىق تۋريست كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. ماماندار ولارعا 5 ملرد 269 ملن تەڭگەنىڭ قىزمەتى كورسەتىلەدى دەپ بولجاۋدا.
تۋريستىك سالانىڭ دامۋى تەك ءبىر عانا تابيعات ورتاسىمەن شەكتەلمەيدى. ءوڭىردىڭ ينفراقۇرىلىمدىق سالالار بويىنشا دامىعان، مادەني وشاعى كەڭ، قوناقجايلىعى جانە كوز تارتاتىن جادىگەرلەرىمەن دە ەرەكشەلەنەدى.

قاسيەت ارستان،
الاكول اۋدانى اكىمىنىڭ
ءباسپاسوز-حاتشىسى


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار