[caption id="attachment_25573" align="aligncenter" width="683"]
يادرولىق مەديسينا ورتالىعى[/caption]
داۋ قايدان شىقتى؟
سەمەيدەگى راديولوگيالىق ورتالىقتىڭ راديويزوتوپتى دياگنوستيكا جانە تەراپيا بولىمشەسى ءالى كۇنگە ىسكە قوسىلماي تۇر. باستى سەبەپ، بەكىتىلگەن جوباعا سايكەس سۇيىق راديواكتيۆتى قالدىقتاردى جيناقتايتىن جۇيەنىڭ ورناتىلماۋىندا. باس مەردىگەر راديويزوتوپتى دياگنوستيكا جانە تەراپيا بولىمشەسىنە قۇرىلعى ورناتۋ ءۇشىن قۇرىلعىلاردى تاسىمالداۋشى «مەدتەحنيكا» كومپانياسىنا تاپسىرىس بەرگەن. ءبىراق، ولار جوباداعى قۇرىلعىلاردى ەمەس، راديولوگيالىق ورتالىقتىڭ تالابىنا سايكەس كەلمەيتىن قۇرىلعىلار ورناتقان. باس مەردىگەردىڭ پىكىرىنشە، سۇيىق راديواكتيۆتى قالدىقتاردى جيناقتاۋ جۇيەسىندە رادياسيالىق قاۋىپسىزدىك تالاپتارى ساقتالماعان. باس مەردىگەر مەن قوسالقى مەردىگەر كومپانيا اراسىنداعى ەكى جىلعا سوزىلعان سوت وتىرىستارىندا ارنايى كوميسسيالاردىڭ «قۇرىلعىنى اۋىستىرۋ كەرەك» دەگەن شەشىمدەرى قولداۋ تاپپاي كەلەدى. قالالىق سوت قوسالقى مەردىگەردىڭ تالابىن قاناعاتتاندىرىپ، قۇرىلعىلاردى وسى كۇيىندە قالدىرۋعا بولادى دەگەن شەشىم شىعارعان.
مەردىگەرلەر نەگە كەلىسپەي ءجۇر؟
ماسەلەنىڭ ءمان-جايىنا ۇڭىلسەڭىز، بۇل جاي عانا مەديسينالىق ورتالىق ەمەس، يادرولىق مەديسينالىق ورتالىق ەكەنىن بىلەسىز. مۇنداي ورتالىق ەلىمىزدە قازىرگە جوق. ەلباسىنىڭ بۇل ورتالىقتى سەمەيدەن سالۋعا تاپسىرما بەرۋى كەزىندە پوليگون اۋماعى بولعان ايماقتاعى ءتۇرلى دەرت-دەربەزگە شالدىققان تۇرعىنداردىڭ الىسقا شۇبىرماي، شەتەل اسپاي، وسى ورتالىقتا ەمدەلۋىنە جاعداي جاساۋ ەدى. زاماناۋي الدىڭعى قاتارداعى مەديسينالىق قۇرىلعىلارمەن جابدىقتالۋعا ءتيىس ورتالىقتىڭ بۇگىنگى جاعدايى كىم-كىمدى بولسا دا ويلاندىرماي تۇرمايدى. تەڭدەسى جوق جوبالار قاتارىنا كىرۋگە ءتيىس ورتالىق قاشان جۇمىس باستايتىنى بەلگىسىز. قوسالقى مەردىگەر كومپانيا وزىنە جۇكتەلگەن مىندەتتى تولىقتاي ورىنداعاندارىن ايتىپ وتىر. ءتىپتى، ولار سوتتا ءوز ىستەرىن ادال اتقارعاندارىن «دالەلدەپ»، جەڭىسكە جەتىپتى. باس مەردىگەر كومپانيا وكىلدەرى بولسا، ورتالىقتى ءدال وسى قۇرىلعىلار بويىنشا قابىلداۋ ورنى تولماس وكىنىشكە سوقتىرۋى مۇمكىن دەپ، جوبانى قابىلداۋدان باس تارتىپ كەلەدى. ەڭ باستىسى، ادام ءومىرىنىڭ قاۋىپسىزدىگى دەيدى ولار. كۇنى ەرتەڭ اتتەگەن-اي دەمەۋ ءۇشىن، ولقىلىقتىڭ ورنىن وسى كەزدە قالپىنا كەلتىرۋ كەرەك.
ماگاتە وكىلدەرى نە دەدى؟
بۇل داۋدىڭ ناقتى شەشىمىن تابۋ ءۇشىن تاپسىرىس بەرۋشى باس مەردىگەر كومپانيا بىرنەشە رەت كاسىبي مامانداردان قۇرالعان كوميسسيا شاقىرتقان. ءتىپتى، اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىگىنىڭ (ماگاتە) وكىلدەرى بار حالىقارالىق كوميسسيا مۇشەلەرى راديولوگيالىق ورتالىقتىڭ جۇمىسىمەن تانىسىپ، قۇرىلعىلاردى تالاپقا ساي اۋىستىرماسا، ورتالىقتىڭ جۇمىس باستاۋىنا بولمايدى دەپ كەسەتكەن. ودان وزگە كوميسسيالاردىڭ دا شەشىمى – ورناتىلعان سۇيىق راديواكتيۆتى قالدىقتاردى جيناقتاۋ جۇيەسىن اۋىستىرۋ. دەگەنمەن، مۇنداي شەشىم سوت وتىرىستارىندا قولداۋ تاپپاي، مەديسينالىق ورتالىقتىڭ قۇرىلىسى ءالى كۇنگە سوزىلىپ كەلەدى. ءبىزدىڭ سوت ماگاتە-نىڭ شەشىمىن ەمەس، قوسالقى مەردىگەر كومپانيا جالداعان رەسەيلىك ەكسپەرتتەردىڭ ءۋاجىن تىڭداپتى. ال باس مەردىگەر كومپانيا وكىلدەرى كۇنى ەرتەڭ اۋىر جاعداي تۋار بولسا، بۇگىن «جارامدى» دەپ باس شۇلعىعان رەسەيلىك ءارتۇرلى اگەنتتىكتەردى شاممەن ىزدەپ تاپپايسىز دەپ وتىر. ولار وزدەرىنە بولىنگەن اقشانى قالتالارىنا باسقان دا، تەكسەرۋ ناتيجەسىنە «وسى قۇرىلعىلار ارقىلى ورتالىق جۇمىسىن ويداعىداي جۇرگىزۋگە بولادى» دەگەن شەشىم شىعارىپ، ەلدەرىنە كەتكەن. ءبىزدىڭ سوت بولسا ماگاتە وكىلدەرىنىڭ شەشىمىن ەمەس، رەسەيلىك اتى-زاتى بەلگىسىز اگەنتتىك وكىلدەرىنىڭ ايتقانىنا يمانداي ۇيىپ وتىرعان كورىنەدى.
سوي قانداي تاپسىرما بەردى؟
وسى ماسەلەنى تاعى ءبىر زەرتتەپ، شەشۋ جولدارى بويىنشا ناقتى ۇسىنىس بەرۋ ءۇشىن سەمەي قالاسىنا دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيسە-مينيسترى الەكسەي سوي باستاعان ارنايى كوميسسيا كەلىپ، جۇمىس ىستەپ جاتىر. ونىڭ قۇرامىندا اتومدىق جانە ەنەرگەتيكالىق
قاداعالاۋ مەن باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ، ۇلتتىق يادرولىق ورتالىقتىڭ، يادرولىق قاۋىپسىزدىك جانە ەكولوگيا ينستيتۋتىنىڭ، اتوم ونەركاسىبىندەگى الدىڭعى قاتارلى كاسىپورىن ءۇلبى مەتاللۋرگيالىق زاۋىتىنىڭ باسشىلارى مەن وكىلدەرى بار.
– ءبىز مۇنداي كوميسسيانىڭ قۇرامىندا 2015 جىلى كەلىپ، سول كەزدە باس مەردىگەر مەن قۇرىلعىلاردى اكەلگەن مەردىگەردىڭ ءوز مىندەتتەرىن ورىنداماعاندىعىن انىقتاعانبىز. سۇيىق راديواكتيۆتى قالدىقتاردى جيناقتاۋ جۇيەسىندە رادياسيالىق قاۋىپسىزدىك تالاپتارى ساقتالماعان. ءبىز قۇرىلعىنى الىپ تاستاۋ نەمەسە وسى كۇيىندە ىسكە قوسۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋىمىز كەرەك. ءبىراق، ءقازىردىڭ وزىندە ونىڭ قاۋىپسىزدىك تالاپتارىنا ساي ەمەستىگىن كورىپ وتىرمىز، – دەدى الەكسەي سوي.
ءبىراق، ءبىزدىڭ سوت سويدىڭ ءسوزىن تىڭداي ما؟ بۇعان دەيىن دە تالاي كوميسسيا قۇرىلىپ، قانشا مارتە قۇرىلعىنى قايتا اۋىستىرۋ كەرەك دەپ تالاپ قويسا دا، قوسالقى مەردىگەر جاق ءوز پىكىرلەرىنەن قايتار ەمەس.
جاڭا مەديسينالىق ورتالىق ءبىر مەردىگەردىڭ مۇددەسى ءۇشىن ەمەس، ەل يگىلىگى ءۇشىن جۇمىس ىستەيتىندىكتەن، جوعارى سوت جەرگىلىكتى اكىمدىك، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى، باس مەردىگەر جانە باسقا وسى سالاعا قاتىستى مەملەكەتتىك ورگاندار تالاپ ەتىپ وتىرعان ءىستى ءجىتى باقىلاۋىنا الىپ، ماسەلەنى ويداعىداي شەشۋگە ءتيىس دەگەن پىكىردەمىز. بۇل تۇيتكىلدى جاعدايدى الداعى ۋاقىتتا دا ءوز نازارىمىزدا ۇستايمىز.
