«ءبىلاش داۋى». مۇحتار شاحانوۆ ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ ايتقانىنا نەگە قۇلاق اسپادى؟

Dalanews 03 تام. 2019 06:08 1455

تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا 20 جىلدان اسسا دا اعا بۋىن ءالى كۇنگە دەيىن كەڭەس زامانىندا بويعا سىڭگەن جامان ادەتتەرىنەن ارىلا الاماي كەلەدى. باتپانداپ كىرگەن دەرتتىڭ مىسقىلداپ شىعاتىنى ەسكەرسەك، اعا بۋىننىڭ جامان ادەتتەن بىردەن ايىعىپ كەتپەيتىنى بەلگىلى.

كەڭەس زامانىندا بويعا سىڭگەن ول قانداي ادەت دەپ ويلاپ وتىرعان بولارسىز؟ ايتايىق.

70 جىلى حالىقتى ەزگىدە ۇستاعان كەڭەستىك جۇيە قازاقتى بويىنداعى بەكزات بولىمىسىنان ايىرىپ، تالاي جاندى جالتاق، جالاقور، جارامساققا اينالدىرعانى جاسىرىن ەمەس.

ستاليندىك ءقۋعىن-سۇرىن كەزىندە ءسۇت بەتىندەگى قايماقتارىمىزدىڭ ۇستالىپ، اتىلىپ كەتۋىنە ارامىزدان شىققان جارامساقتار كوپ ىقپال ەتكەنى جاسىرىن ەمەس.

ۇلت مۇددەسى ءۇشىن باسىن بايگەگە تىككەندەر قىناداي قىرىلىپ، ولاردىڭ ورنىن جارمساقتار باستى. ءيا، بۇل اششى دا بوسلا شىندىق.

80 جىلداردىڭ باسىندا بەلگىلى اقىن ولجاس سۇلەيمەنوۆ ۇلت مۇددەسى جولىندا قىزمەت ەتكەن ازاماتتاردىڭ سىرتىنان قارالاۋشىلارعا قاراتىپ: «ءبىز – بيىك مىنبەلەردە ۇلت مۇددەسىن كوتەرىپ جۇرگەن جانداردى قورعاماساق تا، ولار جايىندا جايىندا جامان ءسوز ايتپاي ۇندەمەي قالايىقشى، ەڭ قۇرماعاندا قولىمىزدان ۇندەمەۋ كەلەتىن شىعار...» دەپ ايتقان ەدى. ءيا، ۋاقىتىندا ۇندەمەي قالۋ دا بەكزاتتىق بولىمىسقا جاتادى.

ءقازىر قىتايداعى قازاقتاردىڭ مۇددەسىن قورعاپ جۇرگەن، قۇقىق قورعاۋشى سەرىكجان ءبىلاشقا قاتىستى داۋدىڭ قىزۋ بەت قاراتپاي تۇر. ءبىراز جۇرت ءبىلاشتى قولداسا ەكىنشى توبى ونى قارالاپ الەك. بۇل جەردە قايسى ءبىر توپتىڭ سويىلىن سوعايىق دەپ تۇرعان جايىمىز جوق.

ءبىزدى قينايتىنى وسى بىتپەس داۋعا مۇحتار شاحانوۆتىڭ ارالاسقانى جانىمىزعا باتادى. مۇحاڭنىڭ قوعامدىق-ساياسي ومىردە ءوز ورىنى، ءوزىنىڭ كوتەرگەن تاقىرىبى، كەرەك دەسەڭىز ءوز «شىندىعى» بار ەكەنىن بىلەمىز.

ءدال وسى جولى شاحانوۆ قالامداس ارىپتەسى ولجاس سۇلەيمنوۆتىڭ ايتقان سوزىنە قۇلاق اسىپ، ءبىلاش داۋىنا ارالاسپاي ۇندەمەي قالۋى كەرەك ەدى. ول ءۇشىن شاحانوۆتى ەشكىم جازعىرماس ەدى. ءسىز قالاي ويلايسىز، اعايىن؟!

نۇرلان جۇماحان

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار