ق ر ۇلتتىق بانكى باستى ماكروەكونوميكالىق فاكتورلاردى ساراپتايتىن مامىرداعى اقشا-كرەديت ساياساتى تۋرالى بايانداماسىن جاريالادى. ونىڭ ەگجەي-تەگجەيىمەن Dalanews.kz سايتىنان تانىسىپ، بىلە وتىرىڭىزدار.
اتالعان قۇجاتقا سۇيەنسەك، اقشا نارىعىنىڭ مولشەرلەمەلەرى بازالىق مولشەرلەمەنىڭ ديناميكاسىنا سايكەس قالىپتاسىپ، ءدالىز شەگىندە ساقتالدى. دەپوزيتتىك مولشەرلەمەلەردىڭ ديناميكاسى بازالىق مولشەرلەمەدەگى وزگەرىستەردىڭ اسەرىن سيپاتتايدى، بۇل ورايدا كورپوراتيۆتىك سالىمدار بويىنشا مولشەرلەمەلەردىڭ بەيىمدەلۋى جەدەل جۇزەگە استى.
ناقتى سيفرلارعا كەلەتىن بولساق، 2025 جىلعى ءساۋىردىڭ سوڭىنداعى جاعداي بويىنشا دەپوزيتتىك ۇيىمدارداعى دەپوزيتتەر جىلدىق ماندە 20،5%-عا ۇلعايدى. وسىمگە نەگىزگى سالىمدى ۇلتتىق ۆاليۋتاداعى دەپوزيتتەر (جىلىنا +19،9% ەنگىزدى، بۇل تەڭگەدەگى دەپوزيتتەر مەن ۆاليۋتالىق سالىمدار اراسىنداعى پايىزدىق مولشەرلەمەلەردىڭ ەلەۋلى ديففەرەنسيالى اياسىندا ولاردىڭ تارتىمدىلىعى ساقتالعانىن كورسەتەدى. سونىمەن قاتار، شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى دەپوزيتتەر كولەمى جىل بويىندا 22،6%-عا ءوستى. بۇل ءوسىم كوبىنە ايىرباس باعامىنىڭ قايتا باعالانۋ اسەرىمەن، ال از دارەجەدە – جاڭا قاراجات اعىنىمەن بايلانىستى.
بازالىق مولشەرلەمەنىڭ ءوسۋى دەپوزيتتەر، اسىرەسە تەڭگەدەگى كورپوراتيۆتىك سالىمدار، بويىنشا پايىزدىق مولشەرلەمەلەردىڭ ۇلعايۋىنا اكەلدى (2025 جىلعى قاڭتارداعى 14،1%- دان ساۋىردە 15،4%-عا دەيىن). جەكە تۇلعالاردىڭ سالىمدارى بويىنشا مولشەرلەمەلەر ءبىرشاما قالىپتى قارقىنمەن – 0،5 پ.ت. ءوسىپ، 14،0%-دى قۇرادى.
"بانك سەكتورىنداعى دەپوزيتتەر تەڭگەلىك سالىمداردىڭ ءوسۋى جانە شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى سالىمداردىڭ باعامدىق قايتا باعالانۋى اياسىندا ءوستى. كورپوراتيۆتىك كرەديتتەۋ قۇنى، نەگىزىنەن، بازالىق مولشەرلەمەنىڭ سەرپىنىنە سايكەس قالىپتاستى، ال تۇتىنۋشىلىق كرەديتتەر بويىنشا مولشەرلەمەلەر ءبولىپ تولەۋ ۇلەسىنىڭ ىقپالىمەن قالىپتاسۋىن جالعاستىردى. يپوتەكالىق مولشەرلەمەلەردە ايتارلىقتاي وزگەرىس بايقالمادى. كرەديتتەۋدىڭ جالپى ءوسۋ قارقىنى جوعارى دەڭگەيدە ساقتالدى. اقشا ماسساسىنىڭ ءوسۋى نەسيە بەرۋ ارناسى مەن سىرتقى اكتيۆتەردىڭ ۇلعايۋى ەسەبىنەن قامتاماسىز ەتىلدى"، دەلىنگەن ۇلتتىق بانك بايانداماسىندا.
ۇلتتىق ۆاليۋتاداعى بيزنەس كرەديتتەرى بويىنشا ورتاشا ولشەنگەن مولشەرلەمە 2025 جىلعى قاڭتار–ءساۋىر ارالىعىندا اعىمداعى جىلعى ناۋرىزدا بازالىق مولشەرلەمەنىڭ ءوسۋى اياسىندا 0،3 پ.ت. ارتتى.
"ءىرى جانە ورتا كاسىپورىندارعا بەرىلەتىن كرەديتتەر بويىنشا مولشەرلەمەلەر بازالىق مولشەرلەمەنىڭ كوتەرىلۋىنە ايقىنىراق اسەر ەتىپ، تيىسىنشە 1،1 پ.ت. جانە 1،3 پ.ت. ءوستى، شاعىن بيزنەسكە بەرىلەتىن نەسيەلەر بويىنشا مولشەرلەمەلەردىڭ ءوسۋى ونشا ايقىن بولمادى (0،4 پ.ت.). جەكە كرەديتتىك مولشەرلەمەلەر ءىس جۇزىندە بۇرىنعى دەڭگەيدە قالدى"، دەلىنگەن قۇجاتتا.
تۇتىنۋشىلىق كرەديتتەر بويىنشا مولشەرلەمەلەر تۇتىنۋشىلىق قارىزداردىڭ جالپى كولەمىندەگى ءبولىپ تولەۋ ۇلەسىنىڭ وزگەرۋىنە قاراي قالىپتاسۋىن جالعاستىرۋدا. 2025 جىلى اقپان–ءساۋىر ايلارىندا تۇتىنۋشىلىق كرەديتتەر بويىنشا مولشەرلەمە 19–21% ارالىعىندا بولدى. يپوتەكالىق مولشەرلەمەلەر دە ايتارلىقتاي وزگەرگەن جوق، 10–11% دەڭگەيىندە ساقتالۋدا.
2025 جىلعى ساۋىردە بانكتەردىڭ نەسيەلىك پورتفەلى حالىق پەن بيزنەستى نەسيەلەندىرۋدىڭ جالعاسقان ءوسۋى ناتيجەسىندە جىلدىق ەسەپتە 20،4 %-عا ارتتى.
"حالىقتىڭ نەسيەگە دەگەن سۇرانىسى ءالى دە جوعارى دەڭگەيدە ساقتالىپ وتىر. تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەر ءوسىمىنىڭ باياۋلاۋىنا قاراماستان 2025 جىلعى ساۋىردە حالىققا بەرىلگەن نەسيەلەر جىلدىق ەسەپتە 22،4%-عا ءوستى. 2025 جىلعى ساۋىردە يپوتەكالىق پورتفەلدىڭ جىلدىق ءوسىمى 12،7% بولدى. 2025 جىلعى ناۋرىزدا "ناۋرىز" باعدارلاماسى اياسىندا جەڭىلدەتىلگەن يپوتەكاعا وتىنىمدەر قابىلداندى. كۇتۋلەر بويىنشا، بۇل 2025 جىلدىڭ الداعى ايلارىندا يپوتەكالىق نەسيەلەۋدىڭ وسۋىنە ىقپال ەتەدى. 2025 جىلعى ساۋىردە ءىرى جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىن نەسيەلەۋ بەلسەندىلىگى جوعارى دەڭگەيدە ساقتالدى"، - دەيدى ۇلتتىق بانك.
ەدب تاراپىنان بيزنەستى كرەديتتەۋ وسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا ەكى تاڭبالى ءوسىم قارقىنىمەن جالعاستى (جىلىنا 17،3%-عا). بۇل نەگىزىنەن ناقتى سەكتور كاسىپورىندارىنىڭ ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋى اياسىندا ءىرى جانە ورتا كاسىپورىنداردى كرەديتتەۋدىڭ جەدەلدەۋىمەن بايلانىستى. ال، ءساۋىر ايىندا شاعىن كاسىپورىنداردى نەسيەلەۋ ءبىرشاما باياۋلاپ، جىلىنا 10،4% دەڭگەيىندە قالىپتاستى. دەپوزيتتىك نارىق بەلسەندى ءوسىمدى جانە بازالىق مولشەرلەمەنىڭ وزگەرىستەرىنە سەزىمتالدىقتى كورسەتۋدە.
"ماۋسىمدىق قۇلدىراۋعا قاراماستان، ءۇي شارۋاشىلىقتارىنىڭ جيناقتاۋ دەڭگەيى ەڭ جوعارى كورسەتكشىتەرگە جۋىق شامادا ساقتالىپ وتىر. سونداي-اق، 2024 جىلدىڭ قاراشا ايىنان كەيىنگى تومەندەۋدەن سوڭ، وسى جىلدىڭ ناۋرىز–ءساۋىر ايلارىندا جيناقتاۋشى حالىقتىڭ ۇلەسى ارتقانى بايقالادى. وسىلايشا، اعىمداعى اقشا-كرەديت ساياساتىنداعى دەپوزيتتىك نارىقتىڭ ارەكەتى پايىزدىق ىنتالاندىرۋعا سەزىمتال ەكەنىن كورسەتەدى جانە ترانسميسسيالىق مەحانيزمنىڭ ءتيىمدى جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتەدى"، - دەيدى ۇلتتىق بانك ساراپشىلارى.
ۆاليۋتا باعامىنىڭ ديناميكاسى سىرتقى جانە ىشكى فاكتورلاردىڭ اسەرىنەن قالىپتاسادى. ءساۋىر ايىندا قاڭتارمەن سالىستىرعاندا تەڭگە نەگىزىنەن ىشكى فاكتورلارعا بايلانىستى 1،1%-عا نىعايدى.
ۇق جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور تاراپىنان ۆاليۋتانى ساتۋ، سونداي-اق التىن ساتىپ الۋ وپەراسيالارىن "شاعىلىستىرۋ" ءتاسىلى ارقىلى قولداۋ كورسەتتى. اقپان ايىندا شەتەل ۆاليۋتاسىنا ماۋسىمدىق سۇرانىستىڭ تومەندەۋى ماڭىزدى فاكتور بولدى. ءناۋرىز-ساۋىر ايلارىندا تەڭگەنىڭ ازداپ السىرەگەنى بايقالدى. بۇل قۇبىلىس، نەگىزىنەن، اقش-تىڭ يمپورتقا تاريف ەنگىزۋى جانە جاھاندىق ساۋدانىڭ باياۋلاۋىنا قاتىستى كۇتۋلەر اياسىندا الەمدىك مۇناي باعاسىنىڭ تومەندەۋىمەن بايلانىستى بولدى.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "ماۋسىم ايىنداعى ينفلياسيا، دوللار باعامى، بازالىق مولشەرلەمە: ساراپشىلار بولجامى قانداي" دەگەن ماتەريال جاريالانعان بولاتىن.
