ۇكىمەت باسشىسى الدىمەن كەلەس» ءجشس-نىڭ پلەنكا جانە كوشەت قوندىرۋعا ارنالعان ىدىس شىعاراتىن وندىرىستىك سەحىندا بولدى. جوبانىڭ جالپى قۇنى 150 ملن. تەڭگەنى قۇراسا، ونىڭ 23 ملن. تەڭگەسى نەسيەگە الىنعان. ىسكە قوسىلعانىنا ءبىر-اق اي بولعان سەحتا جىلىجايعا ارنالعان جابدىقتار شىعارىلادى.
«كەلەسپلاست» ج ش س ديرەكتورى ن. وماروۆ پرەمەر-پينيستردى ءوندىرىس پروسەسىمەن تانىستىرىپ، ونىمدەر سۇرىپتالىمىن – سوڭعى شىققان وڭدەۋ تەحنولوگيالارىنىڭ كومەگىمەن پايدالانىلعان ماتەريالداردان جاسالعان جىپتەر مەن پوليەتيلەندى جابىنداردى كورسەتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، شيكىزات شارۋاشىلىق سۋبەكتىلەرىنەن ساتىپ الىنادى، ال دايىن ونىمدەر اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءار ءتۇرلى سالالارىندا قولدانىلادى جانە ىشكى نارىق قاجەتتىلىكتەرىنىڭ 100 پايىز قامتيدى. بۇدان وزگە، قالدىقتار مەن پوليەتيلەندى قايتا وڭدەۋ اۋداننىڭ ەكولوگياسىنا وڭ اسەر ەتەدى.
مۇنان سوڭ، ۇكىمەت باسشىسى سارىاعاش اۋدانىندا ورنالاسقان «جاباي اتا» شارۋا قوجالىعىنا اتباسىن بۇردى. بۇل قوجالىق جابىق توپىراق جاعدايىندا ساپالى قىزاناق سورتىن جىل مەزگىلىنىڭ كۇزگى-قىسقى جانە ەرتە كوكتەمگى ۋاقىتتا زاماناۋي تەحنولوگيانى پايدالانا وتىرىپ وندىرەتىن شارۋاشىلىق بولىپ تابىلادى. 2009 جىلى قۇرىلعان قوجالىقتا بۇگىنگە 20 گەكتار سۋارمالى جەرى بار. جوبانىڭ قۇنى 1،8 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى. مۇندا جىلىنا 2250 توننا قىزاناق پەن قيار ونىمدەرى وندىرىلەدى. وندىرىلگەن ءونىمنىڭ 60 پايىزى ىشكى نارىقتى قامتىسا، 40 پايىزى رەسەي فەدەراسياسىنا ەكسپورتتالادى.
بۇگىندە وبلىستاعى جىلىجايدىڭ جالپى كولەمى 1 325 گەكتاردى قۇرايدى. ونىڭ 95،5 گەكتارى ونەركاسىپتىك، 1229،1 گەكتارى فەرمەرلىك جىلىجاي سانالادى. قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدەگى بارلىق جىلىجايلاردىڭ 80 پايىزى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا تيەسىلى. 2017 جىلى وڭىردە 201،7 گەكتار جاڭا جىلىجاي پايدالانۋعا بەرىلسە، ونىڭ 72 گەكتارى سارىاعاش اۋدانىندا ورنالاسقان. وتكەن جىلى وڭىردەگى جىلىجايلاردان 174 مىڭ توننا كوكونىس ونىمدەرى الىنعان. ياعني بىلتىر 104،4 مىڭ توننا قيار، 69،6 مىڭ توننا قىزاناق وندىرىلگەن. بيىل وبلىستا جالپى اۋدانى 214 گەكتار بولاتىن جاڭا جىلىجاي كەشەندەرىن پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانىپ وتىر.
سارىاعاش اۋدانىنداعى كاسىپورىنداردى تەكسەرۋ بارىسىندا ق ر پرەمەر-مينيسترى باقىتجان ساعىنتايەۆقا پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ اياسىندا قابىلدانعان شارالار تۋرالى باياندادى. ەلباسىنىڭ سوڭعى بەس جىل ىشىندە اگروونەركاسىپ كەشەنىندەگى ەڭبەك ونىمدىلىگىن جانە وڭدەلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ ەكسپورتىن كەم دەگەندە 2،5 ەسەگە ارتتىرۋ تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىندا جۇمىس ەسەلەي ءتۇسۋدى ەسكەرتتى.
ۇكىمەت باسى ساپار بارىسىندا «سارىاعاش جەر سىيى» ءجشس-نىڭ تۇقىمباعىنا ايالدادى. شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى تاناباي شىنتاسوۆ باقىتجان ساعىنتايەۆقا سۋارمالى ەگىنشىلىكتە جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ قولدانىلۋى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەردى. 2002 جىلى قۇرىلعان بۇل شارۋاشىلىقتاعى سۋارمالى جەر كولەمى 96،5 گەكتاردى قۇرايدى. مۇندا بۇگىندە 200 مىڭ دانا جەمىس پەن 700 مىڭ دانا ءجۇزىم كوشەتى جانە ەليتالىق دەكوراتيۆتىك اعاش كوشەتتەرى وسىرىلۋدە. وندىرىلگەن ءونىمنىڭ 60 پايىزى ىشكى نارىقتى قامتىسا، 40 پايىزى قىرعىزستان جانە وزبەكستان رەسپۋبليكالارىنا ەكسپورتتالۋدا. جىلىنا 100 ملن تەڭگەگىنىڭ ءونىمىن وندىرەتىن قوجالىقتا 48 ادام جۇمىسپەن قامتىلعان.
ق ر پرەمەر-مينيسترى باقىتجان ساعىنتايەۆ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا «سارىاعاش جەر سىيى» كوشەتتەردى ءوسىرۋ ءتالىمباعىن ارالاعاننان كەيىن اوك دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى مەن پرەزيدەنتتىڭ «شاعىن نەسيە بەرۋدى كوبەيتۋ» ءتورتىنشى الەۋمەتتىك باستاماسىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرمەن كەزدەسۋ وتكىزدى.
كەزدەسۋ بارىسىندا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلاندى. اتاپ ايتقاندا، ەكسپورتتىق الەۋەت، سۋبسيديالاۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وڭدەۋگە ينۆەستيسيالار تارتۋ، اوك-تى تەحنولوگيالىق جاڭعىرتۋ، ەتتى مال شارۋاشىلىعى مەن وسىمدىك شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماسەلەلەرى قارالدى.
ق ر پرەمەر-مينيسترى باقىتجان ساعىنتايەۆ قازاقستاننىڭ اگروونەركاسىپتىك كەشەنى پەرسپەكتيۆالىق بولاشاققا يە ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ەلىمىز كوپتەگەن پوزيسيالار بويىنشا الەمدەگى اگرارلىق ەكسپورتتىق ونىمدەر شىعاراتىن ءىرى وندىرۋشىلەردىڭ ءبىرى بولا الادى. وسى ماقساتتا ۇكىمەت بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلداپ جاتىر. اوك دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى جۇزەگە اسىرىلىپ، ۆەتەريناريالىق قىزمەتتىڭ باعىنىشتىلىعىن قالپىنا كەلتىرۋدى، بيزنەستىڭ عىلىمي زەرتتەۋلەرگە قاتىسۋىن ىنتالاندىرۋدى، ءونىم دايىنداۋ ۇيىمدارىن سۋبسيديالاۋدى قاراستىراتىن زاڭ جوباسى ۇسىنىلدى. قازىرگى تاڭدا ەكسپورتقا باعدارلانعان كاسىپورىنداردىڭ پايداسى ءۇشىن سۋبسيديالاۋ ساياساتى قايتا قارالۋ ۇستىندە.
پرەزيدەنتتىڭ «شاعىن نەسيە بەرۋدى كوبەيتۋ» اتتى ءتورتىنشى الەۋمەتتىك باستاماسى اياسىندا اگرارلىق قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىلۋدا. شاعىن نەسيە بەرۋدى قارجىلاندىرۋعا 20 ملرد تەڭگە باعىتتالدى. بۇل ءوز بيزنەسىن باستاۋدى كوزدەپ جۇرگەن ازاماتتارعا ۇسىنىلاتىن ۇلكەن قولداۋ بولماق.
اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءبىرىنشى ۆيسە-مينيسترى ا. ەۆنييەۆ پرەزيدەنتتىڭ «ءتورتىنشى ونەركاسىپتىك ريەۆوليۋسيا جاعدايىنداعى دامۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرى» جولداۋى مەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ «شاعىن نەسيە بەرۋدى كوبەيتۋ» ءتورتىنشى الەۋمەتتىك باستاماسىن ىسكە اسىرۋ بارىسى مەن فەرمەرلەردىڭ مۇمكىندىكتەرى تۋرالى باياندادى.
سونداي-اق، تالقىلاۋ بارىسىندا «ورداباسى قۇس» ج ش س ديرەكتورى م. تاعايەۆ، «سارىاعاش جەر سىيى» ج ش س ديرەكتورى ت. شىڭتاسوۆ، «نۇرالى جول» شارۋا قوجالىعىنىڭ ءتوراعاسى ە. ەرالييەۆ، جىلىجايلار قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى م. سنابايەۆ ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.
كەزدەسۋ بارىسىندا ايتىلعان ۇسىنىستاردى اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن ءتيىستى مەملەكەتتىك ورگاندار ەگجەي-تەگجەيلى قاراستىراتىن بولادى.
مۇنان سوڭ، ۇكىمەت باسشىسى «جىبەك جولى» كەدەن بەكەتىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. بەكەت كۇنىنە 25 مىڭعا جۋىق جولاۋشى مەن 100-گە جۋىق ترانسپورتتى وتكىزۋگە قاۋقارلى. كەدەن بەكەتىندە كەلۋشىلەر ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان. وبلىس ورتالىعىنان 105 شاقىرىم قاشىقتىقتا ورنالاسقان بەكەتتە بۇگىندە 65 ادام جۇمىس ىستەيدى.
وقو اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
https://dalanews.kz/34777
