باعدات مۋسين جانە قىزمەتتەردى اۆتوماتتاندىرۋ: قازاقستاننىڭ سيفرلىق داۋىرگە قارىشتى قادامى

Dalanews 25 جەل. 2024 17:12 395

باعدات مۋسين – قازاقستانداعى ەڭ تانىمال ءارى وزىق ويلى شەنەۋنىكتەردىڭ ءبىرى. ونىڭ كاسىبيلىگى، يننوۆاسيالارعا ۇمتىلىسى جانە ناتيجەگە باعىتتالعان قىزمەتى ەلدىڭ سيفرلىق ەكوجۇيەسىن تۇبەگەيلى وزگەرتىپ، قازاقستاندى سيفرلاندىرۋ سالاسىندا الەمدىك كوشباسشىلار قاتارىنا شىعاردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

شەنەۋنىك سيفرلىق دامۋ، يننوۆاسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالعان ساتتەن باستاپ، قازاقستاندى ورتالىق ازيانىڭ سيفرلىق حابىنا اينالدىرۋدى ماقسات ەتتى. ونىڭ نەگىزگى باعىتى ازاماتتار مەن مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار اراسىنداعى ءوزارا ارەكەتتەستىكتى جەڭىلدەتۋگە، بيۋروكراتيامەن كۇرەسۋگە جانە ينتەرنەت ارقىلى نەگىزگى قىزمەتتەردى قولجەتىمدى ەتۋگە باعىتتالدى.

ونىڭ تاسىلدەرى مىنا قادامداردى قامتيدى:

1. ەلەكتروندى ۇكىمەتكە (eGov) تولىق كوشۋ

وسىلايشا مەملەكەتتىك قىزمەتتەردىڭ 90%-دان استامى ونلاين رەجيمدە قولجەتىمدى بولىپ، ۇدەرىستەردىڭ اشىقتىعى ارتىپ،  سىبايلاس جەمقورلىق ءقاۋپى ازايدى.

2. Big Data ينتەگراسياسى

مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردىڭ جۇمىسىن وڭتايلاندىرۋ مەن بولجامداۋ ءۇشىن دەرەكتەردى ينتەللەكتۋالدى تالداۋ جۇيەلەرى ەنگىزىلدى.

3. نەگىزگى ۇدەرىستەردى اۆتوماتتاندىرۋ

مىسالى، ينجەنەرلىك جەلىلەرگە قوسىلۋعا تەحنيكالىق شارتتاردى بەرۋ جۇيەسىن سيفرلاندىرۋ نەمەسە قالا قۇرىلىسى كاداسترى جۇيەسىن اۆتوماتتاندىرۋ جۇزەگە اسىرىلدى.

“قازاقتەلەكومدى” جاڭعىرتۋداعى ورنى

سيفرلاندىرۋدىڭ كوشباسشىسى رەتىندە باعدات مۋسين بايلانىس ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋداردى. قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى بايلانىس وپەراتورى “قازاقتەلەكوم” سيفرلىق كۇن ءتارتىبىن ىسكە اسىرۋدىڭ باستى قۇرالىنا اينالدى.

ونىڭ باستاماسىمەن تەلەكوممۋنيكاسيا ينفراقۇرىلىمى دامىدى. وپتيكالىق تالشىق تەحنولوگياسىنا كوشۋ ارقىلى جەلىلەر جاڭعىرتىلىپ، شالعاي وڭىرلەردە جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەت قامتاماسىز ەتىلدى.

ينتەرنەت قولجەتىمدى بولا باستادى

ۇلتتىق باعدارلامالار اياسىندا ونىڭ كۇش-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا 2 ميلليوننان استام قازاقستاندىق اۋىلدىق ايماقتاردا جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەتكە قوسىلدى.

سيفرلىق ەكوجۇيە جەڭىلدەدى

“قازاقتەلەكوم” ارقىلى بيزنەسكە ارنالعان بۇلتتى شەشىمدەر مەن مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى پورتالدار مەن ءموبيلدى قوسىمشالار ارقىلى الۋ مۇمكىندىگى ەنگىزىلدى.

سيفرلاندىرۋ – ۇلتتىق باسىمدىق

باعدات ءمۋسيننىڭ باسشىلىعىمەن قازاقستان حالىقارالىق رەيتينگتەردە كوش باستادى.  2024 جىلى ەلىمىز بۇۇ-نىڭ ونلاين قىزمەتتەر يندەكسى (Online Service Index) بويىنشا الەمدەگى ۇزدىك 10 مەملەكەتتىڭ قاتارىنا ەندى. بۇل بارلىق دەڭگەيدە سيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ مەن ۇدەرىستەردى اۆتوماتتاندىرۋدىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى.

نەگىزگى باستامالارى:

  • “سيفرلى قازاقستان” باعدارلاماسى

بۇل باعدارلاما ەلدىڭ جاھاندىق سيفرلىق كەڭىستىكتەگى باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.

  • مەملەكەتتىك جانە كوممەرسيالىق قىزمەتتەردى الۋ ءۇشىن “ءبىر تەرەزە” جۇيەلەرى
  • جاساندى ينتەللەكت پەن بلوكچەين شەشىمدەرىن دامىتۋ

ءمۋسيننىڭ الداعى ماقساتى

باعدات مۋسين قازاقستاننىڭ سيفرلىق جاڭعىرۋىنىڭ سەبەپكەرىنە اينالدى. ونىڭ ءتاسىلىنىڭ نەگىزى – سيفرلاندىرۋ تەك تەحنولوگيا ەنگىزۋ عانا ەمەس، ويلاۋ جۇيەسىن وزگەرتۋ، ازاماتتاردىڭ ءومىرىن جەڭىلدەتۋ جانە اشىق مەملەكەت قۇرۋ ەكەندىگىن تۇسىنۋدە.

ونىڭ ماقساتى– قازاقستاندى ورتالىق ازيا مەن الەمنىڭ جاڭا ستاندارتتارىن بەلگىلەيتىن جاھاندىق سيفرلى ويىنشىعا اينالدىرۋ. باعدات ءمۋسيننىڭ تاباندىلىعىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان تەحنولوگيالاردىڭ كومەگىمەن حالىقتىڭ ءومىرىن جاقسارتىپ، ەكونوميكانى دامىتۋعا جانە حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا بولاتىنىن دالەلدەدى. 


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار