قۇرمەتتى قازاق اعايىندار!
ءبىز ءتۇرلى ەلدەردەگى ونداعان پىكىرلەس ەرىكتىلەردىڭ كومەگىمەن ەلدىڭ بىرنەشە قالالارىنان، ءتۇرلى جاستاعى جانە الەۋمەتتىك مارتەبەدەگى ءازىربايجاننىڭ قاراپايىم ازاماتتارىنان قۇرالعان باستاماشىل توپپىز.
سوڭعى بىرنەشە اپتادا ءبىز ءوز وتانىمىزدى فرانسيا سەناتى مۇشەلەرىنىڭ بىزگە قارسى ەنگىزگىسى كەلەتىن ەكونوميكالىق سانكسيالارىنان قۇتقارۋعا تىرىسۋدامىز.
اتالعان ماسەلەنى كوتەرە وتىرىپ، بيىلعى جىلى ەۋروپادا سانكسيالار ەنگىزۋ ماسەلەسى تەك ءازىربايجانعا عانا ەمەس، قازاقستانعا دا قاتىستى تالقىلانعانىن بايقاپ وتىرمىز. اقپان ايىندا ۇلىبريتانيا پارلامەنتىندە ءتىپتى وسى ماسەلە بويىنشا تىڭداۋلار ءوتتى.
قاتىسۋشىلاردىڭ ءبىرى بريتاندىق سىرتقى ىستەر مينيسترىنە جۇگىنىپ، سانكسيالار اياسىندا:
«ماسەلە تەك رەسەي تۋرالى ەمەس. قازاقستان مەن ءازىربايجان سياقتى يۋريسديكسيالار ءپۋتيننىڭ قولداۋىنا، ونىڭ باستامالارىنا قاتىسادى. (ۇلىبريتانيا ءسىم باسشىسى) وسى يۋريسديكسيالاردىڭ وكىلدەرىنە قارسى سانكسيالار ەنگىزۋ ءۇشىن قانداي دا ءبىر ارەكەت ىسكە اسىرىلىپ جاتىر ما؟»، – دەپ مالىمدەدى.
سونىمەن قاتار، Chatham House بريتاندىق تالداۋ ورتالىعى قازاقستان تۋرالى بىلاي دەپ جازدى: «سانكسيالاردىڭ ەكى ءتۇرى قولدانىلۋى مۇمكىن: ەو ادام قۇقىقتارى سالاسىنداعى جاھاندىق سانكسيالار جانە ەو-نىڭ جاھاندىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى سانكسيالارى».
رەسەي مىسالىندا كورىپ وتىرعانىمىزداي، ەلگە قارسى سانكسيالار ەنگىزۋ تەك ءىرى ماگناتتار مەن شەنەۋنىكتەرگە عانا ەمەس، قاراپايىم ادامدارعا دا كەرى اسەر ەتەدى.
ءبىزدىڭ سىزدەرگە جۇگىنۋىمىزدىڭ تاعى ءبىر سەبەبى - سانكسيالاردىڭ جالپى ءقاۋپى
تاعى ءبىر سەبەپ – ءبىز شىنىمەن دە جاقىن تۋىسقان حالىقتارمىز، ءبىراق وكىنىشكە قاراي، بۇل تۋرالى سيرەك ەسكە الامىز. قازاق سوزدەرىن ەستىگەندە ءبىرازىن جاقسى تۇسىنەمىز.
ءبىزدىڭ حالىقتىق ادەت-عۇرىپتارىمىز بەن داستۇرلەرىمىز ۇقساس، ەجەلگى اتا-بابالارىمىز ورتاق. ءبىز ءىس جۇزىندە كورشىمىز: تەڭىز جولىندا ءبىزدى تەك 300 شاقىرىم عانا ءبولىپ جاتىر.
وتكەن جىلدىڭ قاراشا ايىندا تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ سامميتىندە قازاقستان پرەزيدەنتى «ورتاق تامىرى مەن ورتاق تاريحى بار ەلدەرىمىزدىڭ بىرلىگىن نىعايتۋدى» اتاپ ءوتتى.
ول «بارلىق تۇركى حالىقتارى شىعۋ تاريحىمەن جانە بىرلەسكەن مۇددەلەرىمەن بايلانىستى. ءبىزدىڭ ارامىزدا ءارقاشان كەلىسىم مەن ءوزارا قولداۋ بولدى» دەگەن ەدى.
ءبىز بۇل سوزدەردىڭ شىنايىلىعىنا سەنەمىز، سوندىقتان ءبىز سىزدەردەن قولداۋ سۇرايمىز.
ەگەر تاريحتى ەسكە تۇسىرسەك، سوڭعى قازاق حانى كەنەسارىنىڭ مىسالى بىزگە ۇلگى بولۋى مۇمكىن.
سىرتتان ءوسىپ كەلە جاتقان ساياسي جانە ەكونوميكالىق قىسىمعا قارسى تۇرۋ ءۇشىن ول بارلىق ءۇش ءجۇزدىڭ قازاقتارىن بىرىكتىرىپ قانا قويماي، تۋىسقان تۇركى حالىقتارىنىڭ قولداۋىن يەلەندى.
ونىڭ جەكە اسكەرىندە باشقۇرتتار كوپ بولدى جانە كەنەسارى حيۆيندىكتەرمەن (وزبەكتەرمەن جانە تۇرىكمەندەرمەن) وداقتاستىق قارىم-قاتىناستا بولدى. ال الاتاۋ قىرعىزدارىمەن ول ورتاق جاۋلارعا قارسى بىرلەسىپ ارەكەت ەتتى.
ەندى ءبىز دە ءدال وسىلاي جاساۋعا تىرىسىپ جاتىرمىز. سوڭعى بىرنەشە اپتادا الەمنىڭ ءار تاراپىنداعى ءازىربايجانداردى قاتارىمىزعا قوستىق.
ءبىزدىڭ باستامامىزدى قولداۋ ءۇشىن ماسكەۋدە، استانادا، بىشكەكتە دياسپورا اكسيالارى ءوتتى: ءبىزدى يراندىق ءازىربايجانداردىڭ ونداعان جەدەلحات-ارنالارى قولدادى. ەندى ءبىز جالپى تۇركى ەلىنىڭ ءوزارا كومەگى مەن قولداۋىنا سەنىم ارتامىز. جانە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ءبىز وزدەرىڭىزگە جۇگىنىپ وتىرمىز،
سونىمەن، بىزگە سىزدەردەن قانداي كومەك كەرەك؟
15 قاراشادا فرانسيا سەناتىندا ءانتيازىربايجان رەزوليۋسياسى بويىنشا داۋىس بەرۋ تاعايىندالدى. پارلامەنتشىلەر ءوز ۇكىمەتتەرىن ءازىربايجاندى «سوعىس قىلمىستارى» ءۇشىن حالىقارالىق ايىپتاۋعا يتەرمەلەيتىنى انىق.
ءدال ەكى جىل بۇرىن، ەكىنشى قاراباق سوعىسى كەزىندە ءازىربايجاننىڭ 80-نەن استام قالاسى مەن اۋىلدارى زىمىرانمەن اتىلدى. 93 بەيبىت تۇرعىن قازا تاپتى، ونىڭ ىشىندە 27 ايەل مەن 12 بالا – ولاردىڭ ىشىندە 10 ايلىق، ءبىر جاستاعى جانە التى جاستاعى قىزدار قازا تاپتى.
كۇنى بۇگىنگە دەيىن فرانسيا پارلامەنتى دە، ەۋروپانىڭ باسقا ەلدەرىنىڭ پارلامەنتتەرى دە اتالعان ءولىم فاكتىلەرىنە ەشقانداي رەاكسيا تانىتپادى.
الايدا فرانسۋزدار ءبىزدى «جاپپاي قىلمىس» ءۇشىن ايىپتاۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. ءبىز بۇل ءتاسىلدى ءبىرجاقتى جانە كەمسىتۋشىلىك دەپ سانايمىز. فرانسيا وڭتۇستىك كاۆكازداعى قاقتىعىستىڭ تەك ءبىر جاعىن عانا قولدايدى دا، ەكىنشى جاعىنان ءبىزدىڭ سەزىمدەرىمىز بەن مۇددەلەرىمىزدى ەلەۋسىز قالدىرا وتىرىپ، بارلىق جاعىنان باسىپ تاستاۋعا تىرىسادى.
بۇل رەتتە فرانسۋز پارلامەنتى ۇكىمەتتەن ارمەنياعا زاماناۋي قارۋ-جاراق جەتكىزۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. ولار ەريەۆانداعى ساياسي كۇشتەردىڭ بەيبىت كەلىسىمگە كەلۋگە ءازىر وتىرعانىن ەسەپكە العىسى جوق.
وسىلايشا، فرانسۋز پارلامەنتشىلەرى كەلىسسوز پروسەسىنە كيلىگىپ، بەيبىتشىلىككە جەتۋ مۇمكىندىگىنە نۇقسان كەلتىرۋدە.
سونىمەن قاتار، سەنات ءوز ۇكىمەتىنەن بۇكىل ەۋرووداق اۋقىمىندا ءازىربايجاننان مۇناي مەن گاز ساتىپ الۋدان باس تارتۋدى تالاپ ەتەدى. ال بىزدە مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ جارتىسىنا جۋىعى ەنەرگيا تاسىمالداۋشىلاردى ساتۋدان تۇسكەن تابىسقا نەگىزدەلگەن. سانكسيالار ەنگىزىلگەن جاعدايدا بيۋدجەت قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى، زەينەتاقىسى، از قامتىلعان وتباسىلار مەن ستۋدەنتتەرگە كومەك ازاياتىنى ءمالىم.
ءبىز بۇعان جول بەرمەۋگە تىرىسىپ، 11 قازاندا Mesopinions.com اتتى جالپى فرانسۋز پەتيسيا سايتىندا ءازىربايجان حالقىنىڭ اتىنان سەنات پەن فرانسيا حالقىنا ۇندەۋ جاريالادىق. وندا ءبىز ءانتيازىربايجان رەزوليۋسياسىنىڭ جوباسىمەن كەلىسپەيتىنىمىزدى دالەلدى تۇردە ءبىلدىرىپ، ونىڭ ەلىمىزدىڭ جانە بۇكىل وڭتۇستىك كاۆكازدىڭ قاراپايىم ازاماتتارى ءۇشىن كەرى اسەرىن تۇسىندىردىك.
تەك العاشقى 18 كۇندە پەتيسيانى قولداۋعا 55.000-نان استام ادام داۋىس بەردى.
ءبىزدىڭ پايدامىزعا ونداعان بلوگەرلەر مەن قاۋىمداستىقتار الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءسوز سويلەپ، حالىقارالىق جانە فرانسۋز سايتتارىندا ماقالالار جاريالاندى.
ءبىز 15 قاراشاعا دەيىن، ياعني، سەناتتاعى داۋىس بەرۋ كۇنىنە دەيىن پەتيسيا ءۇشىن داۋىس سانىن 100.000-عا دەيىن جەتكىزۋگە جانە مەسسەدجدەرىمىزدى الەمدىك باق-تا بارىنشا تاراتۋعا تىرىسامىز.
ەگەر سەنات مۇشەلەرى ءالى دە كوپتەگەن ادامدار مەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ رەزونانسىن ەلەمەيتىن بولسا جانە ولاردىڭ ءبىرجاقتى ۇستانىمدارى مەن ءازىربايجانعا قارسى سانكسيالار سالۋ جوسپارلارىنان باس تارتپاسا، فرانسيا ازاماتتىق قوعام مەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ دەموكراتيا ءۇشىن ماڭىزدىلىعى تۋرالى ايتۋ قۇقىعىنان مورالدىك تۇرعىسىنان ايىرىلادى.
ەگەر ءبىز سەناتتىڭ ۇستانىمىنا ءىشىنارا اسەر ەتە الساق، بۇل بارلىق تۇركى حالىقتارى ءۇشىن سىرتتان قىسىم جاساۋعا قارسى تۇرۋدىڭ ەڭ قۇندى تاجىريبەسىنە اينالادى.
سونىمەن قاتار، ەگەر 15 قاراشادا ءبىز جەڭىلسەك، جوعارىدا ايتقانىمىزداي، التى اي نەمەسە ءبىر جىل ارالىعىندا سىزدەر دە وسىنداي جاعدايعا تاپ بولۋلارىڭىز مۇمكىن.
جوعارىدا ايتىلعانداردىڭ بارلىعىن ەسكەرە وتىرىپ ءبىز سىزدەردەن قولداۋ سۇرايمىز:
- بۇل ۇندەۋدى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى پاراقشالارىڭىزعا تاراتىڭىز!
- ءبىزدىڭ وتىنىشىمىزگە داۋىس بەرىڭىز!
- ءوتىنىشتىڭ استىنا ءوز پىكىرلەرىڭىزدى قالدىرىڭىز – قازاق، ورىس نەمەسە كەز كەلگەن باسقا تىلدە. بۇل ءارقايسىڭىزدىڭ ەكى-ۇش مينۋتىڭىزدى الادى.
وسىلايشا ءبىز ەۋروپاعا جالپى تۇركى بىرلىگىن كورسەتەمىز جانە العاش رەت ءوزارا كومەك كورسەتۋدىڭ ءتيىمدى مەحانيزمىن ورناتامىز، ەرتەڭ مۇنىڭ پايداسى بارىمىزگە قاجەت.
وسى سىلتەمە بويىنشا ءسىز داۋىس بەرۋگە قالاي تەز جانە وڭاي قاتىسۋعا بولاتىندىعى تۋرالى نۇسقاۋلىقپەن تانىسا الاسىز https://insanoid.com/petisiyanin-rus-dilinde-imzalanmasi/
پەتيسيا مەن باۋىرلاس قازاق حالقىنا ۇندەۋدى جاساعاندار:
1) ءاlءاkbءاrova Kubra، 52 ج. – گياندجا
2) ءاliyeva Aynur، 29 ج – گياندجا
3) Mirzءاyev Vءاzir، 29 ج – لەنكوران
4) ءاmirsultanov ءاmirsultan، 42 ج. – سۋمگايت
5) Nءاzürova Rübabءا، 58 ج – باكۋ
6) ءاliyeva Ülfءاt، 29 ج – باكۋ
7) Tağıyev Süleyman، 31 ج. – سابيراباد
8) Rءاsulova Fatimءا، 23 ج. - باكۋ
9) Ağayeva Seyidnurءا، 36 ج – سابيراباد
10) Abdullayeva Afءاt، 61 ج. – باكۋ
https://dalanews.kz/saylau/82928-el-aumagynda-toqaevty-qoldau-zhoninde