ايماعامبەتوۆ جۇمىسسىزدىق تۋرالى: "ءالى كۇنگە دەيىن تىزەسى شىققان شارالاردى قولدانۋدامىز"

كوركەم الدابەرگەنوۆا 14 قاز. 2024 12:16 2614

دەپۋتات اسحات ايماعامبەتوۆ ۇكىمەت ساعاتىندا ەلدەگى جۇمىسسىزدىق ماسەلەسىن قوزعادى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

اسحات ايماعامبەتوۆ بايانداماسىن تاكسي جۇرگىزۋشىسىمەن بولعان اڭگىمەسىنەن باستادى. 

«جۋىردا تاكسيدە كەلە جاتىپ، جۇرگىزۋشىمەن اڭگىمەلەستىم. ونىڭ ەسىمى سەرجان ەكەن. مۇنىڭ الدىندا گيدرولوگ-ينجەنەر بولىپ جۇمىس ىستەپتى. ول ءوزىنىڭ جۇمىسى تۋرالى، سۋ رەسۋرسىن باسقارۋ تۋرالى مايىن تامىزىپ اڭگىمەنى باستاپ كەتتى. ءبىر ۋاقىتتتا مەنىڭ سۇراق قوياتىنىمدى ءتۇسىندى مە، كىشىگىرىم وكىنىشپەن، «تۇسىنەسىز عوي، مەنىڭ وتباسىم بار، موينىمدا نەسيەلەرىم بار دەگەندەي، سوندىقتان ءوز ماماندىعىمدى –  گيدرولوگيا سالاسىن قانشالىقتى جاقسى كورسەم دە، ينجەنەر-گيدرولوگتىڭ جالاقىسىمەن الىسقا بارا المايسىڭ» دەپ اقتالۋعا تىرىستى. بۇل – ءبىر ادامنىڭ عانا باسىندا بار جاعداي ەمەس، بىزدەگى ەڭبەك نارىعىنداعى تۇيتكىلدى ماسەلەلەردىڭ كورىنىسى دەپ ايتار ەدىم. مەنىڭ ويىمشا، وسىندا وتىرعان ءار دەپۋتات ءالى تالاي وسىنداي مىسالداردى ايتىپ بەرە الادى. نەگە وسىنداي بىلىكتى ماماندار ءوز ماماندىقتارى بويىنشا جۇمىس ىستەمەي ءجۇر؟ ەڭبەك نارىعىنداعى ديسبالانستىڭ سەبەبى نەدە؟ نەگە ماماندار جەتكىلىكسىز» - دەدى ايماعامبەتوۆ.

دەپۋتاتتىڭ سوزىنشە، كەيبىر ماماندىقتارعا گرانت بولىنسە دە بىردە-بىر ادام ءوتىنىش بەرمەگەن. 

«تاعى ءبىر اقپارات: ءبىز ماماندار جەتىسپەيدى دەيمىز. ءبىراق گرانتتاردى يگەرۋ كەزىندە مىنانداي جايت ورىن الۋدا. گيدرومينەراسيا ماماندىعىنا بولىنگەن گرانتتارعا بىردە-بىر ادام ءوتىنىش بەرمەگەن. ياعني، كونكۋرس 0 ادامدى قۇرادى. كولىك قۇرىلىستارى بويىنشا بولىنگەن 300 گرانتتىڭ تەك 29-نا ادام قابىلداندى. ياعني، 1 گرانتقا 0،1 ادامنان كەلىپ وتىر. بۇل مىسالدار كادر تاپشىلىعى كۇردەلى ماسەلە ەكەنىن ايقىن كورسەتەدى. ياعني، پروبلەما گرانت سانىندا نە ونىڭ دۇرىس بولىنبەۋىندە عانا ەمەس، ءتىپتى ولاردى دايىندايتىن كوللەدجدەر مەن ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ بولماۋىندا  نەمەسە وقۋ ساپاسىندا ەمەس ەكەنى بارلىعىمىزعا انىق دەپ ويلايمىن»، –  دەيدى دەپۋتات.

سونداي-اق ول جۇمىسپەن قامتۋ شارالارى جەرگىلىكتى دەڭگەيدە قوعامدىق جۇمىسقا تارتۋدان، الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىن ۇسىنۋدان جانە جاستار پراكتيكاسىنان اسا الماي وتىرعانىن ايتتى.

«2008 جىلدان باستاپ جۇمىسپەن قامتۋدىڭ بەس باعدارلاماسى قابىلداندى. ياعني، ءار ەكى جىل سايىن جاڭا باعدارلاما قابىلدانىپ وتىرعان. ولار قانداي ناتيجە بەردى. ەگەر جۇمىسپەن قامتۋ شارالارى نەگىزگى قۇرالدارمەن ادىستەرمەن تالدايتىن بولساق، وندا ولار وسى جىلدار بويى كونسەپتۋالدى تۇردە ايتارلىقتاي وزگەرمەگەن. نەگىزىنەن ۋاقىتشا سيپاتتا بولعانىن بايقايمىز. باياعى جارتاس – سول جارتاس. ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن تىزەسى شىققان شارالاردى قولدانۋدامىز. جاڭا جۇيەلى شارالار از. سول باياعى ۋاقىتشا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ. وقىتۋ، شاعىن نەسيە بەرۋ جانە ت.ب. ال جەرگىلىكتى دەڭگەيدە بۇل شارالار قوعامدىق جۇمىسقا تارتۋدان، الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىن ۇسىنۋدان جانە جاستار پراكتيكاسىنان اسا الماي وتىر. وسى شارالاردىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى ەكەنىن دە زەرتتەپ جاتقان ەشكىم جوق» - دەيدى ايماعامبەتوۆ. 

دەپۋتتاتتىڭ ايتۋىنشا، ۇكىمەتتىڭ ەسەبىنەن جىل سايىن شاماماەن 900 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاسادى. 

«ەندى مىنا ساندى قاراساق. ۇكىمەتتىڭ ەسەبىنەن جىل سايىن شاماماەن 900 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاسادى ەكەن. سوندا جىل سايىن 1 ملن-عا جۋىق ادام جۇمىسقا ورنالاسسا، جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى نەگە وزگەرىسسىز قالىپ وتىر دەگەن سۇراق بارلىعىمىزدى مازالايدى. ەڭ قىزىعى، سوڭعى ون جىلدا جۇمىسسىزدىق 4،5 جانە 4،7 دەڭگەيدە وزگەرمەي تۇر. 2023 جىل قورىتىندىسى بويىنشا 963 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلعان ەكەن. ءبىراق جۇمىسسىزداردىڭ سانى نەبارى 445 مىڭنان اسپايدى. سوندا جۇمىسقا مۇقتاج ادامداردىڭ سانىنان ەكى ەسە كوپ ادام جۇمىسقا ورنالاسقان با؟ سوندىقتان سۇراق وتە كوپ»،  – دەيدى ول.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار