جوعارى اۋديتورلىق پالاتا كۆازيمەملەكەتتىك سەكتورداعى كومپانيالار جۇمىسىنان ءبىرقاتار بۇزۋشىلىقتاردى انىقتادى. اتاپ ايتقاندا، "سامۇرىق-قازىنا" قورى مەن "بايتەرەك" حولدينگىنەن. بۇل تۋرالى بۇگىن، 2025 جىلى 18 ماۋسىمدا ماجىلىستە جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ 2024 جىلعى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ ورىندالۋى تۋرالى ۇكىمەتكە بەرگەن ەسەبىنىڭ قورىتىندىسىن قاراۋ كەزىندە بەلگىلى بولدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
قورىتىندىعا سايكەس، 2024 جىلدىڭ ساۋىرىندە مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسى جاڭارتىلعان. الايدا ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار دامۋ جوسپارلارىن وعان ۋاقىتىلى بەيىمدەي المادى. ناتيجەسىندە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ دامۋ جوسپارىنىڭ 7 نەگىزگى ۇلتتىق ينديكاتورىنا جانە 20 نىسانالى ينديكاتورىنا قول جەتكىزىلمەدى.
2024 جىلعى كىرىستەر بويىنشا بولجام باستاپقىدا بەكىتىلگەن جوسپاردان 2 ترلن تەڭگەگە تومەندەتىلدى. ءبىراق ناقتىلانعان جوسپار دا 609 ملرد تەڭگەگە ورىندالماعان.
سالىقتىق تەكسەرۋلەر سانىنىڭ ارتقانىنا قاراماستان، ولاردىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا ءوندىرىپ الۋ پروسەنتى ەكى ەسەدەن استام تومەندەدى. 249 ءىرى سالىق تولەۋشىگە مونيتورينگ جۇيەسىز جۇرگىزىلەدى. ناتيجەسىندە قوسىمشا ەسەپتەلگەن سوما نەبارى 643 ملن تەڭگەنى نەمەسە ءىرى سالىق تولەۋشىلەردەن تۇسكەن تۇسىمدەردىڭ 0،01%-ىن عانا قۇرادى. جالپى 2024 جىلى سالىق جيناۋ كولەمى 2023 جىلمەن سالىستىرعاندا 4،7% تومەندەگەن.
بۇل فاكتورلار قارىز الۋدىڭ ۇلعايۋىمەن قاتار ۇلتتىق قوردان بەرىلەتىن ترانسفەرتتەردى دە كوبەيتۋگە ماجبۇرلەدى. 2024 جىلى ونىڭ كولەمى 5،6 ترلن تەڭگە بولدى. 2023 جىلمەن سالىستىرعاندا ۇلتتىق قور اكتيۆتەرىنىڭ دەڭگەيى جالپى ىشكى ونىمگە 7%-دىق تارماققا تومەندەگەن. بيۋدجەت تاپشىلىعىن ءجىو-نىڭ 2،6%-ى دياپازونىندا ۇستاۋ ماقساتى ورىندالماعان. مۇنايعا قاتىستى ەمەس تاپشىلىقتىڭ بەلگىلەنگەن ءليميتى دە ساقتالماعان. ونىڭ ءابسوليۋتتى مولشەرى 10،8 ترلن تەڭگە بولدى.
2024 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ شىعىستارى بويىنشا بيۋدجەتكە 13 رەت وزگەرىس ەنگىزىلگەن، ال وزگەرىستەردىڭ 40%-ى IV-توقسانعا تيەسىلى. وتكەن جىلى 56 ملرد تەڭگەگە 112 بيۋدجەتتىك ينۆەستيسيالىق جوبا قارجىلاندىرۋ جوسپارىنان الىنىپ تاستالعان. بۇل – گاز، سۋ جانە ەلەكترمەن جابدىقتاۋ، ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق ينفراقۇرىلىم سالالارىنداعى وبەكتىلەر. الايدا ەكىنشى جارتىجىلدىقتا جالپى سوماسى 58 ملرد تەڭگەگە باسقا 96 ينفراقۇرىلىمدىق جوبا ەنگىزىلگەن. ال جاڭادان ەنگىزىلگەن جوبالاردىڭ باعىتتارى سول الىنىپ تاستالعان جوبالارعا ۇقساس.
جەكەشەلەندىرۋدىڭ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىن ىسكە اسىرۋ قارقىنى تومەندەگەن. 2024 جىلى نەبارى 14 وبەكت ساتىلدى.
"وڭ ناتيجە رەتىندە بىلتىر رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردى قارجىلاندىرۋ كولەمى 29%-عا جۋىق قىسقارعانىن اتاپ وتۋگە بولادى. دەگەنمەن حولدينگتەردەگى اكتيۆتەردى ۇتىمسىز باسقارۋ فاكتىلەرىنە جول بەرۋ جالعاسىپ كەلەدى. ماسەلەن، "بايتەرەك" حولدينگىنىڭ كومپانيالارى جەڭىلدىكپەن بەرىلەتىن رەسۋرستاردى تۇپكىلىكتى الۋشىلارعا جەتكىزۋ مەرزىمىن ۇزاققا سوزادى. جوبالاردى ىرىكتەۋ پروسەسى جەتكىلىكتى دەڭگەيدە اشىق ەمەس. مالىمدەلگەن KPI-عا جەتپەگەن نەمەسە قارسى مىندەتتەمەلەر مۇلدەم قاراستىرىلماعان جوبالارعا قولداۋ كورسەتىلگەن. "سامۇرىق-قازىنا" قورى جالپى قۇنى 239 ملرد تەڭگە بولاتىن تاۋ-كەن، مەتاللۋرگيا جانە ونەركاسىپ سالالارىنداعى 13 جوبانى توقتاتقان"، دەلىنگەن جاپ حابارلاماسىندا.
جوعارى اۋديتورلىق پالاتا ۇكىمەت جانە پارلامەنتپەن بيۋدجەتتىك پروسەستەردى جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا بىرلەسكەن جۇمىستى جالعاستىرادى.