استانادا قازاقستان-فرانسيا ينۆەستيسيالىق فورۋمى ءوز جۇمىسىن باستادى. ءىرى حالىقارالىق جيىنعا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ، فرانسيا رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ساۋدا جانە شەتەلدەگى فرانسۋز ازاماتتارى جونىندەگى ۋاكىلەتتى ءمينيسترى لوران سەن-مارتەن، سونداي-اق ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك قۇرىلىمدارى مەن ىسكەر توپتارىنىڭ وكىلدەرىنەن قۇرالعان 300-گە جۋىق دەلەگات قاتىستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
فورۋم قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ماڭىزدى سالالارىنا — ەنەرگەتيكا، اگروونەركاسىپ كەشەنى، دەنساۋلىق ساقتاۋ، كولىك ينفراقۇرىلىمى مەن ۋربانيستيكاعا — فرانسۋز ينۆەستيسيالارىن تارتۋ جانە سەرىكتەستىكتى كەڭەيتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاۋعا ارنالعان ماڭىزدى ديالوگ الاڭىنا اينالدى.
بيزنەس-فورۋمنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا سويلەگەن سوزىندە ۇكىمەت باسشىسى فرانسيانىڭ قازاقستان ءۇشىن ەۋروپالىق وداق اياسىنداعى باسىم سەرىكتەس ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.
“قازاقستان – فرانسيانىڭ ورتالىق ازياداعى جەتەكشى ەكونوميكالىق ارىپتەسى. فرانسيانىڭ بۇل وڭىرمەن جالپى ساۋدا اينالىمىنىڭ 80 پايىزى ءبىزدىڭ ەلگە تيەسىلى. وتكەن جىلى ەكىجاقتى ساۋدا كولەمى 31 پايىزعا ارتىپ، رەكوردتىق 5،5 ملرد اقش دوللارىنا جەتتى. بۇگىندە فرانسيا ەۋرووداق ەلدەرىنىڭ ىشىندە قازاقستان ەكونوميكاسىنا ەڭ كوپ قارجى قۇيعان ءۇش ءىرى ينۆەستوردىڭ قاتارىندا. ەلدە 200-دەن استام فرانسۋز كومپانياسى جۇمىس ىستەيدى، ولاردىڭ جالپى ينۆەستيسياسى 20 ملرد اقش دوللارىنان استى. بۇل ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمى مەن جاڭعىرۋىنا ۇلكەن سەرپىن بەردى”، – دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.
پرەمەر-مينيستر فورۋم اياسىندا جۇزەگە اسىپ جاتقان ءىرى قازاقستاندىق-فرانسۋز جوبالارىن دا اتاپ ءوتتى. مىسالى، TotalEnergies كومپانياسى وڭتۇستىك قازاقستاندا قۋاتى 1 گيگاۆاتت بولاتىن اۋقىمدى جەل ەلەكتر ستانسياسىن سالىپ جاتىر. ال Alstom كومپانياسى تەمىرجول كولىگى سالاسىندا ءوندىرىستى جەرگىلىكتەندىرىپ، ينۆەستيسيالىق كەلىسىمگە قول قويدى. سونىمەن قاتار، Air Liquide كومپانياسى پاۆلودار مۇناي-حيميا زاۋىتىندا سۋتەگى وندىرۋگە ارنالعان ءىرى جوبانى جۇزەگە اسىرۋدا. جالپى العاندا، فورۋم اياسىندا 15 كەلىسىمگە قول قويىلدى.
ءوز كەزەگىندە فرانسيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ءمينيسترى لوران سەن-مارتەن قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ وتكەن جىلعى فرانسياعا جاساعان ساپارىنان كەيىن ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جاڭا ستراتەگيالىق دەڭگەيگە كوتەرىلگەنىن ايتتى.
“بۇگىن – قازاقستان مەن فرانسيا اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيسيالىق بايلانىستار ءۇشىن ماڭىزدى كۇن. ءبىز ينفراقۇرىلىم، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ەنەرگەتيكا جانە اقپاراتتىق تەحنولوگيالار سالالارىندا بىرلەسكەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا نيەتتىمىز. مۇندا جينالعان فرانسۋز كومپانيالارى – ءوز سالاسىندا مول تاجىريبەسى بار، الەمدىك دەڭگەيدە مويىندالعان، بەدەلدى بيزنەس وكىلدەرى. بۇل – ناعىز فرانسۋز نوۋ-حاۋى. بۇگىن ءبىز ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىمىزدى ناقتى ىسپەن بەكەمدەدىك. مەملەكەتتىك جانە جەكە سەكتور وكىلدەرى تىكەلەي كەزدەسىپ، ءوزارا تۇسىنىستىككە قول جەتكىزدى”، – دەدى لوران سەن-مارتەن.
مينيستر EDF – فرانسيانىڭ مەملەكەتتىك ەنەرگەتيكالىق كورپوراسياسىنىڭ ءتوراعاسى بەرنار فونتانانىڭ استاناعا ارنايى كەلگەنىن دە اتاپ ءوتتى. EDF – الەمدەگى ەڭ ءىرى اتوم ەلەكتر ستانسيالارىن باسقاراتىن وپەراتور. ونىڭ ايتۋىنشا، فرانسيا يادرولىق ەنەرگەتيكادا مول تاجىريبە جيناقتاعان، بۇل سالاداعى ۇزدىك تاجىريبە بۇگىندە قازاقستانمەن بولىسۋگە دايىن.
بۇدان بولەك، EDF، Orano، Axens، Assystem، Schneider Electric سىندى جەتەكشى فرانسۋز كومپانيالارىمەن ەنەرگەتيكا، اتوم جانە ونەركاسىپتىك جوبالاردا تىعىز سەرىكتەستىك ورناتىلۋدا. سونىمەن قاتار، ستراتەگيالىق ماڭىزدى شيكىزات بويىنشا ارنايى جول كارتاسى جاسالىپ، Eramet جانە Imerys كومپانيالارىمەن ليتيي، تيتان جانە سيرەك كەزدەسەتىن مەتاللدار بويىنشا جوبالار قاراستىرىلىپ جاتىر.
اۆتورى: ايگەرىم قالي
