باسقارماسىنىڭ باسشىسى ايتۋىنشا جاستار اراسىنداعى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى بىلتىرعى وسى كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 0،6% تومەندەدى، ياعني 4،6% بولسا، قازىرگى تاڭدا 4% قۇرايدى (2023 جىلعى ءىى توقسان).
بۇگىندە باس قالادا جاستاردى جۇمىسپەن قامتۋ – وزەكتى ماسەلەلەلەردىڭ ءبىرى دەسەك بولادى. بۇل باعىتتا اكىمدىكپەن بىرنەشە باعدارلاما ىسكە اسىرىلۋدا.
مىسالى، جاستارعا ارنالعان «جاستار پراكتيكاسى»، «العاشقى جۇمىس ورنى»، «ۇرپاقتار كەلىسىمشارتى» جوبالارى جاستاردى جۇمىسپەن قامتۋ ىسىنە ايتارلىقتاي سەپتىگىن تيگىزۋدە.
– ءار توقسان سايىن جاستارعا ارنالعان بوس ورىندار جارمەڭكەلەرىن وتكىزەمىز. وسى ۋاقىتقا دەيىن «جاستار» سارايىندا، ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ-دا جانە ەسىل ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكىزىلدى. الداعى بوس جۇمىس ورىندارى جارمەڭكەسى قازان ايىنىڭ 24-نە جوسپارلانعان. جاز مەزگىلىندە 4200 جاس «جاسىل ەل» جوباسى اياسىندا جۇمىس ىستەدى. ولاردىڭ اراسىندا كوپبالالى وتباسىلاردان شىققان بالالار – 2648، تولىق ەمەس وتباسىنان شىققان بالالار – 387، جەتىم بالالار – 69، وقۋ ورنىندا ەسەپتە تۇرعان – 11، وتباسىندا ءبىر مۇمكىندىگى شەكتەۋلىسى بار – 34 بالا، – دەدى باسقارما باسشىسى.
قايرات قامباروۆ ءوز سوزىندە جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەسىندە NEET ساناتىنداعى جاستاردى ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ياعني، NEET ساناتىنداعى جاستار دەگەنىمىز – وقۋ وقىمايتىن، جۇمىس ىستەمەيتىن ازاماتتار.
ولاردىڭ ۇلەسى ءىى توقسان قورىتىندىسى بويىنشا 6،1% نەمەسە 25 مىڭ ادامدى قۇراعان. ولاردى الەۋمەتتەندىرۋ ماقساتىندا «جاس جىگەر» جوباسى ۇيىمداستىرىلادى.
NEET ساناتىنداعى جاستاردى الەۋمەتتەندىرۋ جانە ولارعا كومەك كورسەتۋ ءۇشىن اكىمدىك جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزۋدە. NEET ساناتىنداعى جاستاردى الەۋمەتتەندىرۋ ءۇشىن جاۋاپتى باسقارما ءبىرقاتار شارانى ىسكە اسىرىپ جاتىر. بۇل رەتتە باسقارما قىزمەتكەرلەرى وسى توپقا جاتاتىن جاستار اراسىندا مەملەكەتتىك باعدارلامالار تۋرالى اقپاراتتىق بۋكلەتتەر تاراتىىپ، جۇمىسسىز جۇرگەن جاستارعا توقسان سايىنعى بوس جۇمىس ورىندار جارمەڭكەسىندە ءتۇرلى جۇمىستار ۇسىنىپ كەلەدى.
– وسى ۋاقىتقا دەيىن ولار «جاستار» سارايىندا ل.ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ-دا جانە ەسىل ۋنيۆەرسيتەتىندە ءوتتى. كەلەسى بوس جۇمىس ورىندارى جارمەڭكەسى 24 قازانعا جوسپارلانعان. «Freelance مۇمكىندىك» جوباسى اياسىندا تارگەتولوگ، SMM، ۆيدەوگراف، ماركەتپلەيس، موبيلوگراف، گرافيكالىق ديزاينەر جانە ۆەب-ديزاينەر سياقتى سيفرلىق ماماندىقتار وقىتىلادى، – دەدى قايرات قامباروۆ.
سونداي-اق، استانادا جاستارعا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارى مەن «بارشاعا مۇمكىندىك» مودۋلدىك پۋنكتەرى جۇمىس ىستەيدى. بۇل پۋنكتەردە ەلوردا تۇرعىندارى جۇمىس جانە سيفرلىق داعدىلاردى يگەرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا تەگىن كەڭەس، سونداي-اق مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى مەن جۇمىسقا ورنالاسۋ مۇمكىندىكتەرى تۋرالى اقپارات الا الادى.
كەلەسى جىلى وسى باعىتتاعى جۇمىستى كۇشەيتىپ، كوپتەگەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ جوسپارلانىپ وتىر، دەپ قورىتىندىلادى سپيكەر.
قايرات قامباروۆ جاستار اراسىندا ماماندىقتارىن تانىمال ەتۋ ماقساتىندا «ۇزدىك» جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا. بۇل ۋاقىتقا دەيىن «ۇزدىك تىگىنشى»، «ۇزدىك اعاش ۇستاسى» بايقاۋلارى بويىنشا جەڭىمپازدار انىقتالعان بولاتىن. الداعى ۋاقىتتا باسقا دا ماماندىقتار بويىنشا بايقاۋلار وتەتىن بولادى.
– جاستارعا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارى جانە «بارشاعا مۇمكىندىك» مودۋلدىك پۋنكتەرى بار. بۇل پۋنكتەردە ەلوردا تۇرعىندارى جۇمىس جانە سيفرلىق داعدىلاردى يگەرۋ بويىنشا تەگىن كەڭەس، سونداي-اق مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى مەن جۇمىسقا ورنالاسۋ مۇمكىندىكتەرى تۋرالى اقپارات الا الادى، «Freelance مۇمكىندىك» جوباسىنا جازىلۋعا بولادى. جوبا ەلىمىزدە ۇلكەن سۇرانىسقا يە سيفرلىق داعدىلارعا وقىتۋدى ۇسىنادى، – دەيدى باسقارما باسشىسى
ءسوزىن جالعاي وتىرىپ، ءوز سالاسىندا 6 جىلدان استام كاسىبي تاجىريبەسى بار، سونىمەن قاتار Kaspi.kz، BI Group، Atameken، KazDream جانە ت.ب. جەتەكشى كومپانيالارمەن جۇمىس ىستەگەن، تاجىريبەلەرى بار كۋرس وقىتۋشىلارىمەن كەلىسىمشارت جاسالعانىن دا اتاپ ءوتتى.
– سونىمەن قاتار، كۋرس ستۋدەنتتەرىنىڭ BS Company، PR Agency، مير كەراميكي، NV Clinic سىندى كومپانيالاردا تاعىلىمدامادان ءوتۋ جانە جۇمىسقا ورنالاستىرۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلعان. قازىرگى تاڭدا ءبىرىنشى توپ وقۋىن باستاپ كەتتى – 177 ادام وقىتىلۋدا. وقۋ اياقتالعاننان كەيىن قاتىسۋشىلار سەرتيفيكاتتار الادى، ال ولاردىڭ كانديداتۋرالارى «JUMYS TAP» Telegram-بوتىندا تەگىن جارنامالاناتىن بولادى. بۇل شارالار «JOLTAP» جوباسى اياسىندا وتكىزىلۋدە جانە وقىتۋ تولىقتاي تەگىن وتەدى، – دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
ءسوز سوڭىندا «ەڭبەك موبيلدىلىگى ورتالىعىمەن» بىرگە جۇمىس جۇيەلى تۇردە جۇرگىزىلىپ جاتقانى، سول سياقتى ارى قاراي دا جالعاسىن تاباتىنىن جەتكىزدى.