ەلوردادا كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا وتكەن باسپا ءسوز كونفەرەنسياسىندا استانا قالاسى بويىنشا مەملەكەتتىك كىرىستەر دەپارتامەنتىنىڭ دارمەنسىز بورىشكەرلەرمەن جۇمىس باسقارماسىنىڭ باسشىسى نۇرلان تاتتىبايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارىنىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە بانكروتتىق تۋرالى» زاڭىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى كەڭىنەن باياندادى،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
اتالعان زاڭ 2023 جىلدىڭ 3 ناۋرىزىنان باستاپ كۇشىنە ەنگەن بولاتىن. قازىرگى تاڭدا استانا قالاسىندا سوتتان تىس بانكروتتىق ءراسىمى اياسىندا 2 545 ازامات بانكروت دەپ تانىلدى.
تالاپتارعا سايكەس كەلمەۋىنە بايلانىستى 11 227 ادامعا باس تارتىلعان، 154 ءوتىنىش بەرۋشى ءوز ارىزدارىن قايتارىپ العان، ال 298 ءوتىنىشتى كورسەتىلەتىن قىزمەتتى بەرۋشى توقتاتقان. قازىرگى تاڭدا 2 مىڭنان استام ءوتىنىش قارالۋ ۇستىندە.
سوت ارقىلى بانكروتتىق جانە تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ راسىمدەرى سيرەك قولدانىلۋدا: 764 ءوتىنىشتىڭ ىشىندە 86 ازامات سوت شەشىمىمەن بانكروت دەپ تانىلسا، 408-ىنە زاڭ تالاپتارىنا سايكەس كەلمەۋىنە بايلانىستى باس تارتىلعان. قالعان ىستەر قارالۋ ساتىسىندا نەمەسە ءىس جۇرگىزۋسىز قالدىرىلعان.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، زاڭنىڭ باستى ماقساتى – تەك قانا قارىزداردى ەسەپتەن شىعارۋ ەمەس، سونىمەن قاتار ازاماتتاردىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ، كرەديتورلار قىسىمىن تومەندەتۋ جانە قارىزدارعا سانالى كوزقاراستى قالىپتاستىرۋ.
2024 جىلعى تامىزدا ازاماتتاردىڭ بانكروتتىعى تۋرالى زاڭناماعا العاشقى تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى. بۇل وزگەرىستەر زاڭدى قولدانۋ بارىسىندا انىقتالعان ولقىلىقتاردى جويۋعا باعىتتالعان. اتاپ ايتقاندا:
قارىز سوماسى 1 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىشتەن (اەك) تومەن بولعان جاعدايدا، مەرزىمى وتكەن بەرەشەك رەتىندە ەسەپتەلمەيدى. قارىز كوللەكتورلىق اگەنتتىككە بەرىلگەن بولسا، مەرزىم سوڭعى تولەم جاسالعان كۇننەن باستاپ ەسەپتەلەدى. تۇراقتى تابىسى بار ازاماتتار تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ ءراسىمىن مۇلىككە يەلىك ەتپەي-اق باستاي الادى.
بورىشكەر تولەم جوسپارى بەكىتىلگەننەن كەيىن شەتەلگە ەركىن شىعۋعا قۇقىلى.
قارجىلىق باسقارۋشى نەسيە بەرۋشىلەردەن ءوتىنىش بولماسا دا، ولاردىڭ رەەسترىن قۇرۋعا مىندەتتى. سىياقى ءراسىم تولىق اياقتالعاننان كەيىن عانا تولەنەدى. قارجىلىق باسقارۋشى مەن بورىشكەر اراسىنداعى مۇددەلەر قاقتىعىسىنىڭ الدىن الۋعا باعىتتالعان قۇقىقتىق نورمالار ەنگىزىلدى.
قازىرگى ۋاقىتتا ماجىلىستە ازاماتتاردىڭ بانكروتتىعىنا قاتىستى زاڭناماعا جاڭا وزگەرىستەر قارالۋدا. ولار راسىمدەردىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرىپ، بورىشكەرلەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا باعىتتالعان. اتاپ ايتقاندا:
- «2025 جىلعى 1 قاڭتارعا دەيىن جاسالعان قارىزدارعا قاتىستى بەرەشەكتى رەتتەۋ تالاپتارى الىنىپ تاستالادى. بۇل نەسيە بەرۋشىمەن بايلانىسۋ مۇمكىندىگى جوق ازاماتتار ءۇشىن ماڭىزدى جەڭىلدىك.
- سوتتان تىس ءراسىمدى بورىشكەر كەز كەلگەن كەزەڭدە ءوز ەركىمەن توقتاتا الادى. قازىرگى زاڭنامادا مۇنداي مۇمكىندىك قاراستىرىلماعان.
- قارجىلىق باسقارۋشىنىڭ وكىلەتتىكتەرى زاڭ جۇزىندە ناقتى ايقىندالادى. بۇل قۇقىقتىق تۇسىنىكسىزدىكتەر مەن داۋلى جاعدايلاردىڭ الدىن الۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى.
- بانكروتتىقتان كەيىن بارلىق مىندەتتەمەلەر تولىق توقتاتىلادى، ءتىپتى ولار كرەديتتىك بيۋرو بازاسىندا كورسەتىلمەسە دە.
نۇرلان تاتتىبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، قابىلدانعان تۇزەتۋلەر بانكروتتىق ءراسىمىن بۇرىنعىدان دا تۇسىنىكتى، ءادىل ءارى قولجەتىمدى ەتەدى. بۇل ازاماتتار ءۇشىن قارىز جۇكتەمەسىنەن قۇتىلۋدىڭ ناقتى مۇمكىندىگى، ال مەملەكەت ءۇشىن – حالىقتىڭ شامادان تىس كرەديت الۋىن رەتتەيتىن ءتيىمدى قۇرال.
جاڭا زاڭنامالىق وزگەرىستەر 2025 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن كۇشىنە ەنەدى دەپ كۇتىلۋدە. بۇل قيىن قارجىلىق جاعدايدا قالعان ازاماتتارعا تۇراقتى جانە جۇيەلى قۇقىقتىق قولداۋ تەتىگىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
سوتتان تىس بانكروتتىق راسىمىنە ءوتىنىمدى eGov.kz پورتالى ارقىلى ونلاين بەرۋگە بولادى. ول ءۇشىن ەرلى-زايىپتىلاردىڭ ءبىرىنىڭ كەلىسىمى قاجەت. اتالعان ءراسىمدى قايتا قولدانۋ مۇمكىندىگى تەك جەتى جىلدان كەيىن بەرىلەدى.
