ەستەرىڭىزدە بولسا، 2015 جىلدىڭ مامىر ايىندا مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى «ەكسپو-2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىندە قازاقستاننىڭ مادەني ءيميدجىن كوتەرۋگە مۇمكىندىگى بارىن، وسى ماقساتتا وتاندىق «استانا ميۋزيكل» تەاترىن قۇرۋ تۋرالى ماسەلەنىڭ قارالىپ جاتقانىن ايتىپ ەدى. مىنە، كوپ ۇزاماي تەاتر شىمىلدىعىن اشىپ، كورەرمەن نازارىنا «دوستار سەرتى» ميۋزيكلىن ۇسىندى.
جالپى، ميۋزيكل - تەاتر، مۋزىكا، بي، ءان، كوركەمسۋرەت، اكروباتيكا، سەنوگرافيا، گريم سياقتى ونەردىڭ بارلىق ءتۇرىن قامتيتىن سان ءتۇرلى شىعارماشىلىقتىڭ سينتەزى، وزىق تەحنولوگيانىڭ قوسىندىسى. تەاتردىڭ بۋى باسىلماعان جاڭا تۋىندىسى كورەرمەننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەنىپ ۇلگەرگەن سىڭايلى. «دوستار سەرتىندەگى» دەكوراسيا، دىبىس جانە جارىق قويۋشى رەجيسسەرلەر مەن ەكرانعا بەينەازىرلەۋشىلەردىڭ قاجىرلى ەڭبەگى ەكەنىن بايقاۋ قيىن ەمەس.
ميۋزيكل ناعىز شىنايى، ادال دوستىق تۋرالى سىر شەرتە وتىرىپ، ايىرىلماس ءتورت دوستىڭ وقيعاسىن باياندايدى. 70ء-شى جىلدارى ءار قيىردان ارمان قۋىپ، ءبىر قالادا جولدارى توعىسقان ابيتۋريەنتتەر – جۇماتاي، قايرات، ايدوس، مارات تورتەۋى كونسەرۆاتورياعا وقۋعا تۇسەدى. سول ساتتەن ولاردىڭ تانىستىعى، دوستىعى باستالادى. العاشقى تاپسىرعان ەمتيحاندارى ءتورت دوستى ودان ءارى جاقىن ەتەدى، سونىمەن قاتار ءبىر-بىرىنىڭ شىعارماشىلىق دارىندارىن تانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ونەرگە دەگەن قۇلشىنىسى، تالانتى ارقاسىندا تورتەۋى دە كونسەرۆاتورياعا وقۋعا قابىلدانادى. وسىنداي قۋانىشتى ءساتتى اتاپ ءوتۋ ءۇشىن جازعى پاركتەگى بي كەشىنە جينالادى. ءبىراق جەرگىلىكتى بۇزاقى جىگىتتەرمەن سوزگە كەلىسىپ قالادى. ەرەسەك جىگىتتەرگە الدەرى جەتپەي، كۇشتەرى باسەڭ تۇسسە دە، ءتورت دوس ءبىر-بىرىن ساتپاي، سوڭىنا دەيىن بىرلىكتە توبەلەسەدى. وسىلايشا، ولاردىڭ بۇل ادالدىقتارى «دوستار سەرتى» بولىپ بايلانادى.
توبەلەستىڭ جاراقاتىمەن ەمحاناعا تۇسكەن ولار كورىكتى دە سۇلۋ مەدبيكە اسەممەن تانىسادى. ارالارىنان ماراتتى تانىپ قالعان اسەم ولاردىڭ وقۋ ورىندارىنا بۇل توبەلەستىڭ كەرى اسەرى تيمەس ءۇشىن قولىنان كەلگەنشە كومەك كورسەتەتىنىن ايتادى. ءسويتىپ، اسەم دوستاردى قيىن جاعدايدان قۇتقارادى. ءتورت دوستىڭ ءبىرى جۇماتاي اسەمدى ءبىر كورگەننەن ۇناتىپ، سىرتتاي عاشىق بولادى. ءبىراق اسكەردەن كەلگەن ايدوستىڭ دا كوزى اسەمگە ءتۇسىپ، ءسوز سالۋدىڭ جولىن ىزدەيدى.
تورتەۋىنىڭ باسى قوسىلعان ءبىر جيىندا ۆيا قۇرۋ يدەياسى تۋىندايدى جانە ارالارىنا ءانشى قىز رەتىندە اسەمدى شاقىرۋ ويلارىنا كەلەدى. اسەمنىڭ اۋەزدى ءانى ولاردى بىردەن باۋراپ الىپ، سول ساتتەن باستاپ ولارمەن بىرگە ۆيا-دا ءان شىرقايدى. ال جۇماتايدىڭ ءۇنسىز عاشىقتىعىمەن ارادا ءبىراز ۋاقىت ءوتىپ كەتەدى. كوكتەمنىڭ جايماشۋاق كۇندەرىنىڭ بىرىندە ءبارى اسەمنىڭ تۋعان كۇن كەشىنە جينالادى. وسى كەشتە جۇماتاي عاشىقتىق لەبىزىن بىلدىرۋگە بەل بايلايدى. ءبىراق اسەمگە ارناپ شىعارعان ءانىن ورىندايىن دەپ تۇرعاندا، ايدوس ونىڭ الدىن وراپ، جاقسى جاڭالىعىمەن بولىسكىسى كەلەتىنىن ايتادى. بولاشاق جارىم دەپ اسەمدى تانىستىرادى. ەكى جاسقا باقىت تىلەپ، دوستارى قۇتتىقتاي باستايدى. ماحاببات پەن دوستىقتىڭ ەكى ۇشىندا قالعان جۇماتاي «سەرتىنە» ادالدىعىن دالەلدەپ، ەكەۋىنە باقىت تىلەپ، «توي جىرىن» ورىنداپ بەرەدى.
ارادا ۇزاق جىلدار وتسە دە، دوستار اراسىندا بايلانعان سەرت ماڭگىلىككە جالعاسىپ، دوستىقتىڭ التىن سيمۆولىنا اينالادى. قويىلىمعا سول جىلداردا ايگىلى بولعان، قازاق مۋزىكاسىنىڭ «التىن قورىنا» ەنگەن ش.قالداياقوۆ، ە.حاسانعالييەۆ، «دوس-مۇقاسان» توبىنىڭ اندەرى ارقاۋ بولدى. الەمدىك مۋزىكانىڭ جاۋھارلارى موسارت، فرانكەل، بيتلز رەپەرتۋارىنىڭ شىعارمالارى دا ورىندالادى. سونداي-اق، جاڭا باعىتتا جازىلعان كومپوزيسيالار دا بار. ليبرەتتو اۆتورى - ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى - باقىت قايىربەكوۆ، دراماتۋرگ - ءانناس باعدات. قويىلىم مۋزىكاسىن جازعان رەسپۋبليكاعا تانىمال ديريجەر، ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى - ارتۋر ورەنبۋرگسكيي. ال ميۋزيكل رەجيسسەرى ەسلام ءنۇرتازيندى قىسقاشا سوزگە تارتقان بولاتىنبىز.
– يدەيانى و باستا ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلىنىڭ ءوزى ۇسىنىپ، وقيعانى 60-70ء-شى جىلداردان الۋىمىزدى، سول جىلدارداعى ەلدىڭ ءسۇيىپ تىڭدايتىن اندەرىن ارقاۋ ەتۋىمىزدى ۇسىندى. ميۋزيكل تەك قانا جاڭادان جازىلعان مۋزىكاعا قۇرىلمايدى. سوندىقتان، ءوزىمىزدىڭ كلاسسيكاعا اينالعان اندەرگە تاڭداۋ ءتۇستى. ال تاقىرىپتىڭ دوستىققا ارنالۋى دا كەزدەيسوق ەمەس. قازاق جاراتىلىسىنان دوستىققا بەرىك حالىق. قويىلىمدى ساحنالاۋ بارىسىندا ارينە ءاربىر مينۋت سايىن قيىنشىلىقتار كەزدەستى. سەبەبى، بۇل تىڭ جانر، ميۋزيكلدىڭ ءوزىنىڭ ستاندارتتارى بار. ءبىز سول ءاربىر ستاندارتتارعا سايكەس كەلەتىن قويىلىم قويىپ شىقتىق دەپ ويلايمىن. الەمنىڭ كەز كەلگەن ەلىنەن قانداي سىنشى كەلسە دە «ءيا، بۇل تالاپقا ساي» دەپ ايتاتىنىنا سەنىمدىمىن، - دەيدى.
«Astana Musical» – ەلىمىزدەگى تۇڭعىش مامانداندىرىلعان ميۋزيكل تەاترى. سپەكتاكلدە جاس اكتەرلار ونەر كورسەتتى. ولاردىڭ ءبارى دە ىرىكتەۋدەن وتكەن، ياعني ۆوكال، بي جانە اكتەرلىك شەبەرلىكتى جەتىك مەڭگەرگەن كاسىبي ماماندار. ميۋزيكلدە جەكە ورىنداۋشىلار «اكادەميا سوليستوۆ» مەملەكەتتىك كامەرالىق وركەسترى مەن ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسىنىڭ «Bigband» ءانسامبلىنىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن جاندى داۋىستا ءان شىرقادى.
ءوز كەزەگىندە "قازاقكونسەرت" مەملەكەتتىك كونسەرتتىك ۇيىمى" رمقك ديرەكتورى سالتانات اقسەلەۋ قىزى: «قازاقكونسەرت» – تەك ۇزدىكتەردىڭ ۇزدىگى، ەڭ تالانتتى دەگەن ونەر يەلەرىنىڭ ورتاسى. اتالمىش ونەر ۇجىمى رەسپۋبليكامىزداعى ەڭ ءىرى ونەر وقۋ وردالارىنىڭ ستۋدەنتتەرى اراسىندا ىرىكتەۋ وتكىزىپ، سول تالانتتى جاستاردىڭ نەگىزىندە «Astana Musical» تەاترى قۇرىلدى. «قازاقكونسەرتتىڭ» استانا تورىنەن ورىن الۋى، ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر. مۇنى، قازاقستاننىڭ مادەني ومىرىندە جاڭا ءبىر بەلەس بولىپ جازىلعان، ساحنا تورىندە جاڭا ەسىمدەردىڭ جۇلدىزى جانعان ءسات دەپ باعالاۋعا بولادى»، - دەدى.
ايتا كەتەيىك، تاۋەلسىزدىكتىڭ مەرەيلى تويىنا وراي جوعارى بۋىن جۇلدىزدارى مەن جاس انشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن اتالعان ونەر ورداسى جەلتوقسان ايىندا ۇلكەن كونسەرت بەرۋدى جوسپارلاپ وتىر. «Astana Musical» تەاترىنىڭ ماقساتى – ەلوردانىڭ مادەني الەۋەتىن ارتتىرۋ جانە تەاتر قىزمەتىنىڭ الۋان ءتۇرلى جانرىن كەڭەيتۋ. ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى كونسەرتتىك قۇرىلىم «قازاقستان» كونسەرت زالىنىڭ بار مۇمكىندىگىن پايدالانا وتىرىپ، ارتىستەردىڭ شەبەرلىگىن شىڭداۋ، كاسىبيلىگىن ارتتىرۋ. الدىڭعى قاتارلى تەحنولوگيالارمەن جابدىقتالعان كەشەندە ەسىمى ەلگە ايگىلى ونەر جۇلدىزدارىمەن تىعىز بايلانىس جاساۋ ارقىلى جاستارىمىزدى الەمدىك دەڭگەيدە تانىتۋ.
يبراھيم ءماۋلىت، استانا قالاسى
