كەيىنگى كەزدە قازاقستاندا ءىرى جول اپاتتارى جيىلەپ كەتتى. وتكەن اپتادا ءۇش ءىرى جول اپاتى بولىپ، سالدارىنان 25 ادام كوز جۇمدى. Dalanews.kz ماسەلەنىڭ ءمان-جايىنا ءۇڭىلدى.

ماڭعىستاۋ، جەتىسۋ، قاراعاندىداعى جول اپاتتارى

11 قىركۇيەكتە ماڭعىستاۋ وبلىسىندا شاعىن اۆتوبۋس اۋدارىلىپ، سالدارىنان 10 ادام كوز جۇمدى. 14 قىركۇيەكتە جەتىسۋ وبلىسىندا ءۇش كولىك سوقتىعىسىپ، تاعى 10 ادامنىڭ ءومىرىن قيدى. ءىىم مالىمەتىنشە، جول اپاتىنىڭ سەبەبى قارسى باعىتقا شىعۋ بولعان. قاراعاندى وبلىسىندا دا ءدال وسىنداي سەبەپپەن 5 ادام قازا تاپتى.

جيىرمادان اسا ادام كوز جۇمعان وسى جول اپاتتارىنان كەيىن ىشكى ىستەر مينيسترلىگى رەسمي ۇندەۋ جاسادى. 

"جول قاتەنى كەشىرمەيدى! جىلدامدىقتى ارتتىرۋ، قارسى باعىتقا شىعۋ، ءقاۋىپتى مانيەۆر جاساۋ، قاۋىپسىزدىك بەلدىگىن تاقپاۋ - مۇنىڭ ءبارى ادام ومىرىنە ءقاۋىپ توندىرەتىن قاتەلەر"، - دەدى ءىم اپك ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى عالىم سارعۇلوۆ.

پوليسيا وسى جاعدايلاردان كەيىن جولداعى باقىلاۋدى كۇشەيتكەن. اۋقىمدى تەكسەرىستەر، رەيدتەر، قالاارالىق باعىتتار مەن جەكە تاسىمالداۋشىلارعا مونيتورينگ جۇرگىزىلىپ جاتىر. كولىكتىڭ تەحنيكالىق جاعدايىنا جانە جۇرگىزۋشىلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلماق.

ءىىم درون قولدانۋعا كوشتى

جىل سايىن قازاقستاندا جول اپاتتارىنان 2 مىڭنان اسا ادام قازا تاۋىپ، 20 مىڭنان اسا ادام جاراقات الادى. بۇل تۋرالى ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى يگور لەپەحا 15 قىركۇيەكتە وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا مالىمدەدى.

يگور لەپەحانىڭ سوزىنشە، جول اپاتىنىڭ 90%-ى جۇرگىزۋشىلەردىڭ كىناسىنەن بولادى. جىل سايىن جول ەرەجەسىن بۇزۋدىڭ 13 ميلليون دەرەگى تىركەلەدى ەكەن.

"بيىل اۋىر زارداپتارعا اكەپ سوقتىرۋى مۇمكىن جول قوزعالىسى ەرەجەسىن بۇزۋ دەرەگى 20%-عا، قارسى باعىتقا شىعۋ دەرەگى 16%-عا كوبەيگەنى انىقتالدى. 16،6 مىڭ جۇرگىزۋشى ماس كۇيىندە ۇستالدى"، - دەدى ءىىم وكىلى.

جولدارداعى ءتارتىپتى ساقتاۋ ءۇشىن دروندار ارقىلى باقىلاۋ ەنگىزىلگەن.

"ولاردىڭ كومەگىمەن 3،6 مىڭ جول ەرەجەسىن بۇزۋ دەرەگى انىقتالدى. ونىڭ ىشىندە 1 مىڭ قارسى جولاققا شىعۋ دەرەگى، الداعى كولىكتى باسىپ وزۋدىڭ 300 دەرەگى تىركەلدى"، - دەدى يگور لەپەحا.

بيىل جول اپاتىنان قانشا ادام زارداپ شەگىپ، قانشا ادام كوز جۇمدى؟

Ranking.kz ساراپشىلارى مالىمەتىنشە، قازاقستاندا ەكىنشى جىل قاتارىنان ادامداردىڭ جاراقات الۋىنا نەمەسە قازا تابۋىنا اكەپ سوعاتىن جول اپاتى كۇرت ءوسىپ وتىر. بىلتىر مۇنداي دەرەكتەردىڭ سانى ەكى ەسەگە جۋىق ارتسا، 2025 جىلعى قاڭتار–شىلدە ارالىعىندا كورسەتكىش تاعى 51%-عا كوبەيگەن.

باس پروكۋراتۋرانىڭ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ كوميتەتىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، بيىلعى جەتى ايدا ەلدە ادام شىعىنى بار نەمەسە ارتى جاراقاتپەن اياقتالعان 19،1 مىڭنان اسا جول اپاتى تىركەلگەن. بۇل بىلتىرمەن سالىستىرعاندا شامامەن 6،5 مىڭعا كوپ.

اي سايىنعى ديناميكاعا قاراساق، قاڭتاردان مامىرعا دەيىن جول اپاتتارىنىڭ سانى ايتارلىقتاي ارتقان.

"جول اپاتىنىڭ كوبەيۋى كوپتەگەن وتباسىنا قايعى-قاسىرەت اكەلدى. بيىلعى جەتى ايدا جول اپاتىنان زارداپ شەككەندەر سانى 62،8%-عا ءوسىپ، 26،1 مىڭ ادامعا جەتكەن. قازا تاپقانداردىڭ سانى – 1،2 مىڭ، ولاردىڭ ىشىندە 176 بالا بار"، - دەيدى Ranking.kz ساراپشىلارى. 

بيىل قاڭتار–شىلدە ارالىعىندا جول اپاتتارىنىڭ سانى بارلىق وڭىردە ارتقان، تەك اباي وبلىسىندا عانا كورسەتكىش 2،5%-عا تومەندەگەن. ەڭ كوبى اقتوبە وبلىسىندا (شامامەن 3 ەسە)، اتىراۋ وبلىسىندا (2،5 ەسە) جانە قىزىلوردا وبلىسىندا (+94،2%) تىركەلگەن.

ەڭ كوپ جول اپاتى الماتىدا بولعان: ءار بەسىنشى وقيعا وسى قالاعا تيەسىلى. بيىلعى جەتى ايدا وڭتۇستىك استانادا 4،3 مىڭ جول اپاتى تىركەلگەن، بۇل بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 67،6%-عا كوپ. ەكىنشى ورىندا الماتى وبلىسى تۇر: 1،8 مىڭ جول اپاتى. انتيليدەرلەر قاتارىندا استانا قالاسى، اقتوبە جانە جامبىل وبلىستارى دا بار: ءار وڭىردە 1،1 مىڭ جول اپاتى بولعان.

"جۇرگىزۋشىلەر جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ءجيى ەلەمەيتىن بولعان. سوعان سايكەس زاڭبۇزۋشىلىقتاردىڭ كوبى جول اپاتتارىنا اكەپ سوققان. 2025 جىلعى قاڭتار–شىلدە ايلارىندا كولىك پەن جول شارۋاشىلىعىنا قاتىستى 8،5 ملن اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق حاتتاماسى تولتىرىلعان"، - دەپ جازىلعان مالىمەتتە.

ودان بولەك جىلدامدىقتى اسىرۋ دا بار. بيىل جەتى ايدا 3،7 ميلليوننان اسا جۇرگىزۋشى جىلدامدىقتى اسىرعانى ءۇشىن ايىپپۇل ارقالاعان. بۇل كورسەتكىش بىلتىرمەن سالىستىرعاندا 7،5%-عا جوعارى.

قۇقىقبۇزۋشىلىقتار ىشىندە ەكىنشى ورىندا جول بەلگىلەرى جانە سىزىقتارىن ساقتاماۋ تۇر. مۇنداي جاعدايلار سانى 46،9%-عا ءوسىپ، 2،1 ميلليونعا جەتكەن.

ساراپشىلاردىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك، ەڭ ءجيى كەزدەسكەن سەبەپتەردىڭ قاتارىندا مانيەۆر جاساۋ ەرەجەلەرىن بۇزۋ (تىركەلگەن اپاتتاردىڭ 21،5%-ى) جانە جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە نەمەسە قوزعالىستىڭ باسقا قاتىسۋشىلارىنا جول بەرمەۋ (20%) بار. وسى ەكى تارماقتى ەلەمەۋدىڭ سالدارىنان بيىل جەتى ايدا ەلدە شامامەن 8 مىڭ جول اپاتى تىركەلگەن.

"ءاربىر ءۇشىنشى ادام جىلدامدىقتى ارتتىرۋ سالدارىنان قايتىس بولادى"

Dalanews.kz جول اپاتتارىنا بايلانىستى ق ر ءىىم اكىمشىلىك پوليسيا كوميتەتىنىڭ ەرەكشە تاپسىرمالار جونىندەگى اعا ينسپەكتورى اقتوتى بورانوۆامەن سۇحباتتاستى.

"شارشاعان جۇرگىزۋشىلەردى دە انىقتايتىن پلاتفورما بار" 

ءىىم وكىلى جول اپاتتارىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قانداي شارالار قولعا الىنعانىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، 7 وبلىستا (الماتى، اتىراۋ، اقتوبە، شقو، قوستاناي، ماڭعىستاۋ، تۇركىستان) اۆتوماتتاندىرىلعان كامەرالار جەلىسى كەڭەيتىلىپ جاتىر، ءقازىر ولاردىڭ سانى 25 مىڭنان اسقان.

"پاترۋلدىك كولىكتەرگە رادارلار (456 دانا) ورناتىلدى. جاسىرىن پاترۋلدەۋ ءادىسى ەنگىزىلدى (99 رادار). رەسپۋبليكالىق جولداردا ورتاشا جىلدامدىق باقىلانادى. جالپى 8 جول قامتىلدى. بۇل شارالاردىڭ ناتيجەسى بار: بۇل جولداردا قازا تاپقاندار سانى 11%-عا ازايدى (584-تەن 519-عا دەيىن)"، - دەدى اقتوتى بورانوۆا.

سونىمەن قاتار، ءقاۋىپتى جۇرگىزۋشىلەرمەن كۇرەسۋ ءۇشىن سيفرلىق شەشىمدەر مەن كامەرالار "تور" پلاتفورماسىنا بىرىكتىرىلگەن. ول كولىكتىڭ قوزعالىسىن باقىلاۋ، ىزدەۋدەگى كولىكتى تابۋ (ماركاسى، مودەلى جانە ءتۇسى بويىنشا)؛ ءقاۋىپتى جۇرگىزۋشىلەردى انىقتاۋ؛ 8 ساعاتتان ارتىق توقتاماي جۇرگەن شارشاعان جۇرگىزۋشىلەردى باقىلاۋ سەكىلدى مىندەتتەردى اتقارادى.