«تازا قازاقستان» رەسپۋبليكالىق ەكولوگيالىق اكسياسى اياسىندا اقتوبە وبلىسىندا كەڭ اۋقىمدى تازالاۋ، كوركەيتۋ جانە كوگالداندىرۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. بيىل ءوڭىردىڭ كليماتتىق جاعدايىنا بەيىم اعاش تۇرلەرىن وتىرعىزۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلىپ وتىر، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
وسىنداي اعاشتاردىڭ ءبىرى – توراڭعى. بۇل – شولەيت ايماقتاردا تامىر جايىپ، سيرەك كەزدەسەتىن ءارى ءتوزىمدى تەرەك ءتۇرى. اقتوبەدە توراڭعىنىڭ العاشقى كوشەتتەرى وبلىس اكىمى اسحات شاحاروۆتىڭ قاتىسۋىمەن اۋەجاي ماڭىندا وتىرعىزىلدى.
«توراڭعى وتىرعىزۋ – ءوڭىرىمىزدى كوگالداندىرۋ مەن شولەيتتەنۋگە قارسى كۇرەستەگى ماڭىزدى قادام. تابيعاتتى ساقتاۋ مەن ەكولوگيانى جاقسارتۋعا باعىتتالعان باستامالاردى ءارى قاراي قولداي بەرەمىز. اقتوبە وبلىسى ءومىر سۇرۋگە قولايلى، جاسىل وڭىرگە اينالۋى ءۇشىن بار كۇشىمىزدى سالامىز»، – دەدى وبلىس اكىمى.
تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعاتتى پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى يساتاي ەسپاعانبەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، توراڭعى قۇنارسىز، قۇمدى توپىراقتا دا جاقسى بەيىمدەلەدى. بۇل اعاش ەكوجۇيەدە ماڭىزدى ءرول اتقارادى: توپىراقتى نىعايتىپ، ەروزياعا ۇشىراۋدان قورعايدى جانە جەردىڭ شولگە اينالۋ ءقاۋپىن ازايتادى.
«بۇل – ەرەكشە وسىمدىك. ول سۋدى 15 مەتر تەرەڭدىكتەن تارتىپ الا الادى جانە ەڭ قاتال كليمات جاعدايى – قۇرعاقشىلىقتا، قاتتى جەل مەن تەمپەراتۋرا كۇرت وزگەرگەندە دە ءومىر سۇرە بەرەدى. الماتى عالىمدارىمەن بىرلەسىپ، ونىڭ جاقسى ءوسىپ-ونۋى ءۇشىن وڭتايلى جاعدايلاردى زەرتتەدىك. بيىل وبلىس بويىنشا 500 توراڭعى كوشەتىن وتىرعىزۋ جوسپارلانۋدا. جالپى كۇزگى كوگالداندىرۋ ناۋقانى اياسىندا سەگىز مىڭ ءتۇرلى كوشەت ەگىلەدى»، – دەدى يساتاي ەسپاعانبەتوۆ.
ايتا كەتۋ كەرەك، توراڭعى قازاقستاننىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگەن.
ءوڭىر ءۇشىن سيرەك كەزدەسەتىن بۇل اعاشتىڭ كوشەتتەرىن «قازاقويلاقتوبە» ج ش س ساتىپ الىپ، ولاردىڭ جاقسى ءوسىپ كەتۋى ءۇشىن بارلىق قاجەتتى جاعدايدى جاساپتى. سۋارۋ جۇيەسىن ورناتتى، سۋ قويماسىن جاساقتادى، قورشاۋلار قويدى.
«قازاقويلاقتوبە» ءوندىرىس جونىندەگى باس ديرەكتوردىڭ ورىنباسارى ابدۋاحيت ابىشيەۆتىڭ ايتۋىنشا، 500 توراڭعى كوشەتىنىڭ 50ء-ى - بايعانين اۋدانىندا، تاعى 50ء-ى - «الىبەكمولا» كەن ورنى ماڭىندا، 100ء-ى - قاندىاعاشتا، ال 300ء-ى اقتوبە قالاسىندا وتىرعىزىلادى، سونىڭ ىشىندە 100 اعاش اۋەجاي اۋدانىندا.
بۇگىن اعاش وتىرعىزۋ شاراسىنا مۇناي كومپانياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن «جاسىل ەل» ەڭبەك جاساعى قاتىستى.
«مۇناي سالاسىنىڭ وكىلى رەتىندە مەن ءوڭىر كاسىپكەرلەرى مەن ارىپتەستەرىمدى وسى ماڭىزدى ەكولوگيالىق اكسيانى قولداۋعا شاقىرامىن. تەك بىرىگە ارەكەت ەتكەندە عانا قالامىزدى جاسىل، تازا ءارى جايلى ەتە الامىز. اقتوبەلىكتەر وسى يگى ءداستۇردى جالعاستىرىپ، تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن ساقتاۋعا ۇلەس قوسسا ەكەن دەيمىن»، – دەدى ابدۋاحيت ابىشيەۆ.
«تازا قازاقستان» اكسياسى وڭىردە جالعاسۋدا جانە ءاربىر ادامنىڭ ءوز ۇلەسىن قوسىپ، ءوڭىرىمىزدى جاسىل، تازا جانە گۇلدەنگەن مەكەنگە اينالدىرۋعا مۇمكىندىگى بار.