بانكتەرگە مەملەكەتتىك قولداۋ ۋاقىتشا جانە وتەمدى بولادى. قارجىلىق ورنىقتىلىعى قالپىنا كەلتىرىلگەننەن كەيىن بانك جاڭا ينۆەستورعا ساتىلۋعا ءتيىس، ال مەملەكەت بولگەن قاراجات بيۋدجەتكە قايتارىلۋى كەرەك. بۇل تۋرالى پارلامەنت سەناتىندا «بانكتەر تۋرالى» زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ بارىسىندا قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى ءمادينا ءابىلقاسىموۆا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
«ەڭ باستى مىندەت – وسى بانكتەردىڭ سالىمشىلارىنىڭ، كليەنتتەرىنىڭ قاراجاتىن قورعاۋ. سوندىقتان ءبىز مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتىلەتىن جالعىز تەتىكتى – بانكتىڭ كاپيتالىنا كىرۋدى كوزدەدىك. بۇل رەتتە بۇرىنعى اكسيونەر بانككە باقىلاۋدى تولىعىمەن جوعالتادى. بانكتى باقىلاۋ مەملەكەتكە جاڭا ينۆەستورعا ساتىلعانعا دەيىن وتەدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى اگەنتتىك باسشىسى.
ول قارجىلىق تۇراقتىلىق جونىندەگى كەڭەستىڭ ۇسىنىستارىنا سايكەس بانك زاڭناماسىندا قارجى جۇيەسىنىڭ بارلىق ورنىقتىلىعىنا ءقاۋىپ توندىرەتىن جۇيەلىك ماڭىزى بار بانكتەرگە عانا مەملەكەت تاراپىنان قولداۋ كورسەتۋ مۇمكىندىگى كوزدەلۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«سەبەبى مۇنداي بانكتىڭ تاۋەكەلى بۇكىل بانك جۇيەسىنىڭ كۇيرەۋىنە، سالىمشىلاردىڭ كەتۋىنە، قارجى جۇيەسىنە دەگەن سەنىمنىڭ جوعالۋىنا، سونداي-اق ەكونوميكالىق داعدارىسقا اكەپ سوعۋى مۇمكىن»، - دەدى ول.
ءمادينا ءابىلقاسىموۆا قازىرگى ۋاقىتتا بانك جۇيەسى ورنىقتى، تۇراقتى جانە سەنىمدى ەكەنىن ايتتى. بانك جۇيەسىندەگى كاپيتال مەن وتىمدىلىك قورى قالىپتاستى.
«بۇكىل قاداعالاۋ جۇيەسى ءقازىر بانك جۇيەسى ءۇشىن تاۋەكەلدەردىڭ پايدا بولۋ مۇمكىندىگىن بولدىرماۋعا باعىتتالعان. ول ءۇشىن ءبىز اكتيۆتەردىڭ ساپاسىنا جىل سايىنعى باعالاۋ جۇرگىزەمىز، ياعني بانكتەردىڭ كرەديتتىك پورتفەلىن باعالايمىز. جىل سايىن انىقتالعان شىعىندار بويىنشا ءتيىستى پروۆيزيالار قالىپتاستىرىلادى. ەكىنشىدەن، ءبىز بانكتەردىڭ سترەسستىك ىقتيمال جاعدايلارعا توزىمدىلىگىن تالداۋ ءۇشىن قاداعالاپ، سترەسس-تەستىلەۋدى جۇرگىزەمىز. سونىمەن قاتار، ءبىزدىڭ ءۇشىنشى قۇرالىمىز جۇزەگە اسىرىلادى – بۇل قاداعالاپ-باعالاۋ، ونىڭ نەگىزىندە ءبىز جىل سايىن بانكتەر ءۇشىن كاپيتالدىڭ قاداعالاۋ ۇستەمەسىن، ياعني بانكروتتىقتىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قوسىمشا كاپيتالدى انىقتايمىز»، – دەپ ءتۇسىندىردى اگەنتتىك باسشىسى.
دەپۋتاتتىڭ بانكروتتىق ساتىسىنداعى بانكتەرگە مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتىلە مە دەگەن سۇراعىنا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ءمادينا ءابىلقاسىموۆا مۇنداي راسىمگە زاڭ جۇزىندە تىيىم سالىنعانىن، ال مۇنداي بانكتەر تاراتىلۋعا جاتاتىنىن حابارلادى.
«ءقازىر بىزدە توعىز بانك تاراتۋ پروسەسىندە، 2007-2021 جىلدار ارالىعىندا ولاردىڭ ليسەنزيالارى كەرى قايتارىپ الىندى. مەملەكەتتىك قولداۋ بۇرىن قارجىلىق ورنىقتىلىعىن قالپىنا كەلتىرۋگە مۇمكىندىگى بار بانكتەرگە عانا كورسەتىلدى. ءبىز 2017 جىلى قارجىلىق ورنىقتىلىق باعدارلاماسىن ازىرلەدىك. ونىڭ اياسىندا التى بانككە 1،8 ترلن تەڭگەگە مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتىلدى. ونىڭ ىشىندە ءۇش بانك 738 ملرد تەڭگە سوماعا مەملەكەتتىك قولداۋ قاراجاتىن مەرزىمىنەن بۇرىن تولىعىمەن قايتاردى. قالعان ءۇش بانك وسى مەملەكەتتىك قولداۋ قاراجاتىن مەرزىمىنەن بۇرىن وتەۋدى جوسپارلاپ وتىر»، - دەدى اگەنتتىك ءتوراعاسى.
سونىمەن قاتار، ونىڭ ايتۋىنشا، اكسيونەرلەردىڭ وزدەرى دە وسى بانكتەردى 400 ملرد تەڭگەگە ۇستەمە كاپيتالداندىرۋدى جۇرگىزدى، قوسىمشا شامامەن 1 ترلن تەڭگەگە پروۆيزيالار قالىپتاستىرىلدى. قابىلدانعان شارالار بانك جۇيەسىنىڭ ورنىقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەردى.
پارلامەنت سەناتىنىڭ وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بانكتەر جانە بانك قىزمەتى تۋرالى» جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوبالارى قارالدى.
زاڭ جوبالارىن قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2024 جانە 2025 جىلدارداعى جولداۋلارىندا بەلگىلەنگەن تاپسىرمالاردى ورىنداۋ شەڭبەرىندە ۇلتتىق بانكپەن بىرلەسىپ ازىرلەدى.
بانكتەر تۋرالى جاڭا زاڭنىڭ قابىلدانۋى بانك جۇيەسىنىڭ قارجىلىق ورنىقتىلىعىن ارتتىرۋعا، ۇلتتىق زاڭنامانى حالىقارالىق ستاندارتتارعا سايكەس كەلتىرۋگە، باسەكەلەستىكتى دامىتۋعا جانە قارجى سەكتورىنداعى يننوۆاسيالاردى ىنتالاندىرۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى.
