2023 جىلدىڭ باسىندا الماتىدا جاستار اراسىنداعى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 5،6%-دان اسقان بولاتىن. 2024 جىلدىڭ ەكىنشى توقسانىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، بۇل كورسەتكىش 4،5% بولىپ، جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 1،1%-عا تومەندەگەنى بايقالدى. مۇنى قالالىق جاستار ساياساتى باسقارماسى حابارلادى.
ولاردىڭ مالىمەتىنشە، الماتىداعى كوللەدجدەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ 65 مىڭ تۇلەگىنىڭ 60-80%-ى جىل سايىن الماتىدان جۇمىس تابۋعا تىرىسادى. سونىمەن قاتار، 10-12 مىڭ تۇلەك جىل بويى جۇمىس ىزدەيدى.
جاستار ساياساتى باسقارماسى NEET ساناتىنداعى جاستاردىڭ (Not in Education، Employment، or Training) ۇلەسىن ازايتۋعا باعىتتالعان باعدارلامانى ازىرلەدى. بۇل ساناتقا جۇمىسسىز، وقىمايتىن جانە كاسىبي دايىندىقتان وتپەگەن 14 پەن 35 جاس ارالىعىنداعى جاستار جاتادى.
اتالعان باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋ ناتيجەسىندە NEET-جاستاردىڭ ۇلەسى 2023 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنداعى 8،3%-دان (53،8 مىڭ ادام) 2024 جىلدىڭ ەكىنشى توقسانىندا 6،5%-عا (42،8 مىڭ ادام) دەيىن تومەندەدى.
الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن مەگاپوليستە ءبىر جىلدان استام ۋاقىت بويى قالالىق كارەرا ورتالىعى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. 2023 جىلدىڭ اقپان ايىنان بەرى ورتالىققا 4 مىڭنان استام جاس جۇگىنگەن. ورتالىق 3 مىڭ ادامدى جۇمىسپەن قامتۋعا كومەك كورسەتىپ، سۇرانىسقا يە ماماندىقتار بويىنشا 30-دان استام قىسقا مەرزىمدى كۋرستار اشتى. بيىل جىل باسىنان بەرى 4،8 مىڭ جاس وقۋدان ءوتىپ، ولاردىڭ 3 مىڭى جۇمىسقا ورنالاسىپ، 1،8 مىڭى تاعىلىمدامادان ءوتىپ جاتىر.
NEET-جاستارعا ارنالعان Jasalmaty.kz ءموبيلدى قوسىمشاسى ىسكە قوسىلدى، وندا Jobfair365 جۇمىسپەن قامتۋ جانە SkillBrigde وقىتۋ سەرۆيستەرى ۇسىنىلعان. اقپاراتتىق پورتال 20 مىڭ ادامدى تارتتى. جۇمىس باستالعاننان بەرى قازاقستاننىڭ 20 وڭىرىنەن 3 مىڭنان استام جۇمىس بەرۋشى تىركەلىپ، 5 مىڭنان استام بوس جۇمىس ورنى جاريالاندى. سونىڭ ناتيجەسىندە 2،5 مىڭ جاس جۇمىسقا ورنالاستى.
2024 جىلى باسقارما «8 كۇندىك كارەرا» ءىس-شاراسىن ۇيىمداستىرىپ، وعان 450-دەن استام ءىرى كومپانيا قاتىستى. سونىڭ ناتيجەسىندە 2،8 مىڭنان استام جاس جۇمىس تاپتى.
«جاسىل ەل» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا 2،1 مىڭ ادام ۋاقىتشا جۇمىسقا ورنالاستى. سونىمەن قاتار، ەڭبەك موبيلدىلىگى ورتالىعى ارقىلى 4،8 مىڭ جاس جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.
«الماتى قالاسىنىڭ 2024 جىلعى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋدىڭ وڭىرلىك كارتاسى» اياسىندا جاستارعا 18،1 مىڭ جۇمىس ورنى ۇسىنىلدى. Enbek.kz پورتالى ارقىلى 1،1 مىڭ جاس جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.
وسىلايشا، 2024 جىلدىڭ قاڭتارىنان بەرى بارلىعى 31،3 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاستى، ونىڭ ىشىندە الماتى قالالىق جاستار ساياساتى باسقارماسى ارقىلى 13،3 مىڭ جاس جۇمىسپەن قامتىلدى.
قالانىڭ دامۋ جوسپارىنىڭ جول كارتاسىندا كورسەتىلگەن جۇمىسپەن قامتۋ بويىنشا KPI (جوسپار – 10 مىڭ) 3 ەسەگە ارتىق ورىندالدى.
ايتا كەتەيىك، الماتىدا 14 پەن 35 جاس ارالىعىنداعى 695،6 مىڭنان استام جاس (قالا حالقىنىڭ 32%-ى) تۇرادى، ولاردىڭ 421،6 مىڭى – جۇمىس ىستەيتىن جاستار، 279 مىڭى – جوعارى وقۋ ورىندارى مەن كوللەدجدەردىڭ ستۋدەنتتەرى، 80 مىڭى – جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى.
