بالالار دەنساۋلىعىن ساقتاۋ مەن نىعايتۋ، بالالارعا ساپالى مەديسينالى قىزمەت كورسەتۋدى ۇيىمداستىرۋ، بالالاردى ەمدەۋ مەن دياگنوستيكالاۋداعى وزەكتى مەسەلەلەرىن تالقىلاۋ، ەلىمىزدەگى پەدياتريا قىزمەتىن جاقسارتۋ ماقساتىندا وتكەن ءىس-شاراعا قازاقستاننىڭ بارلىق ايماقتارىنان جانە بەلارۋس، رەسەي، تاجىكستان، وزبەكستان، ۇلىبريتانيا، گەرمانيا، ۋكراينا، چەحيا ەلدەرىنىڭ پەدياترلارى مەن بالالار حيرۋرگتارى، عىلىمي ينستيتۋتتاردىڭ جەتەكشى ماماندارى مەن باسشىلارى، سونداي-اق مەديسينالىق جوو پروفەسسورلارى قاتىستى. وفلاين جانە ونلاين فورماتىندا وكەن كونفەرەنسيا جۇمىسىنا جالپى 4000-نان اسا بالالار دارىگەرلەرى قاتىسىپ، تاجىريبە الماستى.
حالىقارالىق كونفەرەنسيا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيسە-مينيسترى ۆياچەسلاۆ دۋدنيكتىڭ، س.ج.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ رەكتورى مارات شورانوۆتىڭ، ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ انا مەن بالا دەنساۋلىعىن قورعاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ماعريپا ەمبەرگەنوۆانىڭ جانە پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى اباي قۇسايىنوۆتىڭ العى قۇتتىقتاۋ سوزىمەن اشىلدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيسە-مينيسترى ۆياچەسلاۆ دۋدنيك ءوزىنىڭ قۇتتىقتاۋ سوزىندە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ بالالارعا مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار ماڭىزدى باستامالارىن اتاپ ءوتىپ، پەدياتريا ورتالىعىن 90 جىلدىق مەرەيتويىمەن قۇتتىقتادى.
«تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋلار مەن تۋا بىتكەن دامۋ اقاۋلارىن ەرتە انىقتاۋ ماقساتىندا ەلدە جۇكتى ايەلدەر مەن بالالارعا سكرينينگتىك زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلەدى. جىل سايىن 400،0 مىڭنان استام جۇكتى جانە 1،6 ميلليوننان استام بالا سكرينينگپەن قامتىلدى. 18 قۇرساقتاعى نارەستەنى قورعاۋ ورتالىعى قۇرىلىپ، 1،5 مىڭنان استام بالانۋ دامىتۋ كابينەتى اشىلدى. قازاقستاندا تۋا بىتكەن اۋىتقۋلاردى حيرۋرگيالىق تۇزەتۋدىڭ يننوۆاسيالىق شاعىن ءينۆازيۆتى ادىستەرى ءساتتى قولدانىلىپ كەلەدى. جىل سايىن تۋا بىتكەن اقاۋلارى بار جاڭا تۋعان نارەستەلەرگە 1،5 مىڭنان استام حيرۋرگيالىق ارالاسۋ جۇرگىزىلەدى. 2021 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جەدەل ەمدەۋ تيىمدىلىگى 85،0% - دان اسادى. بۇگىنگى تاڭدا بالالار كارديوحيرۋرگياسى مەن ينتەرۆەنسيالىق كارديولوگياسى تابىستى دامىپ كەلەدى. جىل سايىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تۋا بىتكەن جۇرەك اقاۋلارى بار بالالارعا 3 جانە 4 كۇردەلىلىك دەڭگەيى بار 2500-دەن استام حيرۋرگيالىق وتالار جاسالادى. پوليحيميوتەراپيانىڭ، گەموپوەزدىك ءدىڭ جاسۋشالارىن ترانسپلانتاسيالاۋدىڭ، ينتراۆيترەالدى حيميوتەراپيانىڭ، اعزانى ساقتايتىن حيرۋرگيالىق ارالاسۋدىڭ زاماناۋي باعدارلامالارىن ەنگىزۋ قازاقستاندا قاتەرلى ىسىكتەرى بار بالالاردىڭ جالپى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن 74،6% - عا دەيىن ارتتىرۋعا جانە ولاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەردى»، دەپ اتاپ ءوتتى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيسە-مينيسترى ۆ.دۋدنيك.
ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ انا مەن بالا دەنساۋلىعىن قورعاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى م.ح.ەمبەرگەنوۆا بارشا پەدياترلاردى مەرەيتويمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاپ، كوپ جىلعى ءمىنسىز ەڭبەكتەرىمەن ەرەكشەلەنگەن پەدياتريا ورتالىعىنىڭ ءبىرقاتار قىزمەتكەرلەرىنە ق ر دسم جوعارى ماراپاتتارىن تابىس ەتتى.
س.ج.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ رەكتورى مارات شورانوۆ: «بارشاڭىزدى قازاقستانداعى پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى فلاگمانى بولىپ تابىلاتىن رەسپۋبليكالىق ورتالىقتىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن. كلينيكا 90 جىل بويى ەلىمىزدىڭ كىشكەنتاي ازاماتتارىنىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاۋعا زور ۇلەسىن قوسىپ كەلەدى. بەدەلدى عىلىمي ورتالىق وتاندىق پەدياتريانىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىندا جەتەكشى ورىن الادى. بۇگىنگى تاڭدا پەدياتريا عىلىمي ورتالىعى عىلىم، كلينيكا جانە ءبىلىم ينتەگراسياسىنا نەگىزدەلگەن يننوۆاسيالىق دامۋدىڭ تاماشا ۇلگىسى بولىپ تابىلادى. قازۇمۋ ۇجىمى اتىنان بار عۇمىرىن بالالار ساۋلىعى جولىنا ارناعان بارلىق ارداگەرلەرگە العىس ايتامىن. سىزدەر بولاشاق ءوسۋدىڭ بەرىك ىرگەتاسىن قالادىڭىزدار جانە ءداستۇر ساباقتاستىعىن ساقتاۋشىلارىسىزدار. سونىمەن قاتار پەدياتريا ورتالىعىنىڭ ۇجىمىنا ەلىمىزدىڭ كىشكەنتاي ازاماتتارىنىڭ دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ جولىنداعى جەمىستى ەڭبەكتەرى ءۇشىن شەكسىز العىسىمدى بىلدىرەمىن. ورتالىقتىڭ بارشا قىزمەتكەرلەرىن مەرەيتويىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاپ، زور دەنساۋلىق، تابىس، اماندىق، باق-بەرەكە، حالقىمىزدىڭ يگىلىگى جولىنداعى ەڭبەكتەرىڭىزگە تابىس تىلەيمىن!»، دەدى.
مارات شورانوۆ بالالارعا ساپالى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالىپ، بۇل ماسەلەگە ەلىمىزدىڭ جوعارعى باسشىلىعىنىڭ كوڭىل ءبولىپ وتىرعانىن ايتتى.
«پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويى بالالار جىلىمەن تۇسپا-تۇس كەلۋى قۋانتادى. وسى جىلدار ىشىندە ورتالىق سوڭعى مەديسينالىق تەحنولوگيالاردى مەڭگەرىپ، دياگنوستيكانىڭ، ەمدەۋدىڭ جانە وڭالتۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرىن ەنگىزدى، ەلىمىزگە بولاشاقتارىنان ءۇمىت كۇتەتىن مىقتى جاس مامانداردى تاربيەلەدى. كاسىپكە دەگەن ادالدىقتارىڭىز بەن مەيىرىمدىلىكتەرىڭىزگە، دۇنيەدەگى ەڭ ۇلكەن قۇندىلىق – ادام دەنساۋلىعى مەن بالا ءومىرىن ساقتاۋعا قوسىپ جاتقان جاتقان سۇبەلى ۇلەستەرىڭىزگە العىس ايتقىم كەلەدى. وسىنداي باي تاجىريبە، كلينيكادا كەڭىنەن قولدانىلاتىن زاماناۋي مەديسينالىق تەحنولوگيالار، ارينە، ۇجىمنىڭ جوعارى كاسىبيلىگى - ورتالىقتىڭ تابىستى، جەمىستى جۇمىسىنىڭ كەپىلى بولىپ تابىلادى»، دەپ اتاپ ءوتتى س.ج.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ رەكتورى م.شورانوۆ. العى سوزىندە رەكتور سونىمەن قاتار ورتالىقتىڭ ەلەۋلى تابىستارى مەن بۇگىنگى جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتتى.
بۇگىنگى تاڭدا پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىندا سۇيەك كەمىگىن ترانسپلانتاسيالاۋ بويىنشا بىرەگەي وپەراسيالار جاسالادى، حيميوتەراپيانىڭ يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالارى ەنگىزىلۋدە. ورتالىقتا اسقازان-ىشەك جولدارىنىڭ، كەۋدە بولىگى جانە ت.ب. تۋا بىتكەن اقاۋلارمەن دۇنيەگە كەلگەن بالالارعا تۇزەتۋدىڭ يننوۆاسيالىق ادىستەرىن قولدانا وتىرا ءتۇرلى كۇردەلى وتالار جۇرگىزىلەدى. كارديوحيرۋرگيا دامۋ ۇستىندە، وندا بالالاردىڭ جۇرەك-قانتامىر جۇيەسىنىڭ تۋا بىتكەن دامۋ اقاۋلارى تۇزەتىلەدى، ينتەرۆەنسيالىق كارديوحيرۋرگيا قولدانىلادى.
پەدياتريا ورتالىعى ەمدەۋ مەكەمەسى عانا ەمەس، قازۇمۋ-دىڭ كوپتەگەن كلينيكالىق كافەدرالارى، ديپلومنان كەيىنگى دايارلىق جانە دارىگەرلەردىڭ ماماندىعىن جەتىلدىرۋ كۋرستارى ءۇشىن كلينيكالىق جانە تاجىربيەلى كادرلاردى دايىنداۋ وقۋ بازاسى بولىپ تابىلادى. «پەدياتريا»، «بالالار حيرۋرگياسى»، «بالالار ونكولوگياسى جانە گەماتولوگياسى» سالالارى بويىنشا تاجىربيەلى ماماندار دايىنداۋ جۇمىستارى قولعا الىنعان. ورتالىق ماماندارى رەسپۋبليكانىڭ بارلىق ايماقتارىندا پەدياتريا مەن بالالار حيرۋرگياسىنىڭ ءارتۇرلى وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا ترەنينگتەر مەن وقىتۋ دارىستەرىن وتكىزەدى. پەدياتريا جانە بالا حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى پەدياتريا قىزمەتىنىڭ باستى ۇيلەستىرۋشىسى بولىپ تابىلادى. بۇگىندە پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعى ءوزىنىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويىن ەلەۋلى تابىستارمەن، عىلىمي جەتىستىكتەرمەن اتاپ وتۋدە دەپ سەنىممەن ايتا الامىز.
القالى باسقوسۋدا پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ وتكەنى مەن بۇگىنى، جەتىستىگى مەن دامۋى جانە ورتالىقتىڭ وتاندىق پەدياتريا قىزمەتىنىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى ءسوز بولىپ، ەلىمىزدەگى پەدياتريالىق قىزمەتتىڭ بۇگىنگى جاعدايى مەن باعىت-باعدارى سارالاندى. قاتىسۋشىلار بالالارداعى اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدىڭ عىلىمي-پراكتيكالىق تاجىريبەلەرىمەن ءبولىسىپ، بالالار دەنساۋلىعىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا پىكىر الماستى.
ەكى كۇنگە بويى وتكەن حالىقارالىق كونفەرەنسيا «پەدياتريا جانە نەوناتولوگيانىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى»، «بالالار حيرۋرگياسى: باعىتتارى مەن زاماناۋي ادىستەرى»، «ورفاندىق اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدىڭ زاماناۋي ماسەلەلەرى»، «ونكولوگيالىق جانە گەماتولوگيالىق اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالارى»، «پاتولوگواناتوميالىق دياگنوستيكانىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى»، «بالالارعا مەديسينالىق كومەك كورسەتۋدى ۇيىمداستىرۋداعى مەيىرگەرلەر ءرولى» اتتى سەكسيالىق جۇمىس تاقىرىپتارى اياسىندا ءوتتى.
حالىقارالىق كونفەرەنسيا جۇمىس ناتيجەسى نارەستەلەر مەن بالالارعا مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ دەڭگەيىنىڭ ارتۋىنا، پەدياتريانىڭ ءارتۇرلى باعىتتارىنا يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردىڭ ەنگىزىلۋىنە ىقپال ەتەدى دەپ سەنەمىز. كونفەرەنسيا سوڭىندا ارنايى قاۋلى قابىلدانىپ، وندا كونفەرەنسياعا قاتىسۋشىلار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى پەدياتريالىق قىزمەتتى دامىتۋدىڭ الداعى جوسپارلارىن بەلگىلەدى.
كونفەرەنسيا بارىسىندا كلينيكانىڭ تاريحى مەن بۇگىنى باياندالاتىن «پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنا-90 جىل» اتتى فيلم كورسەتىلدى.
شارانىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارى: ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەن ن.نازاربايەۆ ات. تۇڭعىش پرەزيدەنت قورىنىڭ جانە قازاقستان پەدياترلار وداعىنىڭ قولداۋىمەن پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعى.
پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ نەگىزى 1932 جىلى 28 قاراشادا انا مەن بالا دەنساۋلىعىن قورعاۋ عىلىمي زەرتتەۋ ينستيتۋتى رەتىندە قالاندى. بۇگىندە ورتالىق بىلىكتى دە تاجىريبەلى ماماندارى، قۋاتتى ماتەريالدىق بازاسى بار، جاڭا زامان تالاپتارىنا ساي مەديسينالىق تەحنولوگيالاردى قولداناتىن جەتەكشى عىلىمي-زەرتتەۋ جانە كلينيكالىق مەكەمەگە اينالىپ وتىر. پەدياتريا ورتالىعىندا 700-دەن استام قىزمەتكەر بالالار ساۋلىعى جولىندا ايانباي قىزمەت ەتۋدە.
كلينيكادا جىلىنا جاڭا تۋعان نارەستەدەن باستاپ 18 جاسقا دەيىنگى قازاقستاننىڭ بارلىق وڭىرلەرىنەن 6000-نان استام بالا ەم الادى.
«پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعى» باسپا ءسوز قىزمەتى
