الماتى جانە جامبىل وبلىستارى ساۋدا-ەكونوميكالىق، عىلىمي-تەحنيكالىق، گۋمانيتارلىق جانە وزگە دە سالالار بويىنشا ءوزارا ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمىنا قول قويدى. بۇل كەلىسىمگە الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق باتالوۆتىڭ شاقىرۋىمەن كەلگەن جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى كارىم كوكرەكبايەۆ باستاعان وبلىس دەلەگاسياسىنىڭ الماتى وبلىسىنا جاساعان جۇمىس ساپارى بارىسىندا قول جەتكىزىلدى. جۇمىس ساپارىنىڭ باستى ماقساتىنىڭ ءبىرى – جەتىسۋ وڭىرىندە قانت قىزىلشاسىن جانداندىرۋداعى وبلىستىڭ ءساتتى جۇزەگە اسىرىپ جاتقان تىڭ تەحنولوگيالارىمەن تانىسۋ بولىپ تابىلدى.

ءبىرىنشى كەزەكتە جامبىل وبلىسىنان كەلگەن دەلەگاسيا كوكسۋ اۋدانىنداعى «اليم-تايار» شارۋا قوجالىعىنىڭ قانت قىزىلشاسى القابىنا ات باسىن بۇردى.

بۇل شارۋا قوجالىعى قانت قىزىلشاسى، پياز، مايبۇرشاق جانە باقشالىق كوكونىستەردى وسىرۋمەن اينالىسادى. وتكەن جىلى 53 گەكتار القاپقا قانت قىزىلشاسىن ەگىپ، ودان گەكتارىنان ورتاشا ەسەپپەن 350 سەنتنەردەن ءونىم العان بولسا، اعىمداعى جىلى قىزىلشا القابىنىڭ كولەمىن 60 گەكتارعا دەيىن ارتتىرىپ وتىر. اعىمداعى جىلى ەگىلگەن ءتاتتى ءتۇبىردىڭ ءار گەكتارىنان ورتاشا ەسەپپەن 600 سەنتنەردەن، جالپى سالماعى 3600 توننا قانت قىزىلشاسىن جيناۋدى كوزدەۋدە.

شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى تايار زەينالوۆتىڭ ايتۋىنشا قانت قىزىلشاسىن ءوسىرۋ – بۇگىنگى كۇنى قايتا ءتيىمدى ىسكە اينالدى. بۇل ۇلكەن ەڭبەكتى تالاپ ەتەدى، الايدا ءدال قازىرگىدەي مەملەكەت تاراپىنان كورسەتىلىپ جاتقان جان-جاقتى قولداۋدىڭ ارقاسىندا ونىڭ وتەۋى كوڭىلدەن شىعادى. ەڭ باستىسى قالاعان ۋاقىتتا وتكىزەتىن ءونىمىڭدى قابىلدايتىن قانت زاۋىتتارى بار.



شارۋاشىلىق قوجايىنىڭ سوزىنەن كەيىن دەلەگاسيا مۇشەلەرى كوكسۋ قانت زاۋىتىمەن تانىسۋعا اتتاندى. ءقازىر مۇندا زاۋىتتى جاڭعىرتۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭى جۇرگىزىلىپ جاتىر. ىسكە اسىرىلىپ جاتقان جۇمىستار جايىندا ءسوز قوزعاعان كاسىپورىن باسشىسى التىنبەك اباتوۆ:

– اعىمداعى جىلى قۇنى 1 ملرد. تەڭگەگە كوكسۋ قانت زاۋىتىن مودەرنيزاسيالاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭىن جۇرگىزىپ جاتىرمىز. زاۋىتقا بۇگىندە قاجەتتى قۇرال-جابدىقتار جەتكىزىلدى. سونداي-اق اكتەۋ-كۇيدىرۋ پەشىن، جىلۋ ەلەكترسەنترالىن تولىقتاي اۆتوماتتاندىرۋدى، جىلدام جىلىتقىش  قۇرىلعىلارىن ورناتۋدى جانە «Grimme» فيرماسىنىڭ ۇيمەلەۋشى تەحنيكاسىن ساتىپ الۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستاردىڭ ارقاسىندا اعىمداعى جىلى 220 مىڭ تونناعا دەيىن قانت قىزىلشاسىن وڭدەپ، ودان 25 مىڭ توننا دايىن قانت الۋدى كوزدەۋدەمىز.

وبلىس اكىمى اماندىق باتالوۆ وتكەن جىلى زاۋىتتىڭ 220 مىڭ توننا قانت قىزىلشاسىن قابىلداپ، ودان 22 مىڭ توننا تازا قانت وندىرگەندىگىن جانە بيىلدان باستاپ وبلىستا اقسۋ قانت زاۋىتىن قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جوعارى قارقىنمەن جۇرگىزىلىپ جاتقاندىعىن اتاپ ءوتتى.

– ەلباسىنىڭ جەتىسۋ ولكەسىنە قانت قىزىلشاسىنىڭ ءوسىرۋشى ءوڭىر اتاعىن قايتا جاڭعىرتۋ تۋرالى تاپسىرماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا وبلىستا كەشەندى جۇمىستار اتقارىلدى. قازىرگى كۇنى تۇقىم مەن تىڭايتقىشتاردى ساتىپ الۋدان باستاپ، شىققان ءونىمدى وڭدەۋگە جىبەرۋگە دەيىنگى بارلىق ماسەلەلەر جان-جاقتى تالدانىپ، ءبىر جۇيەگە كەلتىرىلدى. ءقازىر ءبىز كەلەشەككە جۇمىس ىستەۋدەمىز. ياعني، اقسۋ قانت زاۋىتىن ىسكە قوسقالى جاتىرمىز. كەلەشەكتە الفكول اۋدانىندا وبلىسىمىز بويىنشا ءۇشىنشى قانت زاۋىتىن ىسكە قوسۋ جوسپارىمىز دا بار. بۇنىڭ بارلىعى شارۋالارعا جايلى جاعداي تۋىنداتاتىندىعى بەلگىلى، ونىڭ ۇستىنە جىل سايىن ءتاتتى ءتۇبىر وندىرۋشىلەردىڭ سانى ارتىپ كەلەدى. ەگەر باس كەزىندە بۇل باعىتتا 120 شارۋا قوجالىعى اينالىسقان بولسا، قازىرگى كۇنى ولاردىڭ سانى 250 جەتتى، – دەدى ا.باتالوۆ.

سونداي-اق الەۋمەتتىك، مادەني جانە ونەركاسىپتىك نىساندار دا دەلەگاسيانىڭ نازارىنان تىس قالمادى. اتاپ ايتار بولساق، قالاداعى وقۋشىلار سارايى، جاستارعا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى، «جاستار» پاركى، قاراتال وزەنىنىڭ جاعالاۋى، قالاداعى ورتالىق باسسەينىمەن تانىستى. قالانىڭ وڭتۇستىك-باتىسىندا ورىن تەپكەن «تالدىقورعان» يندۋسترالدى ايماعى دا قوناقتاردىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا بولەندى. جاقىن بولاشاقتا بۇل ايماق قالانىڭ ءىرى ونەركاسىپتىك الاڭى بولماق.

جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى كارىم كوكرەكبايەۆ اتاپ وتكەندەي، قالاداعى ءاربىر نىسان ءوز الدىنا ەرەكشەلىگىمەن جانە قايتالانباس ساۋلەتىمەن كوزگە تۇسەدى. ۇيرەنەتىن جانە ۇلگى الارلىق جوبالار دا بارشىلىق.

– تالدىقورعان زاماناۋي ءارى وتە ادەمى قالا! قالاعا كىرە بەرىستەن باستاپ ءاربىر عيمارات، ءاربىر نىسان شىنايى پەيىلمەن، جان دۇنيەسىن سالا وتىرىپ ورىندالعان. ۇساق تەتىكتەرىنە دەيىن ەگجەي-تەگجەي قاراستىرىلعان. بۇل اسىرەسە قالانىڭ كوشەلەرىندە ورناتىلعان زاماناۋي ەلەكتر قۋاتىن ۇنەمدەيتىن جارىقديودتى كوشە شامدارىنان، قالانىڭ كوگالداندىرىلۋىنان ەرەكشە بايقالادى. قالانىڭ كوشەلەرىنە ساپالى جول توسەمدەرى جايىلعاندىعى ءبارى كوزگە بىردەن تۇسەدى. پايدالانۋعا بەرىلىپ جاتقان ءاربىر نىسان تۇرعىنداردىڭ جايلى ءومىر سۇرۋىنە ىڭعايلاستىرىلىپ، ۇزاق جىلدارعا ساپالى سالىنعاندىعى قۋانتادى. قالا تۇرعىندارىنىڭ اتقارىلىپ جاتقان ىسكە كوڭىلدەرى تولادى دەگەن سەنىمدەمىن. قاراتال وزەنىنىڭ جاعالاۋىن اباتتاندىرۋ جانە «جاستار» پاركىنىڭ جوباسى ءبىزدى قاتتى قىزىقتىردى. ۇلگى رەتىندە الماق ويىمىز بار. وسى تيپتەگى جاعالاۋدى تاراز قالاسىنداعى تالاس وزەنىنىڭ بويىندا دا سالماق ويدامىز، – دەدى جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى.

وسىدان كەيىن وبلىستىق اكىمدىكتىڭ ءماجىلىس زالىندا الداعى ۋاقىتتاعى قوس وبلىستىڭ ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى تالقىلاندى.

الماتى وبلىسىنىڭ ەكونوميكالىق دامۋ كورسەتكىشتەرىن اتاپ وتكەن اماندىق باتالوۆ:

– مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ بەرگەن ماڭىزدى تاپسىرمالارىنىڭ ءبىرى ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ بولىپ تابىلادى. وسى ماقساتتا ءبىز جامبىل وبلىسىمەن ىنتىماقتاستىعىمىزدى دامىتقىمىز كەلەدى. ءار وڭىردەگى جاقسى ءىستى ۇلگى ەتىپ، ءوز وبلىسىڭنىڭ اۋماعىندا جۇزەگە اسىرۋ ارقىلى قارقىندى دامۋعا مۇمكىندىك تۋادى. جامبىل وبلىسى – وندىرىستىك ءوڭىر، ال الماتى وبلىسى – اگرارلىق ءوڭىر. سول سەبەپتى ءار وبلىسقا بىر-بىرىمىزدەن الارىمىز دا، ۇيرەنەرىمىز دە مول. بۇل ارىپتەستىگىمىز الداعى ۋاقىتتا ەكى وبلىستىڭ بارلىق سالالار بويىنشا دامۋىنا ءوزىنىڭ ۇلكەن سەپتىگىن تيگىزەتىندىگىنە سەنىمدىمىن، – دەپ اتاپ ءوتتى اماندىق عابباس ۇلى.

ءوز تاراپىنان جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى كارىم كوكرەكبايەۆ تا وبلىستىڭ ەكونوميكالىق دامۋ الەۋەتىمەن تانىستىرىپ، جەتىسۋ جەرىنە جاساعان جۇمىس ساپارىنىڭ ناتيجەلى بولعاندىعىن، بۇل كەزدەسۋدىڭ وبلىستاردىڭ دامۋىنا، سونىڭ ىشىندە قانت قىزىلشاسى سالاسىن دامىتۋدا وڭ ىقپالىن تيگىزەتىندىگىنە سەنىم ءبىلدىردى.

كەزدەسۋ سوڭىندا قوس تاراپقا دا ءتيىمدى دامۋ جوسپارلارىن ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمىمەن بەكىتتى. وبلىستار ساۋدا-ەكونوميكالىق، عىلىمي-تەحنيكالىق، گۋمانيتارلىق جانە وزگە دە سالالار بويىنشا ءوزارا ىنتىماقتاستىعىن ءارى قاراي دامىتاتىن بولادى.



 

الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى