بۇل تاريحي ءسات ەلدىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان تارتىمدىلىعىن اشىپ، Riotinto (اۆستراليا، ۇلىبريتانيا)، Fortescue (اۆستراليا)، Kratos Resources (ۇلىبريتانيا)، Cove Capital (اقش)، Eczacibasi Holding (تۇركيا)، قازاقمىس كورپوراسياسى (قازاقستان)، ERG Exploration (قازاقستان)، NGK «قازگەولوگيا» (قازاقستان) جانە ت.ب. سياقتى الپاۋىتتاردىڭ نازارىن اۋدارعان باستى وقيعا بولدى.
Rio Tinto Group — اۆستراليالىق-بريتاندىق كونسەرن، الەمدەگى ءۇشىنشى ءىرى ترانسۇلتتىق تاۋ-كەن مەتاللۋرگيالىق كومپانياسى. Fortescue Metals Group —اۆستراليالىق تەمىر رۋداسىن ءوندىرۋشى كومپانيا جانە وندىرىستىك قۋاتى بويىنشا الەمدەگى ءتورتىنشى ءىرى تەمىر رۋداسىن ءوندىرۋشى بولىپ تابىلادى. Rio Tinto Group جانە Fortescue Metals Group سياقتى تاۋ-كەن كومپانيالارىنىڭ نارىقتىق كاپيتاليزاسياسى 180 ميلليارد اقش دوللارىنان اسادى.
45 جەر قويناۋى ۋچاسكەسىندە قاتتى پايدالى قازبالاردى بارلاۋ قۇقىعىن الۋعا باعىتتالعان اۋكسيون 2،5 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق قولتاڭبا بونۋسىمەن اياقتالدى، بۇل ستراتەگيالىق ماڭىزدى اۋماقتارعا قىزىعۋشىلىقتىڭ جوعارى ەكەندىگىن كورسەتەدى.
شەتەلدىك ءىرى كومپانيالاردىڭ قاتىسۋى ولاردىڭ جاھاندىق باسەكەلەستىككە دەگەن ۇمتىلىسىن كورسەتىپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار ايماقتاعى بارلاۋ قۇقىعى ءۇشىن كۇرەستەگى ۇلەستى ارتتىرادى.
مەملەكەت باسشىسى ءوز جولداۋىندا ۇكىمەت الدىنا 2026 جىلعا قاراي زەرتتەلەتىن اۋماقتى 2،2 ميلليون شارشى شاقىرىمعا دەيىن ۇلعايتۋ جونىندە مىندەتتەر قويدى.
بۇل ءورشىل باستامالار قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنا ايتارلىقتاي ىقپال ەتەدى. گەولوگيالىق بارلاۋدى كەڭەيتۋ ەل ءۇشىن رەسۋرستاردى وندىرۋدە، جۇمىس ورىندارىن قۇرۋدا، وتاندىق جانە شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردى ىنتالاندىرۋدا جاڭا پەرسپەكتيۆالار اشادى.
الەمدىك نارىققا ءىرى ويىنشىلاردىڭ ءساتتى تارتىلۋى قازاقستاننىڭ الەمدىك ارەناداعى ماڭىزدىلىعىنىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن اتاپ كورسەتەدى جانە شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردىڭ كەلۋىنە ىقپال ەتەدى.
قازاقستاندا گەولوگيالىق بارلاۋعا جاڭا ينۆەستورلاردى بەلسەندى تارتۋ اياسىندا جەكە نارىقتىق قورلاردىڭ قارقىندى اعىنى كەزەڭى باستالادى. ينۆەستيسيالاردىڭ بۇل اعىنى ينۆەستورلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن كورسەتىپ قانا قويماي، وسى ستراتەگيالىق ماڭىزدى سالانىڭ بولاشاعىن كەڭەيتۋگە ىقپال ەتەدى. گەولوگيالىق بارلاۋعا سالىنعان جەكە نارىقتىق قاراجات تەحنولوگيالىق پروگرەسكە سەپتىگىن تيگىزەدى، تاۋ-كەن ونەركاسىبىنىڭ تۇراقتى دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى جانە قازاقستاننىڭ الەمدىك ارەناداعى ەكونوميكالىق پوزيسياسىن نىعايتادى.
