دەرەككوزى قازاقستاندا تىركەلمەگەن قدت ساياسي ۇيىمى ءۇشىنشى ەلدەر تاراپىنان قارجىلاندىرىلاتىنىن دا العا تارتىپتى.
ەندى ءابىليازوۆ پەن امەريكانىڭ سايلاۋىنا كەدەرگى كەلتىرگەن ورىستىڭ وليگارحتارمەن نەندەي ماسەلە بايلانىستىرعانىن كەلسەك.
Asiatelegraf.com سايتىنىڭ جازۋىنشا، ءابىليازوۆ 2016 جىلى امەريكادا اتى شۋلى پرەزيدەنت سايلاۋى كەزىندە ءاقش-تىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسقان ورىس بيزنەسمەندەرىمەن بەلسەندى تۇردە حات الماسىپ، ولارمەن بيزنەس كەلىسىمدەر جاساپ، ورىستىڭ وليگارحتارىنا قولداپ وتىرعان.
بۇگىندە ءابىليازوۆتىڭ ورىستىڭ وليگارحتارمەن اۋىز جالاسقانىن دالەلدەيتىن قۇجاتتاردىڭ ءبىرازى عالامتور جەلىسىنە جاريالانىپ كەتكەنى بەلگىلى.
ايتالىق، 2018 جىلى ۇيىمداسقان قىلمىس پەن كوررۋپسيا جاريا ەتۋ جوباسى (OCCRP) جانە BIRNء-نىڭ بالكان توبى بويىنشا زەرتتەۋلەرىندە وسىندان 10 جىل بۇرىن مۇحتار ءابىليازوۆ وففشورلىق كومپانيالاردىڭ كومەگىمەن رەسەي، سەربيا جانە ۇلىبريتانيادان جىلجىمايتىن مۇلىكتەر ساتىپ العاندا بتا بانكتىڭ قارجىسىن قالاۋىنشا پايدالانعانىن كورسەتەدى.
ماسەلەن، BIRNء-نىڭ مالىمەتىنشە، قۇنى 50 ملن دوللار تۇراتىن ماسكەۋدەگى تۇرعىن ءۇي كەشەنىنە ءابىليازوۆ بريتانيانىڭ ۆيرگين ارالدارىندا تىركەلگەن Gainsford Investments كومپانياسى ارقىلى باقىلاۋ جاساپ كەلگەن. سول كەزدە Gainsford كومپانياسىنىڭ 70 پايىز اكسياسى مۇحتار ءابىليازوۆتىڭ تاعى ءبىر ۆيرگين ارالدارىنا تىركەلگەن Glinthill Investments Ltd دەپ اتالاتىن كومپانياسىنا (بۇل كومپانيا 100% اكسياسى ابىليازوۆكە قاراعان) تيەسىلى بولعان.
قازاقستاننىڭ بيلىك ورىندارى مۇحتار ءابىليازوۆ بتا بانكتىڭ ميللياردتاعان دوللارلارىنا جىلجىمايتىن مۇلىكتەر ساتىپ الىپ، ودان قالسا كۇماندى كوممەرسيالىق كەلىسىمدەر جاساپ، تالان-تاراجعا سالعانىن العا تارتقان بولاتىن.
وسى رەتتە كوپشىلىكتىڭ نازارىن مىنا ءبىر ماسەلەگە اۋدارۋعا بولادى. مۇحتار ءابىليازوۆ قازاقستاندا ءىستى بولىپ، سوتقا تارتىلعاندا ونىڭ ماسكەۋدەگى جالپى قۇنى 200 ملن دوللار بولاتىن جىلجىمايتىن مۇلىكتەرىنىڭ بىردە بىرەۋىنە ارەست قويىلماعان.
ال ءدال وسى كەزدە امەريكا مەن ۇلىبريتانيا بيلىگى ونىڭ جىلىجمايتىن مۇلىكتەرىنە ارەست قويعانى ەسىمىزدە. وسى ءبىر جايتتان-اق مۇحتار ءابىليازوۆتىڭ پۋتين مەن ونىڭ وليگارحتارمەن قالاي اۋىز جالاسقانىن بايقاۋعا بولادى.
بۇگىندە ءابىليازوۆ ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى اڭگىمەلەرىندە اينالاسىنا ءقاۋىپ ءتوندىرىپ، اگرەسسور ەلگە اينالعان رەسەيگە قاتىستى قاتتى ءسوز ايتپايتىنىن جۇرتتىڭ بارە بىلەدى. ال پرەزيدەنت توقايەۆتى سىناعاندا پۋتين رەجيمىن قولداۋىش رەتىندە كوپشىلىككە كورسەتۋگە قۇمار. وسىلايشا ول ءار سوزىندە توقايەۆتى «قازاقستاندا رەسەيلىك باعىتتا دامىتىپ جاتىر» دەپ ورىنسىز ايىپتايدى.
ال شىندىعىندا توقايەۆتىڭ باتىس ەلدەرىمەن جاقىنداسىپ، وسى باعىتتاعى جۇمىستارعا بارىنشا سەرپىن بەرىپ جۇرگەنىن بىلەمىز. ال ءابىليازوۆ بولسا مۇنىڭ ءبارىن كورسەدە دە كورمەگەندەي بولادى. وسى ءبىر جايتتاردى ساراپقا سالعان ادام پۋتين رەجيمىنە توقايەۆ ەمەس، ءابىليازوۆتىڭ تىم جاقىن ەكەنىن بايقارى انىق.
بۇگىندە مۇحتار ءابىليازوۆتىڭ وسى باعىتتان اينىماي، توقايەۆقا قارا كۇيەنى قالىڭداتا جاعاۋى كرەملگە دە مايداي جاعاتىنى جاسىرىن ەمەس.
ءقازىر كرەملدىڭ باتىس الەمىنە توقايەۆتى قارالاپ كورسەتەتىن ەشقانداي مۇمكىندىگى جوق. سول سەبەپتى ولار ءابىليازوۆتى استىرتىن قولداپ، باتىس ەلدەرى الدىندا توقايەۆتىڭ ءباسىن تومەندەتۋگە بارىن سالۋدا. وسىلايشا پۋتين رەجيمى ءبىر وقپەن ەكى قوياندى اتىپ، قازاقستاندا ساياسي داعدارىس پەن الەۋمەتتىك تولقۋ تۋعىزۋدى كوكسەپ وتىر.
بۇل – ءپۋتيننىڭ تىزەسى شىققان ەسكى ادىستەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن بىلەمىز. سوندىقتان ءابىليازوۆ پەن پۋتين تاندەمىنە ەشكىم سەنبەسى انىق.
