Артефактілерді археолог, профессор Әбдеш Төлеубаев жетекшілік еткен әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің бір топ ғалымдары тапты. Табылған зат - сақ қоғамы билеушісінің ат әбзелдерінің әшекейлері. Барлығы 850 алтын бұйым табылды, оның ішінде ат әбзелдерінің фрагменттері. Ғалымдардың пікірінше, қазына біздің дәуірімізге дейінгі V-IV ғасырларға тиісті.
"Қазына қорғанның өзінен табылған жоқ. Бұл көсемнің зираты ғибадат орны болғанын көрсетеді. Көшбасшы қайтыс болғаннан кейін ұзақ уақыт бойы адамдар осы қасиетті орынға келіп, аруақтарға - ата-баба рухтарына құрбандықтар қалдырды. Сакоскифтер мен кейінгі түркі тайпаларында әдет-ғұрып болған. Осыған байланысты біз мұнда билеуші жерленгеніне сенімдіміз", - деді Әбдеш Төлеубаев.
Барлық табылған бұйымдар аң стилінде жасалған. Дайындау технологиясы, материалдары, нысандары мен сюжеттері бойынша алтын әшекейлер біздің дәуірімізге дейінгі V-IV ғасырларға жатады және Тарбағатай сақтарының өнер ескерткіштері болып табылады.
"Ежелгі шеберлер бір-бірін көшірмеген деп нақты айта аламыз. Әр шебердің өз қолтаңбасы болды. Барлық табылған бұйымдар өте талғампаз, ұқыпты жасалған. Көптеген басқа жылқы әшекейлері жұқа фольгадан жасалған. Мұнда тығыз алтыннан жасалған әшекейлері, фольга да қалың. Ат әбзелдері үшін осындай бай, тығыз әшекейлерді мен әлі күнге дейін кездестірмедім", - деді Әбдеш Төлеубаев.
Әбдеш Төлеубаевтың айтуынша, бұл олжалар - тек басы ғана. Жақын арада археологтар шағын қорғандарды зерттеуге кіріседі.
