Búgin óńir basshysy Janseıit Túımebaevtyń tóraǵalyǵymen oblys ákimdiginde selektorlyq rejımde kezekti aparattyq májilis ótti. Kún tártibinde 2017 jyldyń 1 maýsymyna aımaqtyń áleýmettik-ekonomıkalyq damý qorytyndysy men búdjettiń atqarylýy jáne «Nurly jol» baǵdarlamasynyń oryndalý barysy qaraldy. Bul jóninde oblys ákiminiń baspasóz qyzmeti habarlady.
Jıyndaǵy alǵashqy taqyryp – 2017 jyldyń 1 maýsymyna óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damý qorytyndysy týraly oblystyq ekonomıka jáne búdjetti josparlaý basqarmasynyń basshysy Arman Sábıtov baıandama jasap, saladaǵy atqarylǵan jumystarǵa esep berdi. Aıtýynsha, jyl basynan beri 5 aıda bizdegi ónerkásip óniminiń kólemi 307,1 mlrd. teńgeni qurap, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 0,8 paıyzǵa tómendegen. Ónerkásip ónimi oblystaǵy ken óndirý ónerkásibindegi ýran óndirisiniń 4,4 paıyzǵa azaıýynan oryn alyp otyr. Al aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy jalpy ónim kólemi 112,8 mlrd. teńgeni qurap, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 2,2 paıyzǵa artypty. Sonymen qatar, tıisti merzim ishinde oblysqa 137,5 mlrd. teńge ınvestısıa baǵyttalyp, ótken jyldyń tıisti kezeńinen 46,4 paıyzǵa kóbeıgen.
Basqarma basshysynyń málimetinshe, ónerkásip óniminiń kólemi tómendegen aýdandardyń kóshbasyn Ordabasy, Sozaq aýdandary men Kentaý qalasy bastap tur. Al aýyl sharýashylyǵy ónimi tómen aýdandarǵa Ordabasy (5,9%) men Shardara (1,4%) enip otyr. Bul óńirlerde, sondaı-aq, mal sharýashylyǵy ónimderiniń kemýi de oryn alǵan. Ońtústikke baǵyttalǵan ınvestısıa kóleminiń ulǵaıýy Shymkenttegi munaı óndirý zaýytyn jańǵyrtý, Báıdibek aýdanynda pıtomnıktiń qurylysyn júrgizý, Túlkibas aýdanynda Sastóbe sement zaýytynyń sehtarynyń keńeıtý jumysyna tartylǵan ınvestısıa jumystarynyń esebinen oryn alsa, birqatar aýdan, qalalarda - Arys (28,7%), Kentaý (54,7%), Qazyǵurt (71,8%), Maqtaral (56,7%), Otyrar (59,2%), Saryaǵash (80,3%), Tólebı (96,5%) jáne Shardarada (36,6%) ınvestısıanyń kólemi tómendegen.
«Aǵymdaǵy jyldyń 4 aıynda oblystyń áleýmettik-ekonomıkalyq ósim qorytyndylaryn talqylaǵan kezde Arys, Qazyǵurt, Maqtaral, Saryaǵash aýdandarynda ınvestısıa kólemi kemigen bolatyn. Alaıda, ınvestısıany tartý jumystaryn jaqsartý týraly tapsyrma berilgenine qaramastan bul aýdan, qalalarda jaǵdaı búgingi kúnge deıin jaqsarmaǵan. Odan bólek, 5 aıdyń qorytyndysymen joǵaryda aty atalǵan aýdandarmen birge Kentaý qalasy men Shardara, Otyrar, Tólebı aýdandarynda ınvestısıa kólemi kemigen. Atap aıtqanda, byltyrǵy jyldyń 5 aıymen salystyrǵanda ınvestısıa kólemi Arysta - 71,3 paıyzǵa kemigen, Shardarada – 63,4%-ǵa, Kentaýda – 45,3%-ǵa, Maqtaralda 43,3%-ǵa, Otyrarda – 41%-ǵa, Qazyǵurtta - 28%-ǵa, Saryaǵashta - 20%-ǵa, Tólebıde - 4%-ǵa kemigen», - dedi J.Túımebaev.
Oblys ákimi joǵaryda atalǵan salalar boıynsha tómen kórsetkish kórsetken aýdan, qala basshylarynyń jumysyn synǵa aldy. Óńirdiń aýylsharýashylyq baǵytyna beıimdelgen aımaq ekenin alǵa tartqan J.Túımebaev Ońtústiktiń aýylsharýashylyq ónimniń naqty kólem ındeksi boıynsha respýblıkada 8 orynda ekenin, budan shyǵatyn qorytyndy - oblys boıynsha aýylsharýashylyqty damytýǵa bólinip jatqan qyrýar qarjy men kórsetilip jatqan qoldaýdyń tıimdiligi tómen ekenin kórsetip otyrǵanyn jetkizdi.
Atalǵan máseleni qorytyndylaǵan óńir basshysy aýdan, qala ákimderine statısıka organdarymen jumysty jandandyrýdy, basqarma basshylary men aýdan, qala ákimderi 2017 jylǵa josparlanǵan ındıkatorlardyń tolyq oryndalýyn qamtamasyz etý qajettigin, ındıkatorlardyń oryndalýy týraly aqparatty aı qorytyndysymen ekonomıka jáne búdjettik josparlaý basqarmasyna usynýdy tapsyrdy.
Otyrystaǵy ekinshi másele - 2017 jyldyń 1 maýsymyna oblystaǵy búdjettiń atqarylýyna arnaldy. Málimetke sáıkes, jergilikti búdjetke túsetin salyqtyq jáne basqa da túsimder jospary 110,6%-ǵa oryndalyp 4,6 mlrd. teńge qarjy artyq túsken. Bul byltyrǵymen salystyrǵanda 3 mlrd. teńgege ósip otyr. Degenmen, aýdan, qalalar boıynsha 5,4 mlrd.teńge ıgerilmegen. Sondaı-aq, 3 mlrd. teńgege jýyq uqsatylmaǵan aqsha oblystyq densaýlyq saqtaý, aýyl sharýashylyǵy, qurylys jáne kásipkerlik ındýstrıaldy ınovasıalyq damý basqarmasyna tıesili eken.
Aımaq basshysy árbir jaýapty jetekshilerden saýaldyń jaýabyn alyp, ıgerilmegen qarjylardyń basym kópshiligi memlekettik satyp alý prosedýralarynyń durys ótpeýine baılanysty bolǵanyn eske saldy. Soǵan sáıkes, J.Qanseıituly barlyq baǵdarlama ákimshilerine, aýdan, qala ákimderine jáne oblys ákiminiń orynbasarlary jetekshilik etetin salalar boıynsha josparlanǵan qarjylardyń tolyq ıgerilýin qatań baqylaýǵa alýdy, sonymen qatar, búdjet qarajatyn sapaly jáne merziminde ıgerý boıynsha naqty sharalardy qabyldaýdy tapsyrdy. Jáne jetekshilik etetin salalar boıynsha qurylys nysandarynyń sapasyna asa mán berýdi júktedi.
Otyrys sońynda, jıyn tóraǵasy májilis barysynda aıtylǵan kemshilikter men syn-eskertpelerden tıisti qorytyndy shyǵaryp, nátıjeli jumys atqarýdy tapsyrdy. Jarty jyldyq esep berý kezeńiniń taıap qalǵanyn eske salǵan oblys basshysy jetekshilerdiń qyzmettik jaýapkershiligi osynaý kezdesýlerge baılanysty ekenin eskertti.
