Sonymen qatar, otyrysta Túrkistan jáne Kentaý qalalaryn Myrǵalymsaı jer asty sý ken ornynan aýyz sýmen qamtamasyz etý máselesi de jan-jaqty talqylandy. Oǵan Indýstrıa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrliginiń Geologıa komıtetiniń basqarma basshysy, osy salaǵa jaýapty basshylar, uńǵymalardy burǵylaý jumystaryn júrgizetin sarapshylar qatysty.
Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy jaýapty sala basshylaryna Geologıa komıtetimen birlesip, qysqa merzimde eldi mekenderdi aýyz sýmen qamtamasyz etý jáne problemalyq máselelerdi sheshý joldary jóninde naqty usynys ázirlep, usynýdy tapsyrdy. Aýyz sý tapshylyǵynyń aldyn alýǵa qatysty tıisti jumystarǵa kúsh salýdy júktedi.
Túrkistan oblysynyń energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasynyń basshysy Rýslan Muzdybekovtyń baıandaýynsha, Túrkistan oblysynda barlyǵy 7 toptyq sý qubyry jáne jergilikti sý qubyry bar. 608 eldi mekenniń basym bóligi aýyz sýdy jer asty sý kózderinen (uńǵymadan) paıdalanady.
Sý qubyrymen qamtamasyz etilgen 720 eldi mekenniń 215 eldi mekenine aýyz sý kestemen beriledi. Sonyń ishinde, oblystyń ońtústik aımaqtarda aýyz sýǵa tapshy. Oǵan jer asty sýlary deńgeıiniń túsýi sebep. Nátıjesinde sý qory azaıýda.
Eldi mekenderge ortalyqtandyrylǵan aýyz sý júıeleriniń qurylys jumystaryn júrgizý úshin eń aldymen sý kózderine izdeý-barlaý jumystary júrgiziledi. Ýákiletti organdar, ıaǵnı Geologıa komıteti men «Ońtústikqazjerqoınaýy» departamenti tarapynan sý qory bekitilip, jer asty sý qorlarynyń kólemi kórsetiledi. Alaıda, eksplýatasıalyq uńǵymalardy burǵylaý kezinde, jetkilikti kólemde sý shyqpaı qalý faktileri oryn alýda. Osyǵan baılanysty Keles, Saryaǵash aýdandarynda ortalyqtandyrylǵan aýyz sý júıeleri júrgizilgen barlyq eldi mekenderinde aýyz sý kestemen beriledi, deıdi mamandar.
Túrkistan, Kentaý qalalary Myrǵalymsaı jer asty sýlary ken ornynan magıstraldyq sý qubyrymen qamtamasyz etilýde. 2021 jyly «Geoterm» JSHS tarapynan jete barlaý jumystary júrgizilip, jer asty sý qory bekitildi. Kentaý qalasynda «Qosqorǵan sý qoımasyn» odan ári tolyqtyra otyryp, sý tómendetý júıesin salý jumys jobasy boıynsha Myrǵalymsaı jer asty sý ken orny aýmaǵynda qosymsha tik drenajdy 11 dana uńǵyma qazyldy. Osylaısha jylyna 40 mln.m3 kóleminde sý alý kózdelgen. Aýyz sý 130 metrge deıingi tereńdikte ornatylǵan 4 dana sý sorǵysy arqyly tartylady. Qosymsha Túrkistan qalasyn kógaldandyrýǵa jáne jasyl jelekterdi sýarý úshin sý alý josparlanyp otyr.
Basqosýda sý qory men onyń sapasyna qatysty ózekti másele tóńireginde mamandar pikiri tyńdaldy. Óńir turǵyndaryn jetkilikti kólemde aýyz sýmen qamtamasyz etý úshin ózekti máselelerge quzyretti ýákiletti organ (Geologıa komıteti) jáne táýelsiz mamandardyń zertteý-zerdeleý jumystaryn jan-jaqty birlesip júrgizý týraly másele kóterildi. Indýstrıa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrliginiń Geologıa komıtetiniń basqarma basshysy Shyńǵys Esengazıev oblystaǵy jer asty sýlarynyń deńgeıi tómendeýi boıynsha júrgizilip jatqan ǵylymı-zertteýlerdiń barysymen tanystyrdy.
