"Tipti jaýyma mundaı tilegim kelmeıdi": Jazyqsyz sottalǵan mańǵystaýlyq ádildik úshin kúresýde

Qarakóz Amantaı 18 naý. 2024 12:03 4825

Mańǵystaýlyq Ómirbek Nurǵalıev 2,5 jyl jazyqsyz temir torǵa qamalǵan. Osy tusta ol ádildikke qol jetkizip, isti Joǵary sotqa aparý úshin páteri men kóligin satýyna týra kelgen. Nátıjesinde Mańǵystaý bıleriniń zańsyz sheshimderi kúshin joıǵan. Qazir burynǵy kedenshi túrmede ótkizgen jyldary úshin memleketten moraldyq jáne materıaldyq ótemaqy óndirip alý jáne memlekettik qyzmette jumys isteýge tyıym salý quqyǵyn alyp tastaý úshin kúresip jatyr, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Vremá basylymynyń málimetinshe, atalmysh oqıǵa eki jyl buryn "Quryq" keden beketiniń qyzmetkerine qatysty isti tergeý kezinde Qazaqstanǵa avtomobılderdi ákelýdiń zańsyz shemasy áshkerelengen kezde oryn alǵan.

"Zańnamaǵa sáıkes, Grýzıadan ákelingen avtomobılder ýaqytsha esepke qoıylatyn. Úsh aı ishinde barlyq kedendik tólemder men salyqtardy tóleý qajet boldy. Eger osy merzimnen keıin resimdeý júrgizilmese, onda memlekettik kirister departamenti (MKK) osy avtomobılderdi izdestirýge jáne kedendik tólemder men salyqtardy óndirip alýǵa sharalar qabyldaýy kerek edi. Alaıda 185 kólik ýaqytsha kedendik deklarasıadan ótpeı kedendik tólemder men salyqtardy tólemeı polısıada esepke alynǵan. Osy oqıǵaǵa kináli retinde 2021 jyly Qaraqıa sotynda teńiz portyndaǵy "Quryq" keden beketiniń qyzmetkeri Ómirbek Nurǵalıev aıyptalǵan", - deıdi basylym.

Ol QK-niń 361-baby ("laýazymdyq ókilettikterdi teris paıdalaný") jáne QK-niń 369-baby ("Qyzmettik jalǵandyq jasaý") boıynsha kináli dep tanylyp, úsh jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylady. Sonymen qatar aıyptalýshy memleket kirisine 1 mıllıard 37 mıllıon teńgeden astam aqsha tóleý qajet boldy. Tergeýshiler sottalýshynyń 185 kólikti esepten shyǵarý kezinde keltirgen zalalyn solaı baǵalady.

“Maǵan eń kóp qaýip tóndirgeni tártiptik jaza boldy. Sebebi kólikter 2018-2019 jyldary, ıaǵnı men keden beketinde jumys istemegen kezde ákelingen. Sonymen qatar tergeý barysynda olardyń qandaı da bir jolmen kedendik deklarasıasyz, kedendik tólemder men salyqtardy tólemeı ákimshilik polısıada  memlekettik esepke qoıylǵany belgili boldy. Biraq óńirlik ekonomıkalyq tergeý departamentiniń qyzmetkerleri kólikterdi ákelý men zańdastyrýdyń sur syzbasyn sońyna deıin ashýdyń ornyna meni kinálap, mıllıardtaǵan shyǵyn keltirdi”, - dep eske alady Ómirbek Nurǵalıev.

Osylaısha bir jyldan astam ýaqyt boıy ol ádildikke jetý úshin, onyń advokattary bas prokýratýraǵa, prezıdent ákimshiligine, májilismenderge ondaǵan shaǵymdar jazady.

2023 jyldyń mamyrynda Joǵarǵy Sot bul is boıynsha Mańǵystaý sottarynyń buryn shyǵarylǵan sheshimderin, sonyń ishinde materıaldyq zalaldy joıyp, isti jańa tergeýge jiberedi.

Bir aıdan keıin Mańǵystaý soty osy is boıynsha jańa sheshim shyǵarady, onda Ómirbek Nurǵalıev "nemquraılylyq" baby boıynsha ǵana kináli dep tanylyp, oǵan bas bostandyǵyn shekteý túrinde alty aı jaza taǵaıyndalady.

Osy tusta quqyq qorǵaý organdary jedel qımyldap, bir aı ishinde atalmysh isti zerttep, ony tez arada sotqa tapsyrdy. Degenmen osy ýaqytqa deıin eshkim osy sur shema boıynsha qansha kólik ákelingenin jáne olardyń qanshasy polıseılerdiń qatysýymen zańsyz zańdastyrylǵanyn, sondaı-aq qanshasy Eýrazıalyq Odaqtyń basqa elderine satylǵany anyqtalǵan joq.

“Mańǵystaý soty Qylmystyq kodekstiń onsha aýyr emes baby boıynsha Joǵarǵy Sot kúshin joıǵan sheshimderdi aıtpaı, sotqa deıingi tergep-tergeýsiz, tek kólik prokýrorynyń jańa aıyptaý aktisi negizinde jańa úkim shyǵardy. Iaǵnı, qaıta daıarlaý áreketteri bolǵan joq. Sondyqtan búgingi kúnge deıin eki dáleldi joqqa shyǵarýǵa bolmaıdy: ıaǵnı, Qylmystyq kodekstiń 361 jáne 369-baptary boıynsha meniń kinámniń bolmaýy jáne meni 2,5 jylǵa zańsyz bas bostandyǵynan aıyrý”, - deıdi burynǵy keden qyzmetkeri.

Sonymen qatar Ómirbek Nurǵalıevke shyǵarylǵan jańa merzim kúshin joıǵan. Óıtkeni oǵan Qazaqstan Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyna oraı raqymshylyq berdi. Osydan keıin er adam moraldyq zalaldy 100 mıllıon teńgege baǵalap, ótemaqy alý úshin sotqa shaǵym túsiredi.

“Bul soma tóbeden túsken joq, sotta men ony negizdeýge tyrystym. Tergeý oqıǵasy bastalmastan bir kún buryn jubaıym ekeýmiz páterimizdi satyp, shaǵyn úı satyp alýdy oıladyq.  Ókinishke qaraı úlgermedik. Nátıjesinde barlyq aqsha otbasyn asyraýǵa jáne ádiletsizdikpen kúresýge ketti. Onyń ústine, men úshin aýyr bolǵany: men úsh balamen jalǵyz qala jazdadym. Ustalǵan kezde áıelime qońyraý shalyp, maǵan qajetti zattardy ákelýin suradym. Ol meni tyńdap úlgermeı esinen tanyp qaldy. Qýanyshqa oraı, ol perzenthanada jumys istep, oǵan ýaqytynda kómek kórsetildi. Ol ınfarkt alyp, uzaq ýaqyt ońaltýda boldy. Sodan keıin taǵy bir ınsýlt aldy”, - deıdi Nurǵalıev.

Ómirbek 2,5 jyl túrmede otyrdy. Ol jumys istemegendikten, áıeli men balalary asyraýshysyz qaldy. Alaıda sot bul faktilerdiń barlyǵyn eskermedi jáne oǵan sáıkes Ómirbek Nurǵalıev moraldyq zıan retinde bir mıllıon teńgege ǵana ala alady degen sheshim shyǵardy.

“Bireý meni aspandaǵy somany surap tur dep aıyptaýy múmkin. Biraq 100 mıllıon teńge – meniń jáne jaqyndarymnyń qaıǵy-qasireti men búlingen ómirimniń júzden bir bóligi. Muny tek osy tozaqtan ótken adam ǵana túsinedi! Men tipti jaýyma mundaı tilegim kelmeıdi”, - deıdi Ómirbek Nurǵalıev.

Qazir kedenshi ony "nemquraılylyq" qylmystyq baby boıynsha kináli dep tapqan sottyń sheshimine shaǵymdanýǵa nıetti.

“Men túrmede otyrǵan kezdegideı barlyq ınstansıalarǵa qaıta júginýge nıettimin, óıtkeni meniń vıdeom men Prezıdentke jazbasha ótinishterim men BAQ jarıalanymdarynan keıin Mańǵystaý oblysy sýdıalarynyń absýrdtyq sheshimderiniń kúshin joıýǵa qol jetkizdim. Sondaı-aq meni zańsyz otyrǵyzǵan tergeýshini, prokýrorlardy jáne sýdıalardy jazalaýǵa tyrysamyn!”, – deıdi Ómirbek Nurǵalıev.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar