S.Amanjolov ýnıversıtetiniń ǵalymy topyraqtyń tozýyna qarsy áseri bar bıogel jasap shyǵardy, dep habarlaıdy Dalanews.kz Altainews.kz tilshisi.
Búginde aýyl sharýashylyǵynda qoldanylatyn topyraqtyń 75%-dan astamy tozýǵa ushyraǵan. Qalǵan 25% táýekel aımaǵynda. Munyń bári ónimdiliktiń tómendeýine jáne úlken qarjylyq shyǵyndarǵa ákeletini sózsiz.
Ýnıversıtettiń baspasóz qyzmetiniń aqparaty boıynsha, topyraq qunarlylyǵyn arttyrý jolyn fermerler ǵana emes, otandyq ǵalymdar da qolǵa alǵan. Naqty aıtqanda, S.Amanjolov atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan ýnıversıtetiniń ǵylymı qyzmetkeri Qydyrmolla Aqatan agroónerkásiptik keshendi turaqty damytý maqsatynda topyraqtyń ylǵaldylyǵy men qunarlylyǵyn arttyrý úshin selúloza negizinde mýltıkompozıttik bıogıdrogel ázirleýde.
Joba QR Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrliginiń Ǵylym komıtetiniń 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan ǵylymı jáne ǵylymı-tehnıkalyq jobalar boıynsha granttyq qarjylandyrýǵa arnalǵan baıqaýynda jeńimpaz atanǵan.
Qydyrmolla Aqatannyń aıtýynsha, bıogıdrogelge tek otandyq shıkizat paıdalanylatyndyqtan basqa túrlerine qaraǵanda 1,5 ese arzan. Taǵy bir artyqshylyǵy — paıdalanýdyń ámbebaptyǵy. Gel daqyldardyń barlyq túrlerine jaramdy. Ony egis aldyndaǵy topyraqty óńdeý kezinde qoldaný qajet.
«Bıogıdrogel jasaý úshin biz aýylsharýashylyq daqyldardyń qaldyqtaryn qoldanamyz. Bul ekologıa men ekonomıka turǵysynan da tıimdi. Quralǵa tyńaıtqysh, paıdaly qasıetter sińirý úshin jergilikti agromıneraldardy ımmobılızasıalaý júrgiziledi. Nátıjesinde biz ósimdikterdi tıimdi sorbsıalaıtyn, ylǵaldy saqtaıtyn, ystyqqa sezimtal jáne ósýge yqpal etetin preparat ala alamyz»,- deıdi ǵalym.
Qazir joba boıynsha jumys zerthanalyq jaǵdaıda júzege asyrylýda. Qydyrmolla Aqatan egin salasyndaǵy ónimdi 20-25%-ǵa deıin arttyrýǵa sep bolatyn jumysyn sátti aıaqtap, gıdrogeldi ónerkásiptik kólemde óndirýdi josparlap otyr.